Wiktoria znaczy Zwycięstwo
Kulturowe oblicza brytyjskiej królowej
Publikacja prezentująca kulturowe oblicza brytyjskiej królowej Wiktorii, najdłużej
panującej w dziejach Anglii władczyni, ikony idei brytyjskiego imperializmu i
kolonializmu, a także historię społeczną epoki, pokazująca jej rozkwit i zmierzch
oraz bohaterów masowej wyobraźni, jakie ona "wyprodukowała" i na trwale
wpisała w dzieje świata.
Nie jest to praca historyczna w ścisłym tego słowa znaczeniu, ale bardziej
"historia antropologiczna" skupiona na wybranych zagadnieniach. Praca prezentuje
najbliższą autorce perspektywą badawczą, jaką jest tradycja brytyjskich (a także
amerykańskich) studiów kulturowych (cultural studies: Raymond Williams, Stuart Hall,
Paul Willis czy Lawrence Grossberg).
Jest to lektura wciągająca, a niekiedy wręcz pasjonująca, decydują o tym przede
wszystkim trzy podstawowe względy. Po pierwsze, kompetencja, wiedza i pasja, z jaką
autorka podeszła do tematu. Po drugie znakomity pomysł na całość, proponujący
czytelnikowi kulturoznawczy fresk nie tylko o samej królowej Wiktorii i jej opoce, ale
także opowieść o recepcji, micie i ponadczasowości jej fenomenu. Po trzecie wreszcie,
książka jest po prostu świetnie napisana i umiejętnie skonstruowana. Co istotne,
charakterystyczne dla pracy jest interdyscyplinarne rozumienie kultury; chodzi zarówno o
jej sens antropologiczny (kultura jako pewna utrwalona zbiorowa forma życia), jak i
rozległe formy produkcji kulturowej - od tzw. sztuki wysokiej do popkultury.
Wiktoria na kartach książki Doroty Babilas, to postać żywa i dynamiczna, przykład
promieniowania centrum królewskiego na zewnętrzny świat, a ona sama to "środek
środka".
Książka bogata w przykłady, odwołania do dzieł literackich, filmów, malarstwa i
architektury. Autorka umiejętnie łączy anegdotę, opis i interpretację, dając przy
okazji szeroką panoramę popkultury światowej, od zawsze niejako włączającej życie i
mit królowej Wiktorii do własnej tradycji. W książce są też liczne odwołania do
produkcji kulturalnej reinterpretującej imperialne czasy brytyjskiej królowej z
perspektywy dawnych kolonii - w Indiach, Chinach czy Republice Południowej Afryki.
Publikacja ta ma szanse stać się podstawową lekturą na wielu kierunkach
humanistycznych i społecznych, poczynając od anglistyki i kulturoznawstwa, a kończąc
na politologii, medioznawstwie i samej historii. Interdyscyplinarność ujęcia, świetny
styl, swoboda narracji łączącej ironię z zaangażowaniem oraz dyscyplina i kompetencja
teoretyczno-metodologiczna autorki, każą traktować tę książkę jako wzorcową dla
prac o podobnym profilu.
Dorota Babilas – absolwentka filologii angielskiej (UW) i historii sztuki (UAM
w Poznaniu). Autorka pracy doktorskiej o Upiorze Opery Gastona Leroux oraz licznych
artykułów z dziedziny studiów wiktoriańskich i gotyckich, a także z zakresu
filmoznawstwa. Zainteresowania naukowe: kultura wiktoriańska, jej recepcja we
współczesnej kulturze popularnej, powieść gotycka, op
Spis treści:
Wstęp
ROZDZIAŁ I: Królewski wizerunek
1. Pomiędzy historią a literatura˛
2. Zmierzch Hanowerczyków
3. Wiktoria w swoich czasach
ROZDZIAŁ II: Królowa imperialna – zwolennicy
1. Królowa odległa i ukochana
2. Królowa i Wybitni Wiktorianie
2.1. Wojna krymska: Florence Nightingale
2.2. Indie: Rudyard Kipling i jego bohaterowie
2.3. Afryka: Livingstone, Gordon, Rhodes
2.4. Daleki Wschód: interesy królowej
2.5. Żołnierze Królowej
2.6. Polityka Imperium: Benjamin Disraeli
ROZDZIAŁ III: Królowa imperialna – przeciwnicy
1. Krytycy wewne˛trzni
1.1. Brytyjscy politycy i komentatorzy polityczni
1.2. Kinematografia Zachodu przeciwko idei imperialnej
2. Krytycy zewnętrzni
2.1. Rywalizacja z USA
2.2. Niemiecka propaganda okresu nazizmu
2.3. Kinematografia chińska
2.4. Indie i Afryka: postkolonializm
ROZDZIAŁ IV: Królowa romantyczna
1. Ludzkie oblicze królowej
2. W poszukiwaniu miłości
3. Rodzina na tronie
4. Wdowa z Windsoru
ROZDZIAŁ V: Królowa niemoralna
1. Horror Victorianorum .
2. Królowa wyśmiana
3. Królowa potępiona
4. Królowa wyuzdana
ROZDZIAŁ VI: Królowa na wpół umarła
1. Wiek pary i potworów
2. Wiktoria wśród wampirów
3. Królowa i jej obrońcy
4. Królowa i jej ofiary
5. Królowa zwycięska
ROZDZIAŁ VII: Królowa Wiktoria a sprawa polska
1. Sprawa polska w Anglii wiktoriańskiej
2. Królowa Wiktoria i Polacy
3. O Wiktorii po polsku
Zakończenie
Tabele
Ilustracje
Spis ilustracji
Bibliografa
Filmografia
Indeks osób
420 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka
