Książka stanowi pierwsze w języku polskim całościowe i wszechstronne
omówienie roli Niemiec w procesie rozszerzania Unii Europejskiej.
Publikacja przedstawia tło historyczne tego procesu, jak również przyszłe
wyzwania. Przeznaczona jest dla studentów stosunków międzynarodowych, studiów
europejskich oraz politologii, jak również dla specjalistów z tych dziedzin –
wykładowców akademickich i praktyków w administracji państwowej oraz strukturach
unijnych.
Autorka specjalizuje się w szeroko pojmowanej problematyce niemcoznawczej, zwłaszcza w
odniesieniu do rozwoju wewnętrznego i polityki zagranicznej Niemiec. W książce
sformułowała temat niezwykle ambitnie i nowatorsko przedstawiając znaczenie przesłanek
wewnętrznych i zewnętrznych, dotychczasowy przebieg i przyszłe plany oraz skutki
poszerzenia UE dla polityki zagranicznej Niemiec. Jest to całkowicie nowe ujęcie
zagadnienia, którego do tej pory nie podjęto w takim zakresie w polskiej, a tylko
wycinkowo w zagranicznej, literaturze naukowej.
- prof. dr hab. Erhard Cziomer , Uniwersytet Jagielloński
Interesujące ujęcie zagadnienia dotyczącego niemieckiej polityki zagranicznej w
kontekście procesu rozszerzania Unii Europejskiej. Po rozpadzie dwubiegunowego układu
stosunków europejskich powstała nowa sytuacja geopolityczna, wymagająca ze strony Unii
wypracowania nowej strategii odnośnie do jej dalszego rozwoju. Pozycja RFN w ramach
Wspólnot Europejskich, następnie UE, a zwłaszcza po zjednoczeniu Niemiec, miała
istotne znaczenie dla precyzowania nowej strategii w polityce europejskiej. Cel ten stał
się też ważną przesłanką dla polityki zagranicznej zjednoczonych Niemiec. Książka
zawiera dwie warstwy przedmiotowe: pierwsza odnosi się do procesu rozszerzania Unii
Europejskiej, druga zaś do stanowiska Niemiec wobec owego procesu, przekładającego się
na konkretne założenia niemieckiej polityki zagranicznej.
- prof. dr hab. Franciszek Gołembski , Uniwersytet Warszawski
Aleksandra Zięba, doktor, adiunkt w Instytucie Nauk Politycznych
Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi badania niemcoznawcze, nad Unią Europejską i
terroryzmem. Stypendystka Fundacji Herberta Quandta na Uniwersytecie w Konstancji
(2001/2002), DAAD na Uniwersytecie Christiana Albrechta w Kilonii (2004), Uniwersytetu w
Konstancji (2007, 2010) i Uniwersytetu Jana Gutenberga w Moguncji (2008). Laureatka
„Nagrody Zamku Książ” Centrum Europejskiego, Instytutu im. Hannah Arendt do Badań
nad Totalitaryzmem w Dreźnie i Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej za najlepszą
pracę magisterską, dotyczącą problematyki niemieckiej (2006). Ważniejsze publikacje:
Koncepcja bezpieczeństwa Niemiec (w Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie,
Warszawa 2008), Deutschlandpolitik rządów Konrada Adenauera i Helmuta Kohla (Toruń
2004), Droga Polski do Europy przez Niemcy („Studia Politologiczne”, 2006), Strategia
bezpieczeństwa Niemiec w pierwszej dekadzie XXI wieku („Krakowskie Studia
Międzynarodowe”, 2007).
Spis treści:
Wstęp
ROZDZIAŁ 1
Przesłanki zainteresowania RFN rozszerzaniem Unii Europejskiej
1. Zarys terytorialnego rozszerzania integracji europejskiej
2. Przesłanki polityczne
2.1. Potrzeba wzmocnienia demokratycznych przemian, stabilności i bezpieczeństwa w
pozimnowojennej Europie
2.2. Znaczenie Turcji dla bezpieczeństwa Niemiec i Europy
2.3. Podstawy programowe polityki europejskiej Niemiec
2.4. Koncepcja roli Niemiec jako "mocarstwa cywilnego"
2.5. Powrót do koncepcji Mitteleuropy7.
2.6. Mechanizm koordynacji polityki europejskiej RFN
3. Przesłanki ekonomiczne
3.1. Potrzeba wzmocnienia społecznej gospodarki rynkowej RFN
3.2. Potrzeba wzmocnienia międzynarodowej pozycji gospodarczej RFN
4. Przesłanki społeczne
4.1. Zainteresowanie społeczeństwa niemieckiego kwestią rozszerzania Unii
4.2. Pamięć o przeszłości i "moralne zobowiązanie" Niemców
5. Konkluzje
ROZDZIAŁ 2
Niemieckie koncepcje rozszerzania Unii Europejskiej
1. Kluczowe terminy
1.1. Koncepcja polityczna
1.2. Integracja europejska
1.3. Dylemat "pogłębianie" czy "rozszerzanie" Unii
2. Koncepcje chadecji niemieckiej
2.1. Model "kręgów koncentrycznych"
2.2. Koncepcja "twardego rdzenia" Unii
3. Koncepcje SPD
3.1. "Odpowiedzialność za Europę"
4. Koncepcje FDP
5. Koncepcje partii Zielonych
5.1. Koncepcja Joschki Fischera
6. Stanowiska niemieckich partnerów społecznych
6.1. Organizacje pracodawców
6.2. Związki zawodowe
7. Konkluzje
ROZDZIAŁ 3
Rozszerzenie Unii Europejskiej o państwa EFTA
1. Etap inicjowania
1.1. Historia stosunków państw EFTA ze Wspólnotami Europejskimi
2. Etap stowarzyszenia
2.1. Utworzenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego
3. Droga do członkostwa w Unii Europejskiej
3.1. Kwestia neutralności
3.2. Wnioski o członkostwo
4. Etap negocjacji akcesyjnych
5. Konkluzje
ROZDZIAŁ 4
Rozszerzenie Unii Europejskiej na Wschód
1. Etap inicjowania
1.1. Układy handlowe i normalizacja stosunków politycznych
2. Etap stowarzyszenia
2.1. Układy stowarzyszeniowe
2.2.Prezydencja Niemiec w Unii Europejskiej w 1994 roku
2.3. Przygotowania do rozpoczęcia negocjacji
3. Etap negocjacji akcesyjnych
3.1. Inauguracja negocjacji
3.2. Prezydencja Niemiec w Unii Europejskiej w 1999 roku
3.3. Od Nicei do Kopenhagi
3.4. Negocjacje akcesyjne Bułgarii i Rumunii
4. Konkluzje
ROZDZIAŁ 5
Przygotowania do rozszerzenia Unii Europejskiej o państwa Bałkanów Zachodnich i
Turcję
1. Europejska perspektywa Bałkanów Zachodnich
1.1. Pakt Stabilności dla Europy Południowo-Wschodniej
1.2. Proces Stabilizacji i Stowarzyszania
1.3. Negocjacje akcesyjne Chorwacji
2. Droga Turcji do Europy
2.1. Etap stowarzyszenia
2.2. Unia celna
2.3. Turcja jako państwo kandydujące
2.4. Etap negocjacji akcesyjnych
2.5. Unia dla Śródziemnomorza jako alternatywa dla członkostwa w UE
3. Konkluzje
ROZDZIAŁ 6
Skutki dotychczasowych rozszerzeń Unii Europejskiej dla Niemiec
1. Skutki polityczne
1.1. Zmiana geopolityki europejskiej
1.2. Umocnienie bezpieczeństwa Niemiec i Europy
1.3. Zmiany w procesie decyzyjnym UE
1.4. Ewolucja europejskiej polityki Niemiec
2. Skutki ekonomiczne
2.1. Koszty rozszerzeń Unii
2.2. Wpływ na rozwój gospodarczy i handel zagraniczny
2.3. Napływ imigrantów i jego skutki dla rynku pracy
2.4. Wyzwania stojące przed gospodarką niemiecką
3. Opinie i postawy społeczeństwa niemieckiego wobec rozszerzeń Unii
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel i rysunków
Indeks osobowy
278 stron, B5, oprawa miękka
