Bierność obywateli.
Apatia polityczna w teorii demokratycznej partycypacji
Praca niniejsza ma charakter metateoretyczny. Jej przedmiotem jest dyskurs regulujący
sposoby rozumienia problemu mającego desygnat w dających się obserwować postawach i
zachowaniach. Jakkolwiek partycypacja obywateli stanowi problem usytuowany w ramach
szerszych koncepcji - modeli demokratycznej polityki, to nie jest on oderwany od ujęć
opisujących ją w języku nauk empirycznych. Wyzwaniem dla teorii i metodologii badań
nad demokracją, jakie stwarza empiria jest niewątpliwie pluralizm oraz zmienność
wzorów uczestnictwa obywateli w polityce. Ten - widoczny w świetle studiów
porównawczych - fakt uzmysławia konieczność relatywizacji twierdzeń na temat
partycypacji politycznej do kontekstu jej uwarunkowań instytucjonalnych,
historyczno-kulturowych, strukturalnych.
Wstęp
Rozdział I. Debata klasyczna. Normatywne źródła problematyki bierności
obywateli
1. Genealogia sporu o partycypację
2. Republikański model obywatela
3. Liberalny model obywatela
Rozdział II. Debata współczesna. Politologiczne konteksty problemu apatii
politycznej
1. Obywatele w realiach demokracji proceduralnej
2. Obywatele vs. elity. Apatia w świetle krytyki "demokracji elit"
3. Bierność polityczna w studiach wokół partycypacji wyborczej
4. Apatia obywateli w perspektywie badań kultury politycznej
5. Politologiczna doktryna partycypacji
Rozdział III. Partycypacja w warunkach procesu demokratyzacji
1. Nowe demokracje
2. Specyfika tranzycji "od komunizmu"
Rozdział IV. Debata polska. Socjologia apatii politycznej transformującego się
społeczeństwa
1. Wymiary kryzysu partycypacji
2. Hipoteza szoku transformacji. Anomia: dezorientacja i niezadowolenie
3. Hipoteza dziedzictwa. Źródła deficytu obywatelskości
3.1. Polityczność w państwie prerogatywnym
3.2. Kultura nieufności
4. Osobliwości refleksji nad biernością Polaków
4.1. Cechy dyskursu
4.2. Przyczynki do teorii problemu
4.3. Fenomen kumulacji barier uczestnictwa
Rozdział V. Dylematy dyskursu. Opis - wyjaśnienie - diagnoza
1. Dlaczego problem apatii politycznej nie znajduje empirycznego rozwiązania
2. Ambiwalencja demokratycznych praktyk
3. Zasoby i koszty partycypacji obywateli
3.1. Zasoby partycypacji
3.2. Koszty partycypacji
Zakończenie
Bibliografia
293 strony, B5, oprawa miękka