Unia Europejska na rozstajach. Traktat z Lizbony
Dynamika i główne kierunki reformy ustrojowej
„(…) Kryzys finansowy, który wybuchł w 2008 r., w konsekwencji sięgnął
również państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym najbardziej zaawansowanego
obszaru integracji europejskiej – strefy euro. Załamanie się finansów Grecji, a
następnie Irlandii i Portugalii, groźba destabilizacji finansowej największych państw
Unii – Hiszpanii i Włoch sprawiły, że w ramach państw strefy euro podjęto
działania nakierowane nie tylko na przezwyciężenie kryzysu finansowego w krótkiej
perspektywie (tzw.mechanizm grecki), lecz również na ustanowienie mechanizmów, które w
sposób trwały gwarantowałyby stabilność finansową strefy euro jako całości. "
Wykaz akronimów
Wstęp do wydania trzeciego
Wstęp do wydania drugiego
Wstęp do wydania pierwszego
Rozdział 1
Traktat z Lizbony: wymóg sprawnego państwa
1.1. Kryzys koncepcji
1.2. Punkt odniesienia: organizacja międzynarodowa
1.2.1. Pojęcie organizacji międzynarodowej
1.2.2. Charakter prawny Unii Europejskiej
1.3. Polityczne manowce: próby klasyfikacji UE w kategoriach państwa
1.3.1. Uwarunkowania polityczne i prawne
1.3.2. Pojęcie konfederacji i państwa federalnego jako punkt odniesienia do klasyfikacji
UE
1.3.2.1. Konfederacja, związek państw, związek państwowy
1.3.2.2. Państwo federalne (państwo związkowe)
1.3.2.3. Próby kwalifikacji UE w kategoriach konfederacji
1.3.2.4. Próby kwalifikacji UE w kategoriach państwa federalnego
1.4. Znaczenie idei federalizmu dla procesu integracji europejskiej
1.5. Docelowy model prawny procesu integracji europejskiej: organizacja międzynarodowa
1.6. Unia - państwa członkowskie: zarządzanie wspólnymi sprawami
1.6.1. Szczególna współzależność
1.6.2. Modele współzależności
1.6.3. Koncepcja "kompleksowej współzależności integracyjnej"
1.7. Wymóg sprawnego państwa (budowanie państwa) w procesie integracji europejskiej
Rozdział 2
Od Nicei do Lizbony
2.1. Kompromis nicejski
2.2. Konwent UE i Konferencja Międzyrządowa 2003/2004
2.3. Traktat konstytucyjny - charakter prawny i zakres regulacyjny
2.4. Status Polski w świetle rozwiązań proponowanych przez Traktat konstytucyjny
2.5. Przebieg procedury ratyfikacyjnej Traktatu konstytucyjnego
2.6. Kontynuowanie reformy ustrojowej Unii w warunkach odrzucenia Traktatu konstytucyjnego
2.7. Droga do kompromisu
2.8. Kompromis: "mapa drogowa" ustalona podczas spotkania Rady Europejskiej
21-22 czerwca 2007 r. i Konferencja Międzyrządowa 2007
2.9. Forma prawna Traktatu z Lizbony
2.10. Traktat z Lizbony a Traktat konstytucyjny
2.11. Przebieg procedury ratyfikacyjnej Traktatu z Lizbony
2.12. Refleksje podsumowujące
Rozdział 3
Reformy strukturalne ustroju Unii
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Przekształcenie Unii w jednolitą organizację międzynarodową
3.3. Zasada pierwszeństwa prawa Unii wobec prawa krajowego państw członkowskich
3.4. Umocnienie wspólnej aksjologii i legitymacji demokratycznej Unii
3.4.1. Wartości, cele i symbole Unii
3.4.2. Zasady umocnienia demokracji w Unii
3.4.3. Umocnienie ochrony praw podstawowych
3.4.3.1. Nadanie Karcie Praw Podstawowych mocy prawnej
3.4.3.2. Przystąpienie Unii do EKPCz
3.4.4. Umocnienie roli parlamentów narodowych
3.4.4.1. Nowe regulacje dotyczące parlamentów narodowych
3.4.4.2. Mechanizm monitorowania zasady pomocniczości
3.4.4.3. Inne postanowienia wzmacniające pozycję parlamentów narodowych
3.5. Kompetencje Unii
3.5.1. Sprecyzowanie podziału kompetencji między Unię a jej państwa członkowskie
3.5.2. Zasady podziału kompetencji i rodzaje kompetencji Unii
3.6. Podejmowanie decyzji w Radzie większością kwalifikowaną
3.6.1. Formuła większości kwalifikowanej
3.6.2. Zwiększenie liczby obszarów objętych formułą większości kwalifikowanej
3.7. Rewizja prawa pierwotnego Unii oraz reforma katalogu aktów prawa pochodnego
3.7.1. Reforma procedury rewizji prawa pierwotnego Unii
3.7.2. Reforma katalogu prawa pochodnego
3.8. Elastyczność w UE
3.9. Refleksje podsumowujące
Rozdział 4
Reformy instytucjonalne ustroju Unii
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Katalog instytucji i organów doradczych oraz zasady ich działania
4.2.1. Katalog instytucji i organów doradczych Unii
4.2.2. Zasady działania instytucji
4.3. Reforma Parlamentu Europejskiego
4.3.1. Alokacja miejsc w Parlamencie Europejskim
4.3.2. Umocnienie pozycji Parlamentu Europejskiego
4.4. Reforma Rady Europejskiej
4.5. Reforma Rady UE
4.6. Wysoki Przedstawiciel do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa
4.7. Reforma Komisji Europejskiej
4.7.1. Problem składu kolegium Komisji Europejskiej
4.7.2. Inne reformy Komisji Europejskiej
4.8. Reforma sądów unijnych
4.9. Reforma organów doradczych
4.10. Refleksje podsumowujące
Rozdział 5
Reformy sektorowe ustroju Unii
5.1. Reformy w dziedzinie rynku wewnętrznego i polityk
5.2. Reformy w dziedzinie Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
5.3. Reforma Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości UE
5.4. Refleksje podsumowujące
Rozdział 6
Polska wobec reformy Unii w latach 2005-2009
6.1. Uwagi wstępne
6.2. Okres refleksji
6.3. Prace nad nowym traktatem rewizyjnym (okres Prezydencji niemieckiej)
6.4. Mandat Konferencji Międzyrządowej
6.5. Okres prac Konferencji Międzyrządowej i kompromis podczas spotkania Rady
Europejskiej 18-19 października 2007 r.
6.6. Przebieg procedury ratyfikacyjnej Traktatu z Lizbony w Polsce
6.6.1. Procedura ratyfikowania traktatów rewizyjnych
6.6.2. Ratyfikacja Traktatu akcesyjnego
6.6.3. Procedura ratyfikacyjna Traktatu konstytucyjnego
6.6.4. Procedura ratyfikacyjna Traktatu z Lizbony
6.6.5. Po referendach w Irlandii
Zakończenie
Bibliografia
Książki i zawarte druki
Artykuły i przyczynki naukowe
248 stron, B5, oprawa miękka
