Na drodze do porozumienia i pojednania z Niemcami
Wybór tekstów z lat 1989-009
...Polacy mają dosyć ostrych konfrontacji i kłótni nie tylko wewnątrz, ale i na
zewnątrz. Chcą żyć w państwie (a także poza jego granicami), które powinno
uchodzić we własnych i obcych oczach za normalne. Przede wszystkim zaś chyba wszyscy
Polacy chcą żyć w spokoju i dobrobycie; tak żyć, jak żyją inne narody cywilizowanej
i demokratycznej Europy. Wielu z nich już to zobaczyło na własne oczy - poprzez pracę,
studia, masowe wyjazdy za granicę, także do Niemiec. Z autopsji wielu Polaków już wie
dobrze, jak jest w Niemczech i jaki stosunek w rzeczywistości mają Niemcy "tam na
dole" do Polski i Polaków. Nikt im już nie wmówi, że to dzisiaj nasz
"odwieczny wróg". Przeciwnie-niemal wszyscy są przeświadczeni, że nasze
stosunki z Niemcami - tak jak z całą Unią - powinniśmy umieć spożytkować dla
własnego dobra, a więc na rzecz awansu cywilizacyjnego i wielkiej modernizacji Polski, w
dużej, czyli państwowej skali, ale i w małej - dla poprawy sytuacji w "małych
ojczyznach" i na poziomie życia każdego z Polaków...
(ze str.356)
PRZEDMOWA
NOTKA BIOGRAFICZNA O AUTORZE
DOKUMENTY, ZDJĘCIA I ILUSTRCJE
O NIEMCZECH I STOSUNKACH POLSKO-NIEMIECKICH PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ - WYBÓR TEKSTÓW Z
LAT 1989-2009
Rozdział pierwszy O STANOWISKU POLSKI WOBEC ZJEDNOCZENIA NIEMIEC I JEGO SKUTKÓW
1. O stanowisku Polski wobec zjednoczenia Niemiec i jego skutków (wypowiedź Jerzego
Sułka, "Panorama Polska" - 5 II 1990 r.)
2. O transformacji pokomunistycznej nowych krajów związkowych RFN w latach 90-tych
(rozdział w pracy zbiorowej pt. "Współczesne Niemcy" pod red. K.
Wojtaszczyka, Wydawnictwo "Elipsa", Warszawa 1999 r.)
3. Niemcy w Europie i świecie na przełomie XX i XXI wieku (rozdział w pracy zbiorowej
"W kręgu polityki, dyplomacji i historii XX wieku", Wydawnictwo Uniwersytetu
Łódzkiego, Łódź 2000 r.)
Rozdział drugi O TRAKTATACH POLSKO-NIEMIECKICH PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
1. Co jest, a czego nie ma w traktacie (z 17 czerwca 1991 r. - rozmowa z Jerzym Sułkiem,
"Gazeta Wyborcza" 6 czerwiec 1991 r.)
2. Po prostu normalnie (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Polityka" 22 czerwca 1991
r.)
3. Dobro obu stron (wywiad z Jerzym Sułkiem, "Tygodnik Ludowy" 7 lipiec 1991
r.)
4. Kierunek Berlin (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Przegląd Tygodniowy" 14 lipiec
1991 r
5. Traktaty RP ze zjednoczonymi Niemcami. Główne kierunki politycznej interpretacji
(artykuł Jerzego Sułka w "Przeglądzie Rządowym" nr 3, wrzesień 1991 r.)
6. Lepiej z Niemcami (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Zielony Sztandar" 27 czerwiec
1993 r.)
7. Dużo i mało (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Panorama" 16 czerwiec 1996 r.)
8. O politycznym znaczeniu Układu Zgorzeleckiego RP-NRD z 6 lipca 1950 r. i Traktatu
Granicznego RP-RFN z 14 listopada z 1990 roku. Spojrzenie wstecz i perspektywy
("Dylematy Sąsiedztwa", tom II, materiały z konferencji w Berlinie 25 maj 2000
r. "Rozrachunek z przeszłością", "Elipsa" 2002 r.)
9. Traktaty polsko-niemieckie z 1990 i 1991 r. - prawda i fałsz ("Przegląd" z
7 i 14 stycznia 2007 r.)
Rozdział trzeci KWESTIA MNIEJSZOŚCI NARODOWEJ W STOSUNKACH POLSKI ZE
ZJEDNOCZONYMI NIEMCAMI
1. Claris Jerzego Sutka z Berlina do MSZ RP z 12 września 1992 r
2. O procesie realizacji postanowień mniejszościowych Traktatu RP-RFN z 17 czerwca 1991
roku (wystąpienie Jerzego Sulka na konferencji w Berlinie, 21 września 1996 roku)
3.Z najnowszych dziejów polskiej dyplomacji. Kwestia mniejszości narodowych w
polsko-niemieckich negocjacjach z lat 1989-1991 (rozdział w pracy zbiorowej
"Problemy narodowościowe w Europie i ich wpływ na stosunki międzynarodowe na
przełomie XX i XXI wieku", Wyższa Szkoła Cła i Logistyki, Warszawa 2009 r.)
Rozdział czwarty O POLSKO-NIEMIECKIEJ WSPÓŁPRACY PRZYGRANICZNEJ I REGIONALNEJ
1. Wystąpienie Jerzego Suika w Poczdamie 9 maja 1992 r. na zjeździe Towarzystwa
Polsko-Niemieckiego w Brandenburgii
2. Claris Jerzego Sułka z Berlina do MSZ RP z 6 lipca 1992 r
3. Pożytki z "euroregionu" (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Gazeta
Lubuska", 11-12 wrzesień 1993 r.)
4. Szansę sąsiedztwa (wywiad Jerzego Sułka, "Życie gospodarcze", 13 marca
1994 r.)
5.O aktualnych tendencjach w polsko-niemieckiej współpracy transgranicznej (wystąpienie
Jerzego Sułka na Zachodnio-Pomorskim Forum 1997, Szczecin 5 marca 1997 r.)
6.Euroregion to budowanie standardów europejskich (rozmowa Jerzego Sułka
"Trakt" 10/1997)
Rozdział piąty REPARACJE, ODSZKODOWANIA I WYPŁATY Z NIEMIEC DLA POLSKI I JEJ
OBYWATELI
1.Wyjść z impasu (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Gazeta Pomorska", 30
październik 2001 r.)
2. Wystąpienie Jerzego Sułka na IV Krajowym Zjeździe Delegatów Stowarzyszenia Polaków
Poszkodowanych przez III Rzeszę (Warszawa 12 listopad 2001 r.)
3. Wygrali poszkodowani (wypowiedź Jerzego Sułka, "Rzeczpospolita", 22-23
grudzień 2001 r.)
4. Pieniądze, które mają służyć pojednaniu (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Życie
Warszawy", 7 styczeń 2002 r.)
5. To jest sukces poszkodowanych (wywiad z Jerzym Sułkiem, "Przegląd", 7
styczeń 2002 r.)
6. Porażka zamieniona w sukces (wywiad z Jerzym Sułkiem, "Decydent" nr 3/2002)
7. Aktywna solidarność (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Trybuna", 19 czerwiec 2002
r.)
8.Wyścig z czasem (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Polska Zbrojna", 1 wrzesień
2002 r.)
9. Niemiecka pomoc humanitarna i finansowa w latach 1991-2004 dla poszkodowanych przez III
Rzeszę w Polsce (rozdział w pracy zbiorowej "Problem reparacji, odszkodowań i
świadczeń w stosunkach polsko-niemieckich 1944-2004" pod red. Witolda M.
Góralskiego, tom I, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2004 r.)
10. Świadczenia finansowe dla byłych robotników niewolniczych i przymusowych III Rzeszy
oraz innych ofiar nazizmu. Bilans wypłat w Polsce z lat 1999-2004 (rozdział w pracy
zbiorowej "Problem reparacji, odszkodowań i świadczeń w stosunkach
polsko-niemieckich 1944-2004" pod red. Witolda M. Góralskiego, Polski Instytut Spraw
Międzynarodowych, Warszawa 2004 r.)
11. Dla ofiar III Rzeszy (rozmowa z Jerzym Sutkiem, "Gazeta Pomorska", 5
styczeń 2004 r.)
12. To będzie nasz dzień zwycięstwa (wywiad z Jerzym Sutkiem, "Przegląd" 28
marzec 2004 r.)
13. Wywiad Jerzego Sułka dla TV Polonia w dniu 11 stycznia 2005 r. ("Glos ofiar
nazizmu" 1/2005)
14. Nie zgaszę światła (rozmowa z Jerzym Sutkiem, "Gazeta Pomorska" 10 marzec
2005 r.)
15.Trzy nogi Fundacji (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Trybuna", 2 wrzesień 2005
r.)
16. Przedmowa Jerzego Sułka do książki pt. "Zachować pamięć", wydawnictwo
Fundacji P-NP, 2005 r
17. Czy Niemcy powinni się jeszcze rozliczać za II wojnę światową? (wypowiedź
Jerzego Sułka, "Przegląd" z 7 września 2008 r.)
Rozdział szósty POLSKA I NIEMCY W EUROPIE: O POROZUMIENIE, WSPÓŁPRACĘ I
POJEDNANIE
1. Polska-RFN: Przestawianie zwrotnic. W stronę przełomu (część pierwsza) Polska-RFN:
Przestawianie zwrotnic. Pod znakiem kooperacji (część druga)
(rozmowa Jerzego Sułka, "Życie Warszawy", 4-5 i 6 listopad 1989 r.)
2. Przed wizytą Helmuta Kohla w Polsce. Ciernista droga ku pojednaniu (artykuł Jerzego
Sułka, "Polityka", 11 listopad 1989 r.)
3. Wielka szansa czy zagrożenie (rozmowa z Jerzym Sułkiem, "Przekrój" 28
listopad 1994 r.)
4. Wystąpienie Jerzego Sutka na otwarciu wystawy o historii stosunków Śląska z
Berlinem i Brandenburgią we Wrocławiu 23.09.1995 r
5. Wystąpienie Jerzego Sułka na Zamku Królewskim w dniu 5 września 2005 r. z okazji
otwarcia wystawy "Zachować pamięć"
6. Koniec pojednania? (wywiad Jerzego Sutka, "Przegląd" 5 luty 2006 r.)
7. Dylematy sąsiedztwa polsko-niemieckiego. Wystąpienia J. Sutka w dyskusji panelowej w
siedzibie Fundacji im. Wita Stwosza 22.02.2006 r.
i 27.09.2006 r
8. Perspektywy polityki Polski wobec Niemiec (referat Jerzego Sułka wygłoszony 22
listopada 2007 w Klubie Profesorskim UW (wydawnictwo "Dylematy
Sąsiedztwa" tom VII "Elipsa" 2008 r.)
9. Przed zwrotem w polityce Polski wobec Niemiec (artykuł Jerzego Sułka,
"Przegląd", 25 listopada 2007 r.)
10. Nowy dialog z Berlinem (artykuł Jerzego Sułka, "Przegląd", 16 grudzień
2007 r.)
11. List prof. J. Sulka do ministra Spraw Zagranicznych RP R. Sikorskiego z 4 stycznia
2008 r
12. Obsesje antyniemieckie i antypolskie (wystąpienie Jerzego Sulka w panelu dyskusyjnym
w Stowarzyszeniu Obywatelskim "Dom Polski", "Dylematy Sąsiedztwa" tom
VII, Elipsa 2008 r.)
13. Czy Niemcom trzeba wciąż przypominacie są winni zbrodni i wysiedleń? (wypowiedź
Jerzego Sulka, "Przegląd" 19 lipca 2009 r.)
Aneks
1.Zapis z obrad dyrektorów politycznych MSZ "2+4" w dn. 4.07.1990 r. w Berlinie
z udziałem delegacji RP - zapis oficjalny w Archiwum MSZ, akta nr = AMSZ 14/94,DE.w.4;
za: W. Borodziej (pod red.), Polska wobec zjednoczenia Niemiec 1989-1991. Dokumenty
dyplomatyczne, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2006, str. 372-383
2. Wystąpienie dyrektora Dep. Europy MSZ J. SuJka na spotkaniu "2 + 4" na
szczeblu dyrektorów dep. politycznych MSZ 4.07. br. w Berlinie - zapis
oficjalny w Archiwum MSZ, akta nr = AMZS 14/94,DE,w.4; za: W. Borodziej (pod red.), Polska
wobec zjednoczenia Niemiec 1989-1991. Dokumenty
dyplomatyczne, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2006, str. 384-388)
3. Stenogram z pierwszego dnia rokowań polsko-niemieckich w Warszawie z 30 października
1990 r. - zapis oficjalny w Archiwum MSZ, akta nr = AMSZ 13/95,DE,w.l0; za: W. Borodziej
(pod red.), Polska wobec zjednoczenia Niemiec 1989-1991. Dokumenty dyplomatyczne, Wyd.
Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2006, str. 438-451
417 stron, B5, oprawa miękka