Spory o edukację wczoraj i dziś
Na pierwszy rzut oka wydaje się, że aby napisać książkę podobną do tej, którą
teraz Oficyna Wydawnicza AFM oddaje do rąk czytelników, wystarczy dobrze orientować
się w dwu porównywanych kulturach i właściwych im systemach szkolnych. Zapewne są to
warunki konieczne, ale czy wystarczające?
Porównywanie procesów nominalnie takich samych, ale przebiegających w odmiennych
kulturach wymaga przyjęcia pewnego obiektywnego układu odniesienia. Bez niego nie
sposób przecież orzec, czy analizy porównawcze, a tym bardziej myślenie per analogiam,
mają w ogóle sens. Obiektywny układ odniesienia. Co nim może być, zwłaszcza w
przypadku systemów szkolnych, którym Magdalena Ślusarczyk poświęciła tę książkę?
Zapewne tylko uniwersalny system wartości lub, odwołując się do tradycji Tadeusza
Kotarbińskiego, powszechniki etyczne derywowane z istoty człowieka jako gatunku, a nie z
modalnych wzorów osobowości uformowanych pod wpływem procesów dziejowych konkretnych
społeczeństw (zwłaszcza narodowych) oraz ich wyobrażeń o swoich i obcych, a także
przekonań o należnej im "misji cywilizacyjnej" Tylko przyjmując możliwość
stworzenia takiego systemu i uznania go zarówno za podstawę porządku konstytucyjnego
państw, jak i stosunków międzynarodowych można podjąć próbę zrozumienia systemów
szkolnych jako jednej z przyczyn generujących konfliktogenne wyobrażenia i postawy
nękających dzieje ludzkości, a także zainicjować działania zmierzające do ich
usunięcia.
Hieronim Kubiak, Przedmowa
Wstęp
1.Od średniowiecza do współczesności - oświata na przestrzeni wieków
1.1.Niemieckie tradycje zmian oświatowych: Marcin Luter, rewolucja przemysłowa i
polityka Ottona von Bismarcka
1.2.Tradycje polskie: od kazimierzowskiej Akademii Krakowskiej do Komisji Edukacji
Narodowej
Część pierwsza: Komu zależy na szkole?
1.Kształcenie i wychowanie pomiędzy polityką a religią - spór o duszę czy realizacja
instrumentalnych celów?
1.1.Edukacja tematem wyborczym - polityczne uwarunkowania reform systemów oświaty
1.2.Czyja szkoła? Religia i przekształcenia systemów oświaty
2."Człowiek jest niczym ponad to, co uczyni z nim wychowanie". Koncepcja
człowieka i obywatela w szkole
Część druga: Kto interesuje się reformami?
1.Partnerzy czy grupy interesu?
1.1.Komu podlega oświata? Państwo, land, samorząd, organizacje niepubliczne
2.Partie polityczne i edukacja - Niemcy: od tradycyjnych programów do podobnych
rozwiązań; Polska: przedwojenne koncepcje i budowa programów po 1989 r.
3.Nauczyciele i rodzice - partnerzy czy przeciwnicy?
4.Wsparcie reformy przez kręgi gospodarcze i środowiska uczelniane?
Część trzecia: Czy reiormy edukacji sq potrzebne?
1.Powszechna szkoła, równe szansę? Główne cele reform systemów szkolnych
2.Czego i jak uczyć. Zmiany programowe w reformach oświaty
3.Infrastruktura oświatowa
4.Szkoła w służbie gospodarki i rynku pracy
5.Skutki reform wynikające z wpływu rynku pracy - studia wyższe dla każdego?
Podsumowanie - ciągłość i zmiana systemów oświatowych
1.Reformy systemu oświatowego - tak czy nie?
2.Nowy paradygmat oświatowy?
3.Narodowy system oświatowy i wielokulturowe społeczeństwo
4.Strategie reform oświatowych
Spis tabel
Bibliografia
Indeks rzeczowy
Indeks osób
248 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka