Mechanizmy kontynuacji/zmiany polityki zagranicznej na przykładzie USA po II wojnie
światowej
Autor posługując się paradygmatem zmiany jako narzędziem eksplanacyjnym bada, czy
i na ile w różnych okresach powojennej historii Stanów Zjednoczonych ich polityka
zagraniczna zmieniała się niczym w kalejdoskopie wraz ze zmianą kolejnych prezydentów,
czy też może zmieniała się tylko retoryka, zaś istota pozostawała wciąż ta sama.
Nie mniej istotne jest także pytanie o osobowości zdolne do kreowania polityki
zagranicznej. Czy każdy kolejny, nowo wybrany prezydent faktycznie oznacza zmianę kursu
polityki zagranicznej USA? Czy może amerykańska polityka zagraniczna jest wynikiem
szerszego konsensusu społecznego legitymizowanego przez mechanizm wyborczy? Co oznacza
wybór prezydenta dla polityki zagranicznej? Takich pytań w pracy jest wiele. Są to
pytania, banalne tylko z pozoru. Autor stara się na nie odpowiedzieć, jednak aby była
to odpowiedź wychodząca poza opis faktów, wystąpień publicznych prezydentów i
kandydatów na prezydentów, stylu i formy retoryki, sięga po bogate naukowe
instrumentarium. Pozwala ono przede wszystkim wyjaśnić, co stanowiło wartość constans
w polityce zagranicznej USA w wybranym przedziale czasowym, co wyrażało jej zmienność,
jak głębokie były ewentualne zmiany lub w których okresach aktywności zewnętrznej
USA można mówić o kontynuacji polityki zagranicznej, jej strategii, celów czy metod, a
w których o zmianach niekiedy gwałtownych i radykalnych. Implementując do badań nad
polityką zagraniczną USA teorię zmiany, autor przekracza etap opisu wprowadzając
Czytelnika w fazę głębszej refleksji w której teoria dostarcza narzędzi do wnikliwego
poznania, zrozumienia i wyjaśnienia tego ponadczasowego fenomenu.
Z recenzji prof. dr hab. Teresy Łoś-Nowak
Instytut Politologii Uniwersytetu Warszawskiego
Łukasz Wordliczek - adiunkt w Instytucie Amerykanistyki i Studiów
Polonijnych UJ; doktor nauk politycznych; działalność dydaktyczna (w jęz. polskim i
angielskim) obejmuje zagadnienia dotyczące amerykańskiego i polskiego systemu
politycznego oraz amerykańskiej polityki zagranicznej. Zainteresowania badawcze
koncentrują się wokół mechanizmów kontynuacji i zmiany w polityce, zasady podziału
władzy, funkcjonowania zasady reprezentacji oraz możliwości wykorzystania metod
ilościowych. Jest autorem, redaktorem lub współredaktorem sześciu książek, a także
autorem szeregu artykułów oraz wystąpień konferencyjnych w jęz. polskim i angielskim.
Wstęp 9
I.
Uwagi definicyjne – zmiana jako problem badawczy 23
Kontynuacja/zmiana 26
Polityka zagraniczna 41
Agenda i agenda setting 43
Priming oraz framing 45
Policy learning 47
II.
Metodologiczne dylematy badań nad zmianą 47
Polityka zagraniczna: wybrane aspekty metodologiczne 50
Analiza szeregów czasowych w badaniach politologicznych: metoda opisowa 52
Analiza szeregów czasowych w badaniach politologicznych: modelowanie 53
III.
Teorie zmiany polityki: konceptualizacja zmiany polityki 65
Multiply streams framework 73
Advocacy coalition framework 76
Punctuated equilibrium framework 78
Path dependency framework 80
IV.
Teorie zmiany polityki zagranicznej – konceptualizacja zmiany polityki
zagranicznej 87
Wybrane podejścia badawcze 89
Podsumowanie: konceptualizacja zmiany w polityce zagranicznej 103
V.
Wybory a polityka zagraniczna: rola retoryki, opinii publicznej oraz wydarzeń
107
Rola wyborów 108
Retoryka I: przemówienia inauguracyjne 115
Retoryka II: orędzia o stanie państwa 118
Preferencje opinii publicznej 122
Rola wydarzeń na arenie międzynarodowej 135
VI.
Wybory jako potencjalny czynnik sprawczy zmian? 147
(Relatywne) znaczenie wyborów: w poszukiwaniu odpowiednich danych 148
(Relatywne) znaczenie wyborów: analiza zmiennej intaff 156
VII.
Wybory jako realny czynnik sprawczy zmian? 161
Zakończenie 167
Aneks 173
Aneks statystyczny 181
Bibliografia 189
218 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka