Rynek wewnętrzny Unii Europejskiej a prawo własności intelektualnej
Książka przedstawia prawa własności intelektualnej w Unii Europejskiej na
tle idei rynku wewnętrznego, a więc z jednej strony rozwiązań i inicjatyw prawnych,
które służą tworzeniu i funkcjonowaniu rynku wewnętrznego w tej dziedzinie, a z
drugiej - przeszkód na drodze do realizacji tego zamierzenia.
Temu założeniu podporządkowano konstrukcję książki. Została ona podzielona na
trzy części.
Część pierwsza (rozdziały I i II) obejmuje zagadnienia wstępne - systemowe,
sytuujące prawo własności intelektualnej w porządku prawnym UE.
Część druga (rozdziały III-V) jest poświęcona zagadnieniom ogólnym prawa
własności intelektualnej w prawie UE, tj. tym zasadom i regulacjom, które odnoszą się
do wszystkich praw własności intelektualnej, niezależnie od przedmiotu ochrony.
Uwzględniono w niej relacje zachodzące między prawem własności intelektualnej a
zasadą swobody przepływu towarów i usług (rozdział III), między prawem własności
intelektualnej a regułami konkurencji obowiązującymi w UE (rozdział IV). W rozdziale V
przedstawiono unijne regulacje dotyczące egzekwowania praw własności intelektualnej.
W części trzeciej (rozdziały VI-XI) omówiono istniejący obecnie stan harmonizacji
poszczególnych praw własności intelektualnej: prawa autorskiego i praw pokrewnych,
prawa patentowego, prawa ochrony znaków towarowych, wzorów przemysłowych, oznaczeń
geograficznych i topografii układów scalonych.
Wykaz akronimów
Wykaz skrótów
Wstęp
1. Rynek wewnętrzny a prawa własności intelektualnej
1.1. Rynek wspólny, rynek wewnętrzny, rynek jednolity
1.2. Prawa własności intelektualnej - pojęcie i rodzaje
1.2.1. Ogólne pojęcie praw własności intelektualnej
1.2.1.1. Pojęcie własności intelektualnej w Konwencji WIPO
1.2.1.2. Pojęcie własności intelektualnej w TRIPS
1.2.1.3. Pojęcie własności intelektualnej w dokumentach Unii Europejskiej
1.2.2. Rodzaje praw własności intelektualnej - kryteria ich wyróżniania
1.2.2.1. Prawa własności przemysłowej, prawa autorskie i prawa pokrewne
1.2.2.2. Własność intelektualna a "własność przemysłowa lub handlowa" z
art. 36 TFUE
1.2.2.3. Rodzaje dóbr stanowiących przedmiot praw własności intelektualnej
1.2.2.4. Tryb powstawania praw własności intelektualnej
1.2.2.5. Prawa krajowe i prawa unijne/wspólnotowe
1.2.3. Ogólna charakterystyka praw własności intelektualnej
1.2.3.1. Przedmioty praw własności intelektualnej
1.2.3.2. Treść i charakter praw własności intelektualnej
1.2.3.3. Terytorialne granice praw własności intelektualnej - zasada terytorialności
(terytorializmu)
1.2.3.4. Czasowe granice praw własności intelektualnej
1.3. Kolizja między prawami własności intelektualnej a ideą rynku wewnętrznego
1.4. Prawa własności intelektualnej w Traktacie z Lizbony
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
2. Kompetencje Unii Europejskiej w zakresie prawa własności intelektualnej i
sposób ich realizacji
2.1. Ogólne ramy kompetencji Unii Europejskiej
2.1.1. Rodzaje kompetencji
2.1.2. Zasady prawa wyznaczające sposób wykonywania kompetencji Unii
2.2. Kompetencje Unii w odniesieniu do praw własności intelektualnej
2.2.1. Kompetencje Unii w odniesieniu do praw własności intelektualnej jako
przynależnych do systemu prawa własności państw członkowskich
2.2.2. Podstawa prawna kompetencji Unii Europejskiej w zakresie prawa własności
intelektualnej
2.2.2.1. Zasady ogólne wyznaczania granic kompetencji Unii w odniesieniu do praw
własności intelektualnej
2.2.2.2. Podstawa prawna, środki i cele harmonizacji prawa własności intelektualnej
2.2.2.3. Funkcje prawa autorskiego a kompetencje Unii Europejskiej do harmonizacji
ustawodawstwa w tej dziedzinie
2.2.2.4. Podstawa prawna tworzenia jednolitych (unijnych/wspólnotowych) praw własności
intelektualnej
2.3. Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w odniesieniu do praw
własności intelektualnej
2.3.1. Trybunał Sprawiedliwości w porządku prawnym Unii - jego rola w kształtowaniu
rynku wewnętrznego
2.3.2. Kompetencje i rola Trybunału Sprawiedliwości w odniesieniu do krajowego prawa
własności intelektualnej państw Unii Europejskiej
2.3.2.1. Kompetencje Trybunału Sprawiedliwości do orzekania w sprawach krajowych praw
własności intelektualnej
2.3.2.2. Wpływ Trybunału Sprawiedliwości na zakres wyłączności wynikającej z
krajowych praw własności intelektualnej państw członkowskich
2.3.2.3. Kompetencje Trybunału w odniesieniu do wspólnotowych/unijnych praw własności
intelektualnej
2.4. Prawo własności intelektualnej w Unii Europejskiej a zobowiązania wynikające z
umów międzynarodowych
2.4.1. Umowy międzynarodowe zawierane przez Unię Europejską
2.4.1.1. Kompetencje Unii Europejskiej do zawierania umów międzynarodowych dotyczących
praw własności intelektualnej
2.4.2. Umowy międzynarodowe zawierane przez państwa członkowskie
2.4.3. Wielostronne umowy międzynarodowe wyznaczające ogólne standardy w dziedzinie
ochrony własności intelektualnej i ich wpływ na model ochrony własności
intelektualnej w Unii Europejskiej
2.4.3.1. Najważniejsze akty prawa międzynarodowego w dziedzinie prawa własności
intelektualnej
2.4.3.2. Zasady ogólne ochrony własności intelektualnej wynikające z umów
międzynarodowych
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
3. Prawa własności intelektualnej a zasada swobody przepływu towarów
3.1. Zasada swobody przepływu towarów - jej treść i znaczenie
3.2. Zasada swobody przepływu towarów a prawa własności intelektualnej
3.2.1. Wpływ krajowych praw własności intelektualnej na swobodę przepływu towarów
3.2.2. Szczególny przedmiot prawa własności intelektualnej
3.3. Wspólnotowe wyczerpanie krajowych praw własności intelektualnej
3.3.1. Krajowe wyczerpanie praw własności intelektualnej - jego istota i funkcja
3.3.2. Wyczerpanie wspólnotowe - jego istota, zakres i znaczenie dla funkcjonowania rynku
wewnętrznego
3.3.3. Przesłanki wyczerpania praw własności intelektualnej w orzeczeniach Trybunału
3.4. Wyczerpanie międzynarodowe inne niż wspólnotowe
3.5. Wyczerpanie wspólnotowych/unijnych praw własności intelektualnej
Pytania sprawdzające
Literatura uzupełniająca
4. Prawa własności intelektualnej a reguły konkurencji w Unii Europejskiej
4.1. Ochrona własności intelektualnej a swoboda konkurencji
4.2. Relacja między regułami ochrony konkurencji a prawami własności intelektualnej w
prawie Unii Europejskiej
4.2.1. Reguły konkurencji w prawie unijnym
4.2.2. Cele unijnego prawa konkurencji
4.2.3. Ogólne reguły stosowania unijnego prawa konkurencji w odniesieniu do praw
własności intelektualnej
4.3. Praktyki niedozwolone na podstawie art. 101 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej
4.3.1. Umowy dotyczące praw własności intelektualnej a zakaz zawierania porozumień
ograniczających konkurencję
4.3.2. Umowy licencyjne w świetle zakazu porozumień ograniczających konkurencję
4.3.2.1. Licencje wyłączne w świetle unijnego prawa konkurencji
4.3.3. Porozumienia dotyczące transferu technologii
4.4. Zakaz nadużywania pozycji dominującej
4.4.1. Pojęcie nadużywania pozycji dominującej w prawie UE a prawa własności
intelektualnej
4.4.2. Prawa własności intelektualnej a zakaz nadużywania pozycji dominującej
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
5. Ochrona praw własności intelektualnej
5.1. Reguły ochrony praw własności intelektualnej a cele i funkcje ochrony tych praw
5.2. Reguły ochrony praw własności intelektualnej w TRIPS
5.3. Wpływ reguł ochrony praw własności intelektualnej na kształtowanie rynku
wewnętrznego
5.4. Reguły ochrony praw własności intelektualnej w postępowaniu cywilnym - dyrektywa
2004/48/WE
5.4.1. Cel i zakres unormowania
5.4.2. Prawo do informacji
5.4.3. Środki służące postępowaniu dowodowemu
5.4.4. Środki tymczasowe i zabezpieczające roszczenie powoda
5.4.5. Roszczenia przysługujące w razie naruszenia prawa własności intelektualnej
5.4.5.1. Roszczenia odszkodowawcze
5.4.5.2. Roszczenia zakazowe
5.4.5.3. Roszczenia o usunięcie skutków naruszenia
5.4.5.4. Środki alternatywne
5.5. Ochrona celna praw własności intelektualnej
5.5.1. Reguły ochrony celnej przewidziane w TRIPS
5.5.2. Ochrona celna praw własności intelektualnej na granicy Unii Europejskiej
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
6. Prawo autorskie i prawa pokrewne w prawie Unii Europejskiej
6.1. Pojęcia podstawowe: prawo autorskie, prawa pokrewne, utwór jako przedmiot ochrony
prawnoautorskiej
6.2. Wpływ umów międzynarodowych na harmonizację prawa autorskiego na terytorium Unii
Europejskiej
6.2.1. Konwencja berneńska
6.2.2. Konwencja rzymska
6.2.3. Porozumienie TRIPS
6.2.4. Traktaty WIPO z 1996 r. dotyczące prawa autorskiego
6.2.4.1. Cel i charakter traktatów
6.2.4.2. Traktat WIPO o prawie autorskim
6.2.4.3. Traktat WIPO o artystycznych wykonaniach i fonogramach
6.3. Cele i instrumenty harmonizacji autorskiego prawa krajowego państw Unii Europejskiej
6.4. Przedmiot praw autorskich i pokrewnych w prawie unijnym
6.4.1. Przedmiot praw autorskich
6.4.2. Przedmioty praw pokrewnych
6.4.3. Baza danych jako przedmiot ochrony prawem sui generis
6.5. Treść, granice i ograniczenia praw autorskich i pokrewnych w prawie unijnym
6.5.1. Autorskie prawa osobiste w umowach międzynarodowych i w prawie unijnym
6.5.2. Autorskie prawa majątkowe w prawie unijnym
6.5.2.1. Prawo zwielokrotniania utworu (reprodukcji)
6.5.2.2. Prawo wprowadzania dzieła do obrotu (dystrybucji)
6.5.2.3. Prawo publicznego komunikowania (rozpowszechniania)
6.5.2.4. Prawo nadawania programów w drodze przekazu satelitarnego oraz retransmisji
drogą kablową
6.5.2.5. Prawo do tworzenia opracowań (prawo do tworzenia adaptacji)
6.5.2.6. Prawo najmu i użyczania
6.5.2.7. Prawo do wynagrodzenia z tytułu odsprzedaży oryginalnego egzemplarza dzieła
sztuki (tzw. droit de suite)
6.5.3. Prawa pokrewne
6.5.3.1. Wprowadzenie
6.5.3.2. Prawa artystów wykonawców
6.5.3.3. Prawa producentów fonogramów, wideogramów oraz organizacji nadawczych
6.5.3.4. Prawo pierwszej publikacji dzieła po upływie czasu ochrony
6.5.3.5. Prawo sui generis do baz danych
6.5.3.6. Fakultatywne prawa pokrewne w Unii Europejskiej
6.5.4. Czas trwania praw autorskich i praw pokrewnych
6.5.5. Utwory osierocone
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
7. Prawo patentowe
7.1. Wpływ umów międzynarodowych na harmonizację prawa patentowego na terytorium Unii
Europejskiej
7.1.1. Konwencja paryska
7.1.2. Porozumienie TRIPS
7.1.2.1. Przedmiot ochrony patentowej
7.1.2.2. Treść i zakres ochrony patentowej
7.1.3. Umowy regionalne - europejskie
7.1.3.1. Konwencja strasburska
7.1.3.2. Konwencja o udzielaniu patentów europejskich
7.2. Harmonizacja krajowego prawa patentowego państw Unii Europejskiej
7.2.1. Dyrektywa w sprawie prawnej ochrony wynalazków biotechnologicznych
7.2.1.1. Cel i zakres harmonizacji
7.2.1.2. Przedmiot patentu
7.2.1.3. Zakres wyłączności wynikającej z patentów na wynalazki biotechnologiczne
7.2.2. Dodatkowe prawo ochronne (SPC)
7.2.3. Przywilej Bolara
7.2.4. Licencja przymusowa na eksport
7.3. Patent unijny
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
8. Znaki towarowe
8.1. Wpływ umów międzynarodowych na harmonizację prawa znaków towarowych na
terytorium Unii Europejskiej
8.1.1. Konwencja paryska
8.1.2. Porozumienie TRIPS
8.1.3. Porozumienie madryckie i Protokół madrycki
8.1.4. Traktat singapurski
8.2. Konstrukcja systemu ochrony znaków towarowych na terytorium UE
8.3. Harmonizacja krajowego prawa znaków towarowych państw Unii Europejskiej
8.3.1. Cel i zakres harmonizacji prawa ochrony znaków towarowych
8.3.2. Oznaczenia nadające się do rejestracji jako znaki towarowe
8.3.3. Przeszkody rejestracji
8.3.3.1. Rodzaje i istota przeszkód rejestracji
8.3.3.2. Bezwzględne przeszkody rejestracji
8.3.3.3. Względne przeszkody rejestracji
8.3.4. Prawo z rejestracji znaku towarowego
8.3.4.1. Zakres przedmiotowy wyłączności wynikającej z rejestracji znaku
8.3.4.2. Zakres przedmiotowy ochrony znaku renomowanego
8.3.4.3. Ograniczenia prawa z rejestracji znaku towarowego
8.3.5. Obowiązek używania znaku towarowego i prawne konsekwencje jego naruszenia
8.3.6. Wygaśnięcie prawa z rejestracji znaku z przyczyn innych niż jego nieużywanie
8.4. Jednolite prawo wspólnotowe do znaku towarowego
8.4.1. Przedmiot regulacji
8.4.2. Zasady podstawowe
8.4.3. Prawo znaków wspólnotowych jako instrument kreowania rynku wewnętrznego
8.4.3.1. Treść prawa i zakres jego ochrony
8.4.3.2. Tryb i procedura rejestracji znaku wspólnotowego
8.4.3.3. Rozstrzyganie sporów dotyczących wspólnotowych znaków towarowych
8.4.3.4. Znak wspólnotowy a Protokół madrycki
Pytania podsumowujące
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
9. Wzory przemysłowe
9.1. Wpływ umów międzynarodowych na harmonizację prawa ochrony wzorów przemysłowych
na terytorium Unii Europejskiej
9.1.1. Konwencja paryska
9.1.2. Konwencja berneńska
9.1.3. Porozumienie TRIPS
9.1.4. Akt genewski Porozumienia haskiego w sprawie międzynarodowej rejestracji wzorów
przemysłowych
9.2. Konstrukcja systemu ochrony wzorów przemysłowych na terytorium Unii Europejskiej
9.3. Harmonizacja krajowego prawa wzorów przemysłowych państw Unii Europejskiej
9.3.1. Cel i zakres harmonizacji
9.3.2. Przesłanki zdolności rejestracyjnej
9.3.2.1. Pojęcie wzoru przemysłowego
9.3.2.2. Przesłanki zdolności rejestracyjnej
9.3.2.3. Wyłączenia spod ochrony prawem z rejestracji wzoru przemysłowego
9.3.3. Prawo z rejestracji wzoru przemysłowego
9.3.3.1. Treść i granice prawa z rejestracji wzoru przemysłowego
9.3.3.2. Ograniczenia prawa z rejestracji wzoru przemysłowego
9.4. Jednolite prawo wspólnotowe z rejestracji wzoru przemysłowego
9.4.1. Przedmiot regulacji
9.4.2. Zasady podstawowe
9.4.3. Prawo wspólnotowych wzorów przemysłowych jako instrument kreowania rynku
wewnętrznego
9.4.3.1. Tryb i przesłanki uzyskania ochrony wzoru wspólnotowego
9.4.3.2. Treść prawa i zakres jego ochrony
9.4.3.3. Ograniczenia prawa z rejestracji wzoru wspólnotowego
9.4.3.4. Rozstrzyganie sporów dotyczących wspólnotowych wzorów przemysłowych
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
10. Geograficzne oznaczenia pochodzenia
10.1. Geograficzne oznaczenia pochodzenia jako przedmiot ochrony
10.2. Ochrona geograficznych oznaczeń pochodzenia w umowach międzynarodowych
10.2.1. Konwencja paryska
10.2.2. Porozumienie madryckie
10.2.3. Porozumienie lizbońskie
10.2.4. Porozumienie TRIPS
10.3. Unijne prawo ochrony geograficznych oznaczeń pochodzenia
10.3.1. Cel ochrony geograficznych oznaczeń w prawie unijnymi i jej podstawa prawna
10.3.2. Tryb uzyskiwania ochrony geograficznych oznaczeń pochodzenia
10.3.3. Geograficzne oznaczenia produktów rolnych i środków spożywczych -
rozporządzenie 1151/2012
10.3.3.1. Rodzaje geograficznych oznaczeń dla produktów rolnych i środków spożywczych
10.3.3.2. Prawo z rejestracji geograficznego oznaczenia pochodzenia - jego treść i
charakter
10.3.4. Unijna a krajowa ochrona geograficznych oznaczeń pochodzenia
10.3.5. Ochrona nazw produktów będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami
10.3.6. Określenia jakościowe
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
11. Topografia układów scalonych
11.1. Topografia układu scalonego jako przedmiot ochrony
11.2. Ochrona topografii układów scalonych w Porozumieniu TRIPS
11.3. Unijne prawo ochrony topografii układów scalonych
11.3.1. Uwagi wstępne
11.3.2. Przedmiot ochrony
11.3.3. Treść prawa i zakres ochrony
11.3.4. Wygaśnięcie prawa
Pytania sprawdzające
Dokumenty
Literatura uzupełniająca
Indeks
Indeks orzeczeń
Indeks aktów prawnych
325 stron, B5, oprawa miękka
