Zwrot językowy w filozofii
Od Fregego do Searle’a
Tytuł pracy nawiązuje do stwierdzenia Wittgensteina, że filozofia jest krytyką
języka. Kiedy rozumiemy dlaczego nasz umysł jest zauroczony językiem, uświadomimy
sobie jego wpływ na nasze przekonania i obraz świata. Najważniejsze pojęcia naszego
obrazu świata są odzwierciedleniem reguł gramatycznych. Język kształtuje, narzuca
swoje prawa i zasady. Dzięki niemu mówimy o przedmiotach, ich rodzajach, procesach,
stanach i miejscach, kierunkach i właściwościach. Główne narzędzia analizy języka
zostały opracowane przez Fregego i rozwinięte przez Russella, Moore’a i Wittgensteina.
Udoskonalili je i twórczo rozwinęli Ryle, Austin, Strawson, Grice i Stearle.
Autor omawia zagadnienia znaczenia, rozumienia i funkcji wyrażeń językowych oraz
rolę języka w poznawaniu i rozumieniu świata. Daje przykłady analizy pytań i
twierdzeń dotyczących np. dobra, piękna, Boga, rozróżnień ciało-umysł oraz
zewnętrzne-wewnętrzne.
Opracowanie może być wykorzystywane w szkolnictwie wyższym - na wydziałach
uniwersyteckich, a także inżynieryjnych, jako uzupełnienie wykształcenia ogólnego.
WPROWADZENIE
Rozdział I
GOTTLOB FREGE – JĘZYK JAKO IDEALNA NOTACJA
1. Język sztuczny a naturalny, logika a gramatyka, myśl a język
2. Sens i nominat
3. Odniesienie i prawda
4. Wyrażanie myśli i uznawanie, akt i myśl
5. Obiektywność poznania – struktura sądu a geneza psychologiczna i historyczna
6. Struktura logiczna zdania, pojęcie i przedmiot, funkcja i argument
7. Błędy kategorialne
Rozdział II
BRYTYJSKA SZKOŁA ANALITYCZNA – JĘZYK LOGIKI I JĘZYK NATURALNY
1. George Edward Moore – język potoczny jako podstawowy dla nauki i filozofii
2. Bertrand Russell – logika jako istota fiozofii
2.1. Atomizm logiczny
2.2. Teoria typów logicznych
2.3. Teoria deskrypcji
2.4. Analiza logiczna
3. Ludwig Witt genstein – związek języka, myśli i świata
3.1. Witt genstein wczesny – analiza logiczna
3.1.1. Forma znaku językowego
3.1.2. Treść znaku językowego
3.1.3. Użycie znaku językowego
3.2. Witt genstein późny – analiza gramatyczna
3.2.1. Krytyka referencjalnej teorii znaczenia
3.2.2. Analiza językowa versus analiza logiczna
3.2.3. Język jako narzędzie
3.2.4. Gry językowe
3.2.5. Kierowanie się regułą
3.2.6. Sposoby życia
4. Gilbert Ryle – dyscyplina kategorialna
5. John Langshaw Austin – czynności mowy
6. Peter Frederic Strawson – najogólniejsze własności myślenia o świecie
7. Herbert Paul Grice – zasady konwersacji
8. John R. Searle – doświadczanie świata w kategoriach językowych
PODSUMOWANIE
BIBLIOGRAFIA
90 stron, oprawa miękka