Konteksty feministyczne
Gender w życiu społecznym i kulturze
Dla samych gender studies kluczowe okazało się wydobycie i doprecyzowanie przez Anne
Oakley rozróżnienia na płeć biologiczną i płeć kulturową, przy czym ta ostatnia
stała się naczelną kategorią służącą krytycznej analizie treści społecznych i
kulturowych.
Już pierwsze jej zastosowania świadczyły o niezwykłym potencjale. Kategoria
gender, podobnie jak wcześniej perspektywa feministyczna, pozwoliła dostrzec i poddać
analizie nieadresowane dotychczas kwestie, takie jak chociażby kulturowo-społeczne
sposoby reprodukowania tożsamości psychoseksualnej człowieka. Ze względu na swój
transdyscyplinamy charakter mogła ona rozprzestrzenić się w różnych obszarach nauki,
tworząc platformę dla rozwoju badań interdyscyplinarnych. (...)
Zebrane w monografii Konteksty feministyczne. Gender w życiu społecznym i kulturze
artykuły wywodzą się z różnych obszarów badawczych. Łączącą je cechą jest
wykorzystanie narzędzi, jakie dają badania feministyczne i kategoria gender.
Różnorodność podejść objawia się nie tylko na poziomie podejmowanych tematów,
reprezentowanych obszarów badawczych oraz wykorzystywanych metodologii, ale dotyczy
również warsztatu i doświadczeń autorów i autorek.
Ze Wstępu
Patrycja Chudzicka-Dudzik, Elżbieta Durys Wstęp 7
Wywiad z prof. dr hab. Elżbietą H. Oleksy, Kierowniczką Ośrodka Naukowo-Badawczego
Problematyki Kobiet Uniwersytetu Łódzkiego, przeprowadzony przez Dorotę Golańską i
Elżbietę Durys 19
CZĘŚĆ I – W KRĘGU TEORII FEMINISTYCZNYCH 25
Olga Cielemęcka Czas feminizmu 27
Monika Sosnowska „Zgubiły siebie bez obrazu, bez lustra, odsyłającego do ich
własnej tożsamości”: Kobiece ciało w koncepcjach Freuda i Irigaray
41
Ewa Hyży Prawa kobiet jako prawa człowieka 55
CZĘŚĆ II – TEORIA A SPOŁECZEŃSTWO 77
Elżbieta Pakszys Transgresja albo przekraczanie granic: Wybitne kobiety w
nauce wczoraj i dziś 79
Agnieszka Graff „Żydofemina” O złożonej relacji między żydowskim
pochodzeniem, żydowską tożsamością, lewicowością i feminizmem drugiej fali w
Stanach Zjednoczonych 87
Agnieszka Pawlak Kobiety emigrujące, kobiety opuszczane, kobiety porzucane...
Analiza emigracji zarobkowej z perspektywy kobiet 111
Katarzyna Szopa Fitting bodies: Kulturowa polityka rozmiaru ciała 131
Agnieszka Stawiszyńska Gender mainstreaming w Europejskim Funduszu Społecznym w
Polsce po 2007 roku 145
Łukasz Wawrowski Kobiety w polityce jako przedmiot zainteresowania (polskiej)
politologii 159
CZĘŚĆ III – TEORIA A ZJAWISKA I TEKSTY KULTURY 177
Urszula Kluczyńska Stereotypy i oczekiwania wobec mężczyzn wykonujących
zawód pielęgniarza 179
Ewa Majewska Krytyczne teorie przekładu kulturowego. Feminizm, pogranicza,
kapitalizm 191
Izabela Desperak Udział kobiet w sferze publicznej w transformującej się
Polsce. Analiza „Gazety Wyborczej” z lat 1989 i 2009 209
Patrycja Chudzicka-Dudzik Kobieta w sferze publicznej. Analiza filmowego wizerunku
225
Elżbieta Durys Joanna i Róża - subwersywny wymiar macierzyństwa a filmy
pamięci narodowej 235
Barbara Czarnecka Kreacje kobiecości w (przedemancypacyjnej) narracji
homoseksualnej Jana Lechonia 253
Mateusz Świetlicki Męska dominacja jako źródło mizoginii w Hymnie
demokratycznej młodzieży Serhija Żadana 279
Agata Dąbrowska „Wyuzdane córy Izraela”: Wizerunki żydowskich bohaterek w
wybranych dramatach jidysz 295
Indeks nazwisk 313
