Przetrwały 200 lat
Myśl i dzieło bł. Edmunda Bojanowskiego w perspektywie XXI wieku
Książka poświęcona jest prekursorskiej działalności pedagogicznej bł. Edmunda
Bojanowskiego.
Pierwsza jej część nawiązuje do czasów, w których żył, i stanowi cenny wkład
do historiografii działalności opiekuńczo-wychowawczej. Druga dotyczy kontynuacji
dzieła Bojanowskiego. Opisuje historię sióstr służebniczek, ich heroiczną postawę w
okresie wojny i okupacji oraz determinację do organizowania ochronek w niesprzyjającej
PRL-owskiej rzeczywistości. Przedstawia także wybrane aspekty funkcjonowania obecnych
przedszkoli prowadzonych przez siostry zgodnie z zasadami wychowawczymi sformułowanymi
przed laty przez Edmunda Bojanowskiego.
Czternastego listopada 2014 roku przypada dwusetna rocznica urodzin Edmunda
Bojanowskiego, wielkopolskiego społecznika, poety, tłumacza i publicysty, jednego z
pierwszych polskich folklorystów, zbieracza pieśni i przysłów ludowych oraz
materiałów etnograficznych, założyciela Zakonu Sióstr Służebniczek Najświętszej
Marii Panny i pierwszego w Europie twórcy przedszkoli (ochronek) dla dzieci wiejskich.
Trzynastego czerwca 1999 roku został beatyfikowany przez Jana Pawła II.
Alicja Katarzyna Siemak-Tylikowska ¦ doktor habilitowany, profesor nadzwyczajny
UW, w latach 1997-2002 oraz 2008-2012 dziekan Wydziału Pedagogicznego UW, członek
Zarządu Towarzystwa Przyjaciół Uniwersytetu Warszawskiego, członek Rady Uniwersytetu
Otwartego UW, członek Zespołu Rektorskiego ds. Kształcenia Nauczycieli na UW,
pełnomocnik Rektora UW ds. Kształcenia Doktorantów w Zakresie Dydaktyki Szkoły
Wyższej.
Jej zainteresowania naukowe obejmują: pedagogikę religii, dydaktykę ogólną,
zwłaszcza proces kształcenia i jego uwarunkowania na wszystkich szczeblach edukacji,
kształcenie ustawiczne, kształcenie nauczycieli, praktyczne zastosowania e-learningu,
humor i komizm w nauczaniu.
Jest autorką wielu publikacji, m.in.: Podstawy teorii doboru treści kształcenia
(1985), Pedagogika z technologią kształcenia. Słownik angielsko-polski (2000), Reforma
z retorty czarnoksiężnika [w:] Pedagogika i edukacja wobec nowych wspólnot i
różnic w jednoczącej się Europie. Materiały z IV Ogólnopolskiego Zjazdu
Pedagogicznego, red. E. Malewska, B. Śliwerski (2002), "O duszy
nauczycielstwa polskiego" ¦ z perspektywy początku XXI wieku [w:] Kształcenie
praktyczne nauczycieli w szkole wyższej, red. E. Sałata, A. Zamkowska, S. Ośko
(2003), "Jak to ze standardami było". Krytyczne uwagi do ministerialnej
koncepcji kształcenia nauczycieli [w:] Pedagogiczno-psychologiczne kształcenie
nauczycieli, red. E. Sałata (2005), Współpraca rodziców ze szkołą ¦
zamierzenia a rzeczywistość (współaut. M. Mirowska) [w:] Kompetencje
nauczycieli edukacji początkowej, red. K. Żegnałek (2008), Dydaktyka
przedmiotów zawodowych ¦ materiały dydaktyczne dla studentów. Przewodnik dydaktyczny (współaut.
A. Sobolewska, 2009).
Wstęp
Część I. Edmund Bojanowski. Jego czasy, życie i działalność
1. Wielkie Księstwo Poznańskie. Czasy, miejsce życia i działalności
Edmunda Bojanowskiego
Stosunki polityczne, społeczne i gospodarcze
Wieś wielkopolska w XVIII i XIX wieku
Sytuacja religijna
2. Edmund Bojanowski – życiorys
3. Ochronki w Europie w pierwszej połowie XIX wieku
4. Służebniczki Najświętszej Marii Panny – wiejskie ochroniarki
5. Program i metody pracy w ochronkach Edmunda Bojanowskiego
6. Rola zabawy w koncepcji pedagogicznej Edmunda Bojanowskiego
(Barbara Kucharska)
Zabawy funkcjonalne
Zabawy konstrukcyjne
Zabawy tematyczne
Zabawy receptywne
Zabawy dydaktyczne
Część II. Dzieło Edmunda Bojanowskiego – kontynuacje
7. Losy przedszkoli i ochronek służebniczek śląskich w latach 1945–1989
(Monika Wiśniewska)
Powojenna reaktywacja
Upaństwowienie i likwidacja
Tworzenie przystani dziecięcych
8. Powstanie i działalność wychowawcza ochronki w Gdyni (Barbara
Kalka)
Międzywojnie
Druga wojna światowa i okupacja
Lata 1945–1995
Współczesność
9. Wychowanie patriotyczne w ochronce sióstr służebniczek NMP im. bł.
Edmunda Bojanowskiego w Komorowie (Danuta Bartkowiak)
Wychowanie patriotyczne w początkach działalności przedszkola
Zmiany wprowadzone po 1998 roku
Analiza treści programowych „ABC Program XXI wieku” z obszaru edukacji
społeczno-moralnej pkt. 5 Rozumiem słowo „Ojczyzna”
z poziomu III i IV i ich realizacja w pracy przedszkola
10. Rozumienie przez dzieci 5-letnie opowiadania o bł. Edmundzie Bojanowskim
czytanego przez nauczyciela a rozumienie tej samej
treści przez nie inscenizowanej (Beata Witkowska)
Opowiadanie – słuchanie a inscenizowanie
Czym jest rozumienie i jak można je badać
Cel i przedmiot badań
Metody, techniki i narzędzia badawcze
Przebieg i wyniki badań – rozumienie i stosowanie pojęć
Rozumienie pojęć – wyniki badań
Rozumienie związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy wydarzeniami losowymi a ich
konsekwencjami, działaniami celowymi a ich skutkami dla innych postaci oraz działaniami
celowymi a ich skutkami dla następstwa wydarzeń – wyniki badań
Zakończenie
Bibliografia
176 stron, Format: 14.0x20.0cm, oprawa miękka