Zachód i Islam
Dylematy relacji
W ostatnich latach, a zwłaszcza po 11 września 2001 r., w świecie zachodnim pojawia
się coraz więcej głosów mówiących o nieuchronnym konflikcie między Zachodem a
światem islamu. Uznano, że wydarzenie 11 września jest symbolicznym początkiem wojny
obu światów.
Katarzyna Brataniec nawiązuje do dotychczasowego zachodniego dorobku w zakresie
problematyki stosunków między obiema cywilizacjami. [...] Skupia się przede wszystkim
na wymiarze społecznych i kulturowych uwarunkowań konfliktów.
Nie wdaje się w dywagacje na temat religii czy specyfiki arabskiego myślenia [...]
Najważniejsze jednak są dla niej procesy społeczne, które umieszcza na szerokim tle
historycznym. Autorka śledzi dzieje kontaktów Zachodu z islamem od czasów
najdawniejszych po współczesność, od wojen krzyżowych po interwencję amerykańską w
Iraku. Pragnie ustalić, czy rzeczywiście taka konfrontacja jest dla islamu i Zachodu
nieunikniona, czy może da się jej uniknąć. A jeśli da się jej uniknąć, to w jaki
sposób? Czy możliwy jest dialog z kulturą islamu? Stara się również wyjaśnić,
jakie czynniki spowodowały pojawienie się tej konfrontacji. [...] Nie formułuje
pochopnych opinii na podstawie przypadkowych zdarzeń, lecz sięga do korzeni, do analizy
procesu historycznego, przez co unika uproszczeń tak częstych w wypowiedziach osób
nieznających kultury arabskiej i muzułmańskiej. Nie daje się zwieść owym
powierzchownym opiniom, nie podbudowanym żadną głębszą analizą
społeczno-kulturową.
Rozdział pierwszy:
Problematyka cywilizacji
1.1. Pojęcie cywilizacji
1.2. Główne cywilizacje współczesnego świata
1.3. Rodzaje kontaktów między cywilizacjami
1.4. Kolonializm jako główny czynnik sprawczy napięć między cywilizacjami
1.5. Zachód i świat arabski - konflikt cywilizacji, mit czy rzeczywistość?
Rozdział drugi:
Relacje między cywilizacjami Zachodu i świata arabskiego - przeszłość i
teraźniejszość
2.1. Podboje Arabów w Europie we wczesnym średniowieczu
2.2. Wyprawy krzyżowe
2.3. Imperium osmańskie
2.4. Ekspansja kolonialna w świecie arabskim
2.5. Świat arabski po drugiej wojnie światowej
2.6. Świat arabski w okresie zimnej wojny
2.7. Konfrontacja - stosunki Zachodu i świata arabskiego po roku 1990
2.8. Arabowie w Europie i USA
Rozdział trzeci:
Wzajemne postrzeganie
3.1. Postrzeganie świata islamu przez Zachód w średniowieczu
3.2. Islam i Arabowie w poglądach uczonych zachodnich
3.3. Fundamentalizm
3.4. Radykalne organizacje fundamentalistyczne
3.5. Wpływy Zachodu w świecie arabskim - imperializm kulturowy
3.6. Wzmacnianie tożsamości etniczno-narodowo-religijnej
3.7. Zachód w percepcji świata islamu
3.8. Jak muzułmanie i ludzie Zachodu postrzegają siebie nawzajem - badania opinii
publicznej
Rozdział czwarty:
Zachód i świat arabski: pokojowe współistnienie, współzależność czy
konflikt cywilizacji?
4.1. Konsekwencje kontaktów między cywilizacjami
4.2. Kolonizacja - Algieria, dominacja - Egipt, konfrontacja - Irak, pokojowe
współistnienie - Liban
4.3. Kolonizacja - Algieria
4.4. Dominacja - Egipt
4.5. Konfrontacja - Irak
4.6. Pokojowe współistnienie - Liban
Zakończenie: Czy możliwy jest nowy paradygmat?
Bibliografia
Indeksy
276 stron, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miękka