Opracowanie zawiera kompleksową analizę spraw z zakresu ubezpieczeń
społecznych, zarówno aspektów materialnoprawnych (ustalenie pojęcia prawnego), jak i
procesowych (ukazanie właściwości postępowań przedsądowych i ochrony
cywilnosądowej) w dziedzinie prawa zabezpieczenia społecznego (ubezpieczeń powszechnych
i rolniczych oraz zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy i funkcjonariuszy).
Takie ujęcie nie było dotąd prezentowane w piśmiennictwie, skupiano się
bowiem na procedurach prawa ubezpieczeń społecznych. Zdefiniowania spraw z zakresu
ubezpieczeń społecznych dokonano w oparciu o kryterium przedmiotowe, tj. ocenę treści
i charakteru socjalnych stosunków prawnych. Przedstawienie właściwości licznych
postępowań przedsądowych ma na celu ustalenie, czy możliwe jest wyodrębnienie
wspólnego modelu proceduralnego w tych sprawach i określenie jego relacji do
postępowania administracyjnego. Uwypuklenie właściwości ochrony cywilnosądowej wynika
z tezy o pewnej nieadekwatności niektórych reguł procesu ogólnego do szczególnego
(odwoławczego) charakteru postępowania odrębnego.
Spis treści:
Wykaz skrótów
str. 9
Wprowadzenie
str. 19
Rozdział I
Pojęcie spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych
str. 23
1. Materialnoprawna płaszczyzna rozpatrywania spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych
str. 23
2. Stosunki prawa zabezpieczenia społecznego jako kryterium wyodrębnienia spraw z
zakresu ubezpieczeń społecznych
str. 41
2.1. Istota i przedmiot stosunków prawa zabezpieczenia społecznego
str. 41
2.2. Fazowość stosunków prawa zabezpieczenia społecznego
str. 48
2.2.1. Uwagi wstępne
str. 48
2.2.2. Stosunki prawne fazy gwarancyjnej
str. 52
2.2.2.1. Stosunek podlegania ubezpieczeniom, pozostawania w służbie, członkostwa w OFE
str. 52
2.2.2.2. Stosunek opłacania składek
str. 61
2.2.3. Stosunki prawne fazy realizacyjnej
str. 69
2.2.3.1. Stosunek ustalania prawa do świadczeń i ich wysokości
str. 69
2.2.3.2. Stosunek wypłaty świadczeń
str. 72
2.3. Charakter stosunków prawa zabezpieczenia społecznego
str. 76
2.3.1. Relacja ubezpieczony (świadczeniobiorca) - płatnik
str. 80
2.3.2. Relacja członek OFE - OFE
str. 86
2.3.3. Relacja ZUS - OFE
str. 90
2.3.4. Relacja płatnik (rolnik) - ZUS (KRUS)
str. 93
2.3.5. Relacja wnioskodawca (świadczeniobiorca) - wykonawca zabezpieczenia społecznego
str. 101
3. Zdefiniowanie spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych
str. 107
Rozdział II
Właściwości przedsądowych postępowań w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych
str. 112
1. Uwagi ogólne
str. 112
2. Właściwości przedsądowych postępowań decyzyjnych
str. 118
2.1. Reguły wszczęcia postępowań decyzyjnych
str. 118
2.1.1. Zasada działania na wniosek
str. 118
2.1.2. Zasady dokumentowania uprawnień
str. 127
2.1.3. Zakres działania organów rentowych z urzędu
str. 147
2.2. Rodzaje przedsądowych postępowań decyzyjnych
str. 151
2.2.1. Postępowania fazy gwarancyjnej
str. 151
2.2.2. Postępowania fazy realizacyjnej
str. 156
2.3. Decyzja organu rentowego
str. 162
2.3.1. Charakter prawny decyzji organu rentowego
str. 162
2.3.2. Termin do wydania decyzji organu rentowego i wypłaty świadczenia
str. 175
2.3.3. Uznaniowość decyzji organu rentowego
str. 179
3. Właściwości przedsądowych postępowań orzeczniczych
str. 191
4. Właściwości przedsądowych postępowań kontrolno - decyzyjnych
str. 210
4.1. Zmiana lub uchylenie decyzji w wyniku uznania odwołania za słuszne przez organ
rentowy
str. 210
4.2. Wzruszalność decyzji organu rentowego
str. 213
4.3. Uchylenie, zmiana lub unieważnienie z urzędu ostatecznej decyzji organu rentowego
str. 223
5. Konkluzje
str. 227
Rozdział III
Cywilnosądowa ochrona prawna w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych
str. 239
1. Uwagi ogólne
str. 239
2. Formalnoprawna definicja spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych
str. 252
3. Właściwości cywilnosądowej ochrony prawnej w sprawach z zakresu ubezpieczeń
społecznych
str. 267
3.1. Charakter prawny odwołania i postępowania odwoławczego
str. 267
3.2. Odwołanie w razie bezczynności organu rentowego
str. 279
3.3. Pozycja procesowa ubezpieczonego
str. 282
3.3.1. Procedura odwoławcza w tzw. sprawach lekarskich
str. 282
3.3.2. Prawidłowość decyzji organu rentowego a uwzględnianie stanu rzeczy
istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy
str. 288
3.3.3. Kontradyktoryjność i reguły dowodzenia w sądowym postępowaniu odwoławczym
str. 295
3.3.4. Wznowienie sądowego postępowania odwoławczego
str. 311
3.4. Pozycja procesowa płatnika
str. 317
3.5. Pozycja procesowa ubezpieczonego-członka OFE
str. 322
4. Konkluzje
str. 332
Zakończenie
str. 347
Literatura
str. 351
366 stron, B6, oprawa twarda