WOKÓŁ ZAGADNIEŃ UBÓSTWA I BOGACTWA
Powszechne jest przekonanie, że upadek socjalizmu oraz przeprowadzone przemiany
systemowe wprowadziły polskie społeczeństwo w zupełnie nowe realia. Niektóre
jednostki, rodziny, gospodarstwa domowe doskonale odnalazły się w nowej sytuacji, inne
wciąż nie mogą się do niej dostosować. Z jednej strony obserwowany był zatem wzrost
liczebności grupy ludzi zamożnych, doskonale korzystających z możliwości oferowanych
przez nowy system oraz nową rzeczywistość, z drugiej strony rosły rzesze ludzi,
którzy nie radzili sobie w tych warunkach i według własnej oceny, ale też w ocenie
innych, uznawani byli za ofiary transformacji systemowej.
Ponadto procesy transformacji systemowej zostały osadzone w kontekście zmiany, która
dotyczy wszystkich wymiarów ludzkiego życia i obecna jest we wszystkich - zarówno
bardziej, jak i mniej rozwiniętych - gospodarkach oraz społeczeństwach. Zmiana ta
obejmuje obszary życia społecznego, rodziny, wspólnoty, ale też procesy sprawowania
władzy i walki grup interesu ojej przejęcie. Dotyczy też samej gospodarki, widoczna
jest w obszarze produkcji, nowych, nieustannie wymyślanych towarach i usługach
oferowanych konsumentom, zmieniających się wzorcach konsumpcji, szczególnie tej
uznawanej za "normalną" w danej grupie odniesienia. Nie dziwi zatem, że życie
w takim świecie przynosi jeszcze dalej idące zróżnicowania i polaryzację pomiędzy
ludźmi bogatymi i biednymi, między "baumanowskimi turystami i włóczęgami",
czy też pomiędzy tymi zintegrowanymi społecznie i tymi wykluczonymi z głównego nurtu
życia społecznego. Czy to turyści i włóczędzy, czy też bogaci i biedni żyją w
głębokim przeświadczeniu, że brak uczestnictwa wyrzuci ich z obecnej grupy
przynależności oraz odniesienia. Nie będą już swobodnie przemieszczać się jako
turyści, ale zostaną odgórnie przypisani do grupy tych "gorszych" -
włóczęgów. Pytanie, które należy sobie zadać, brzmi: czy te dramatyczne scenariusze
rzeczywiście będą realizowane i czy skala problemu jest aż tak wielka i dotkliwa?(...)
Fragment książki
Wstęp
1. Nierówności dochodowe i ich społeczno-ekonomiczne konsekwencje
1.1. Wprowadzenie
1.2. Teoretyczne aspekty nierówności społecznych
1.3. Nierówności dochodowe w świetle badań
1.4. Podsumowanie
2. Regionalne zróżnicowanie PKB i dochodów ludności w Polsce. Podstawowe
relacje i uwarunkowania
2.1. Wprowadzenie
2.2. Regionalne zróżnicowanie PKB i jego geneza
2.3. Uwarunkowania dynamiki gospodarczej w regionach - rola inwestycji
2.4. Dystrybucja dochodów w przekroju regionalnym
2.5. Podsumowanie
3. Ubóstwo na przykładzie Polski
3.1. Wprowadzenie
3.2. Zasięg ubóstwa według dotychczasowej metodologii GUS
3.3. Ubóstwo w świetle badań EU-SILC
3.4. Zakres ubóstwa według badań CBOS
3.5. Ubóstwo z perspektywy "Diagnozy społecznej"
3.6. Podsumowanie
4. Bogactwo i jego przejawy w Polsce
4.1. Wprowadzenie
4.2. Problemy terminologiczne i związane z pomiarem zjawiska
4.3. Główne wyznaczniki bogactwa i zamożności
4.4. Bogactwo w świetle badań empirycznych
4.5. Podsumowanie
5. Wykluczenie społeczne. Ubóstwo i bogactwo z perspektywy socjologicznej
5.1. Wprowadzenie
5.2. Kontekst zjawiska
5.3. Wykluczenie społeczne -cechy charakterystyczne zjawiska
5.4. Zdefiniowanie zjawiska wykluczenia społecznego
5.5. Podstawowe determinanty wykluczenia społecznego
5.6. Problemy z pomiarem zjawiska
5.7. Wykluczenie społeczne w świetle "Diagnozy społecznej
5.8. Podsumowanie
Zakończenie
Literatura
Spis tabel
Spis rysunków
185 stron, B5, oprawa miękka