Praca odpowiada zapotrzebowaniu zarówno poznawczo-teoretycznemu jak i
praktycznemu. Jest to tematyka jak dotąd słabo rozpoznana w literaturze krajowej,
zwłaszcza zaś w aspekcie funkcjonujących tym zakresie rozwiązań występujących w
krajach Unii Europejskiej. Chodzi w tym przypadku także o te uregulowania, które
zostały przyjęte w Unii Europejskiej, a które mają znaczenie dla krajów
członkowskich w szeroko rozumianym zakresie sytuacji kryzysowych oraz podejmowania
odpowiednich działań na rzecz ich racjonalnego i efektywnego rozwiązania. Ma to także
istotne znaczenie z punktu widzenia Polski. [...]
Monografia spełnia warunki pracy naukowej, a zarazem popularyzatorskiej. Jej
opublikowanie spotka się niewątpliwie z zainteresowaniem środowisk naukowych, a także
wszystkich tych, którzy są od strony praktycznej związani z poruszanymi w pracy
zagadnieniami.
Fragment recenzji prof. dr. hab. Franciszka Gołembskiego
Spis treści:
Wstęp
Część I STRUKTURA SYSTEMU REAGOWANIA KRYZYSOWEGO UNII EUROPEJSKIEJ
Rozdział I, Jarosław Gryz
Reagowanie kryzysowe w Unii Europejskiej
1. Pojęcie reagowania kryzysowego
2. Charakter reagowania kryzysowego
3. Istota reagowania kryzysowego
4. Wnioski końcowe
Rozdział II, Jarosław Gryz
Instytucje i instrumenty reagowania kryzysowego Unii Europejskiej w ramach I
filaru
1. Instytucje reagowania kryzysowego
1.1. Centrum Monitoringu i Informacji
1.2. Dyrekcja Generalna ds. Pomocy Humanitarnej
1.3. Jednostka ds. Zapobiegania Konfliktom i Zarządzania Kryzysowego
1.4. Biuro Współpracy EuropeAid
1.5. Jednostka Ochrony Cywilnej
2. Instrumenty reagowania kryzysowego
2.1. Mechanizm Szybkiego Reagowania
2.2. Instrument na rzecz Stabilności
2.3. Mechanizm Ochrony Cywilnej
2.4. Instrument Finansowy Ochrony Ludności
3. Wnioski końcowe
Rozdział III, Jerzy Gryz
Instytucje i instrumenty reagowania kryzysowego Unii Europejskiej w ramach II
filaru
1. Decydowanie polityczne
1.1. Rada Europejska
1.2. Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych
1.3. Prezydencja
1.4. Wysoki Przedstawiciel ds. WPZiB
1.5. Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa
1.6. Dyrekcja Generalna Stosunków Zewnętrznych Komisji Europejskiej
2. Instytucje polityczno-wojskowe o charakterze operacyjno-strategicznym
2.1. Europejska Agencja Obrony
2.2. Komitet Wojskowy UE
2.3. Sztab Wojskowy UE
2.4. Grupa Polityczno-Wojskowa
2.5. Komitet ds. Cywilnych Aspektów Zarządzania Kryzysowego
2.6. Korespondenci europejscy
2.7. Specjalni przedstawiciele Unii Europejskiej
2.8. Komórka Polityczna
2.9. Połączone Centrum Sytuacyjne
3. Instrumenty reagowania kryzysowego
3.1. Militarne zdolności reagowania kryzysowego
3.2. Cywilne zdolności operacyjne
3.3. Szkolenie i ćwiczenia z zakresu reagowania kryzysowego
4. Wnioski końcowe
Rozdział IV, Agnieszka Legucka
Podstawy normatywne reagowania kryzysowego Unii Europejskiej
1. Ewolucja prawnych aspektów reagowania kryzysowego Unii Europejskiej
1.1. Podstawy traktatowe reagowania kryzysowego UE
2. Rozwój reagowania kryzysowego w dokumentach Unii Europejskiej
2.1. Europejska strategia bezpieczeństwa
3. Reformy traktatowe w zakresie reagowania kryzysowego Unii Europejskiej
4. Akty normatywne organów wspólnotowych dotyczące systemu reagowania kryzysowego Unii
Europejskiej
5. Wnioski końcowe
Część II
REAGOWANIE KRYZYSOWE W RAMACH WSPÓLNEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ I
BEZPIECZEŃSTWA
Rozdział V, Bogdan Panek
Geneza i rozwój reagowania kryzysowego w Unii Europejskiej
1. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa
2. Rozwój zdolności EPBiO w aspekcie reagowania kryzysowego
2.1. Rozwój zdolności wojskowych UE
2.2. Rozwój zdolności cywilnych w zakresie reagowania kryzysowego
3. Wnioski końcowe
Rozdział VI, Bogdan Panek
Wybrane formy praktycznej realizacji operacji reagowania kryzysowego
1. Organizacja dowodzenia podczas operacji UE
2. Finansowanie operacji reagowania kryzysowego
2.1. Zasady finansowanie organów (gremiów) wojskowych UE
2.2. Finansowanie operacji
2.3. Finansowanie operacji EUFOR ALTHEA
2.4. Finansowanie operacji wsparcia AMIS w Darfurze
3. Praktyczny wymiar operacji UE
3.1. Misje policyjne
3.2. Misje rządów prawa (Rule of Law Mission)
3.3. Misje graniczne
3.4. Misje związane z reformą sektora bezpieczeństwa
3.5. Misje wspierające
3.6. Operacje wojskowe
4. Wnioski końcowe
Rozdział VII, Marian Kozub
Reagowanie kryzysowe Unii Europejskiej a Sojusz Północnoatlantycki
1. Podział odpowiedzialności
2. Formuła współpracy
3. Kierunki wspólnych działań - prognoza
Część III WYBRANE OBSZARY REAGOWANIA KRYZYSOWEGO
Rozdział VIII, Maciej Marszałek
Działania Unii Europejskiej w systemie reagowania kryzysowego
1. Scenariusze reagowania kryzysowego Unii Europejskiej
1.1. Operacje wsparcia pokoju na dużą skalę
2.1. Intensywna interwencja humanitarna
1.1. Zapobieganie atakom z użyciem broni masowego rażenia
1.2. Regionalna wojna w obronie interesów Unii Europejskiej
1.3. Obrona granic Unii Europejskiej
2. Lotnicze siły zadaniowe jako modelowe rozwiązanie integrujące siły powietrzne Unii
Europejskiej
3. Koncepcja komponentu powietrznego Unii Europejskiej
4. Wnioski końcowe
Rozdział IX, Piotr Mickiewicz, Tomasz Szubrycht, Krzysztof Kubiak
Akweny morskie w systemie reagowania kryzysowego
1. Zakres i formy oddziaływania UE w ramach systemu reagowania kryzysowego na
akwenach morskich
2. Bezpieczeństwo żeglugi
2.1. Wdrażanie rozwiązań prawno-organizacyjnych w zakresie bezpieczeństwa żeglugi
oraz ograniczenia ryzyka powstania zanieczyszczeń akwenów morskich
2.2. Ocena stanu technicznego jednostek i wyszkolenia załogi
2.3. System monitoringu w zakresie bezpieczeństwa żeglugi oraz ograniczenia ryzyka
powstania zanieczyszczeń akwenów morskich
3. System ratownictwa mienia i życia - SAR
3.1. Uwarunkowania prawne systemu ratownictwa mienia i życia na morzu
3.2. System organizacji i funkcjonowania Służby SAR
3.3. System ratowania życia w przypadku zaistnienia sytuacji kryzysowej z udziałem
statku pasażerskiego (promu)
3.4.System reagowania w przypadku ratowania życia załogi okrętu podwodnego
4.Przeciwdziałanie rozlewom olejowym w systemie reagowania kryzysowego UE na akwenach
morskich
4.1. System monitoringu
4.2. Procedura zwalczania rozlewów olejowych
5.Przeciwdziałanie zagrożeniu terrorystycznemu w obiektach portowych i na statkach
6. Reagowanie kryzysowe na akwenach morskich objętych kontrolą
7. Zwalczanie przestępczości zorganizowanej, w tym przemytu towarów i osób
Rozdział X, Marlena Karnowska-Werner, Wojciech Sójka
Przestrzeń strefy Schengen a reagowanie kryzysowe Unii Europejskiej
1. Uwarunkowania instytucjonalne
2. Nielegalna imigracja, działania zewnętrzne
3. Transnarodowa ochrona granic UE
4. Polska w strefie Schengen
5. Rola Straży Granicznej w zabezpieczeniu strefy Schengen
6. Kodeks graniczny Schengen
7. Wnioski końcowe
Rozdział XI, Roman Kwećka
Procesy informacyjne w ramach systemu reagowania kryzysowego
Unii Europejskiej
1. Systemy wymiany informacji
2. Instytucje przetwarzania i wymiany informacji
3. Wnioski końcowe
Zakończenie
Aneks, Wojciech Sójka
Systemy wymiany informacji w ramach Unii Europejskiej
1. Bezpieczny Ogólny System Szybkiego Ostrzegania (Secure General Rapid Alert
System, ARGUS)
2. System wczesnego ostrzegania przed biologiczno-chemicznymi atakami i zagrożeniami
(Rapid Alert System for Biological and Chemical Attacks and Threats RAS-BICHAT)
3. System ostrzegania przed wadliwymi produktami (Rapid Alert System for Non-Food
Products, RAPEX)
4. System szybkiego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych (Rapid Alert
System for Food and Feed, RASFF)
5. Zintegrowany i skomputeryzowany system weterynaryjny (Trade Control and Expert System,
TARCES)
6. System Wczesnego Ostrzegania i Alarmowania (Early Warning and Response System, EWRS)
6. Europejski system wczesnego powiadamiania i wymiany informacji o zdrowiu roślin
(European Network of Plant Health Information Systems, EUROPHYT)
7. System wczesnego powiadamiania i wymiany informacji o zagrożeniach radiologicznych
bądź nuklearnych (European Community Urgent Radiological
Information Exchange, ECURIE)
8. System weterynaryjnych procedur przewozowych (SHIFT)
9. System Zgłaszania Chorób Zwierząt (Animal Disease Notification System, ADNS]
10. System ochrony sieci ostrzegania o zagrożeniach dla infrastruktury krytycznej
(Critical Infrastructure Warning Information Network, CIWIN]
11. Europejska Sieć Umacniania Prawodawstwa (European Law Enforcement Network, LEN)
Bibliografia selektywna
Dokumenty
Monografie
Artykuły w publikacjach zwartych
Periodyki, czasopisma
422 strony, B5, oprawa miękka
