Transcendencja i naturalizm
Jakie jest miejsce człowieka we wszechświecie w odniesieniu do Boga?
Jakie są możliwości i potrzeby poznawcze człowieka?
Czy istnieje konflikt między badaniami teologii i nauk przyrodniczych?
Choć człowiek od zawsze szuka odpowiedzi na pytania o początki, sens i cel swojego
istnienia, nabywając wiedzę i doskonaląc narzędzia, poszukiwania te nadal są
fascynujące. Właściwa każdemu z nas natura badacza każe nam przeszukiwać dostępną
rzeczywistość w nadziei na zrozumienie Bożych zamysłów. Książka jest przewodnikiem
po tej wędrówce, pokazującym poprzez dokonania filozofów i przyrodników jak silna i
intelektualnie owocna jest ludzka potrzeba sensu, ładu i piękna. To pochwała rozumu
jako narzędzia zdolnego odczytywać Bożą obecność w świecie i świadectwo
przekonania, że wiara i rozum wspólnie służą człowiekowi w odnalezieniu swojego
miejsca we wszechświecie i że nie ma między nimi konfliktu.
Przeczytałbym tę książkę, żeby znaleźć potwierdzenie
założenia, że można dzięki odkryciom nauki odnaleźć struktury Bożego sensu i
ładu, a zarazem ludzkie przeznaczenie. Przeczytałbym ją, bo potrzebuję potwierdzenia
nadziei, że poszukiwania ludzkiego rozumu nie są płonne, że są celowe i prowadzą do
odpowiedzi na pytania wciąż powracające, mimo nieustających wysiłków wielu
naukowców. Przeczytałbym ją, bo potrzebuję dowodów na to, co przeczuwam. I uważam,
że rozum i nauka mogą takie dowody dać, nie stojąc w sprzeczności z wiarą.
Przeczytałbym ją, bo pomimo deklaracji filozofów, chcę odnajdywać obecność i
bliskość Boga we współczesności, płaszczyznę spotkania.
ks. dr Tomasz Adamczyk, KUL
Życiński cieszy się pięknem świata, jego pełną racjonalności poezją,
estetyką równań matematycznych. Są to dla niego ślady Transcendencji. Ale nie ślady
podobne do odcisku pieczęci na dokumencie, lecz ślady tkwiące dyskretnie, bo
immanentnie, w całym Wszechświecie.
ks. prof. Michał Heller
Tomasz Adamczyk
Pasja i obecność 5
Michał Heller
Naturalizm teologiczny Józefa Życińskiego 9
Wprowadzenie
Teizm i naturalizm: granice racjonalności 15
Kosmiczna perspektywa ewolucji człowieka 17
U źródeł kosmicznej alienacji 17
Ojczyzna odzyskana po raz wtóry 20
Między biologią i kulturą 23
Globalny supermarket i człowiek konsumujący 25
Bezdomność pielgrzymów i perspektywa domu Ojca 27
Odpowiedzialność za ekologię ludzką 29
Bóg w ontycznej strukturze świata. Pluralistyczna ontologia
przyrody w ujęciu George’a F.R. Ellisa 33
Dalej od Poppera 36
Antyredukcjonizm i kryteria istnienia 39
Hierarchia światów w ontologii Ellisa 41
Ontologiczna kenoza Boga 46
Bóg interwencji, praw przyrody i projektów biologicznych 49
Interwencje w lukach nauki 51
Immanencja zamiast interwencji 53
Granice naturalizmu w interpretacji zjawisk kulturowych 55
Ontologiczna interpretacja immanencji Boga w przyrodzie 61
Panteizm a panenteizm 61
Immanentny Deus absconditus 67
Ontologia procesu 71
Świat istniejący w Bogu 74
Bóg filozofów i estetów w Whiteheadowskiej filozofii procesu 79
Między racjonalnością a pięknem 79
Bóg Abrahama czy Absolut metafizyków? 86
Filozoficzny fundament nadziei 93
Kosmiczne wcielenie Boga 97
Bóg sensu a dysharmonia cierpienia i zła 103
Argument z bezcelowości 103
Teologia w sopranowym stylu 105
Wszechmoc i kenoza 108
Choroba życia i nadzieja nadziei 113
Szkoła Krzyża i zgorszenie estetów 118
Filozofia z pozycji partycypatora 120
Bóg obecny w dramatach historii 123
Współodpowiedzialność Boga i człowieka 123
Wszechmoc i solidarność Boga ze stworzeniem 130
Piękno jako forma obecności Boga w świecie 133
Tradycja kalogatyzmu 134
Kategorie estetyczne w ontologii 136
130 stron, Format: 14.0x21.5cm, oprawa twarda