Opracowanie jest próbą zmierzenia się z całością problematyki
dowodowej w postępowaniu cywilnym.
W niniejszej publikacji starano się przedstawić kompleksowo i systematycznie
zagadnienia dowodowe w postępowaniu cywilnym. Omówiono podstawy teorii dowodów w
postępowaniu cywilnym, a następnie zasady rządzące postępowaniem dowodowym. Możliwie
szeroko przedstawiono dowodzenie w ujęciu dynamicznym, nie tylko w postępowaniu
rozpoznawczym, ale i zabezpieczającym, egzekucyjnym i arbitrażowym. Odrębnie omówiono
poszczególne środki dowodowe. Uwzględniono zagadnienie zabezpieczenia dowodu. Nie
pominięto także problematyki ciężaru dowodu. Zrelacjonowana została tematyka
współpracy Państw Członkowskich Unii Europejskiej w zakresie przeprowadzania dowodów.
Autorzy starali się nie tylko możliwe szeroko przedstawiać poglądy zawarte
w literaturze krajowej i obcej, ale prezentować swoje stanowisko de lege lata i de lege
ferenda. W pracy nie zabrakło także zobrazowania funkcjonowania prawa dowodowego w
praktyce, co było możliwe dzięki wykorzystaniu orzecznictwa Sądu Najwyższego i
sądów powszechnych.
Wprowadzenie
Wykaz skrótów
Wykaz literatury
Rozdział I. Metodologiczne podstawy teorii dowodów w postępowaniu cywilnym
1. Uwagi wprowadzające
2. Pojęcie prawa dowodowego i postępowania dowodowego w założeniach ogólnych
3. Historyczny aspekt rozwoju prawa dowodowego
4. Znaczenie dowodów w postępowaniu cywilnym
5. Pojęcie dowodu
5.1. Dowód w psychologii
5.2. Dowód na gruncie logiki
5.3. Dowód w doktrynie prawa procesowego cywilnego
6. Przedmiot dowodu
7. Podział dowodów
8. Ograniczenia w badaniu faktów
9. Umowy dowodowe
10. Dowody bezprawne
11. Domniemania prawne (praesumptio iuris)
11.1. Uwagi ogólne
11.2. Regulacja prawna
11.3. Pojęcie domniemania
11.4. Funkcje domniemań prawnych
11.5. Rodzaje domniemań prawnych
11.5.1. Domniemania materialne i formalne
11.5.2. Domniemania prawne o faktach i domniemania prawne o prawie (stosunkach prawnych)
11.5.3. Domniemania wzruszalne i niewzruszalne
11.6. Ciężar dowodu i temat dowodu a domniemania
11.7. Domniemania wiarygodności
11.8. Przepisy dyspozytywne a domniemania
12. Domniemania faktyczne (praesumptio hominis, praesumptio facti)
12.1. Uwagi ogólne
12.2. Pojęcie domniemania faktycznego .
12.3. Dopuszczalność stosowania domniemania faktycznego
12.4. Sposób stosowania
12.5. Moment stosowania
12.6. .Obalanie. domniemania
13. Dowód prima facie
14. Przyznanie (confessio)
15. Fakty niezaprzeczone (art. 230 KPC)
16. Fakty powszechnie znane
17. Fakty znane sądowi z urzędu
18. Uprawdopodobnienie
Rozdział II. Zasady postępowania dowodowego
1. Naczelne zasady postępowania cywilnego związane z postępowaniem dowodowym oraz
zasady postępowania dowodowego
1.1. Uwagi ogólne
1.2. Problematyka prawdy w procesie cywilnym
2. Zasada dyspozycyjności (rozporządzalności)
2.1. Uwagi ogólne
2.2. Rys historyczny
2.3. Obecny zakres obowiązywania zasady dyspozycyjności i jej związek z postępowaniem
dowodowym
3. Zasada kontradyktoryjności
3.1. Uwagi ogólne
3.2. Zasada kontradyktoryjności w Kodeksie postępowania cywilnegoz 1930 r.
3.3. Zasada kontradyktoryjności w latach 1950.1996
3.4. Obecny kształt zasady kontradyktoryjności
4. Zasada równości stron
4.1. Pojęcie zasady równości stron
4.2. Równość stron w postępowaniu dowodowym
4.2.1. Środki gwarantujące realizację zasady równości w postępowaniu dowodowym
4.2.2. Ograniczenia zasady równości stron w postępowaniu dowodowym
5. Zasada bezpośredniości w postępowaniu dowodowym
5.1. Pojęcie zasady bezpośredniości .
5.2. Zakres obowiązywania
5.3. Ograniczenia zasady bezpośredniości
6. Zasada jawności postępowania
6.1. Pojęcie zasady jawności
6.2. Stosunek zasady jawności do pozostałych zasad postępowania
6.3. Zakres obowiązywania
6.4. Znaczenie jawności dla prawidłowości postępowania dowodowego
6.5. Skutki naruszenia zasady jawności
6.6. Podsumowanie
7. Zasada ustności i pisemności
7.1. Uwagi ogólne
7.2. Przejawy obowiązywania zasady ustności w postępowaniu dowodowym
7.2.1. Protokół czynności dowodowych
8. Zasada koncentracji materiału procesowego
8.1. Pojęcie zasady koncentracji materiału procesowego
8.1.1. Systemy koncentracji materiału procesowego
8.2. Zasada koncentracji na tle innych zasad postępowania cywilnego
8.3. Postulat szybkości postępowania a realizacja zasady koncentracji
8.4. Rola sądu w realizacji zasady koncentracji
8.5. Rola stron w realizacji zasady koncentracji
9. Zasada swobodnej oceny dowodów
9.1. Teorie (systemy) oceny dowodów
9.2. Zasada swobodnej oceny dowodów jako zasada postępowania cywilnego
9.2.1. Uwagi wstępne
9.2.2. Zasada swobodnej oceny dowodów na tle systematyki zasad postępowania cywilnego
9.2.3. Związek zasady swobodnej oceny dowodów z innymi zasadami procesowymi
9.3. Zasada swobodnej oceny dowodów i jej ograniczenia a uprzednia i następcza ocena
dowodów
9.4. Realizacja zasady swobodnej oceny dowodów w postępowaniu cywilnym
Rozdział III. Ciężar dowodu
1. Istota i funkcje ciężaru dowodzenia
2. Ciężary procesowe
3. Ciężar przytoczeń faktycznych (onus proferendi)
4. Ciężar dowodu w znaczeniu materialnym i formalnym
5. Rozkład ciężaru dowodu
6. Odstępstwa od reguły ciężaru dowodu
7. Przynależność ciężaru dowodu do prawa materialnego i procesowego
Rozdział IV. Postępowanie dowodowe
1. Uwagi wprowadzające
2. Postępowanie dowodowe przed sądem I instancji
2.1. Czynności przygotowawcze postępowania dowodowego
2.2. Przedstawienie i dopuszczenie dowodu
2.2.1. Wniosek dowodowy
2.2.2. Dopuszczenie dowodu na wniosek
2.2.3. Dopuszczenie dowodu z urzędu
2.2.4. Ramy czasowe przedstawienia i dopuszczenia dowodu
2.3. Przeprowadzenie dowodu i roztrząsanie wyników postępowania dowodowego
2.3.1. Forum przeprowadzenia dowodów
2.3.2. Miejsce przeprowadzenia dowodów
2.3.3. Roztrząsanie wyników postępowania dowodowego
2.4. Dowodzenie w postępowaniu nieprocesowym
3. Postępowanie dowodowe przed sądem II instancji
4. Dowody w postępowaniu zabezpieczającym
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Uprawdopodobnienie jako uproszczony sposób ustalania faktów w postępowaniu
zabezpieczającym
4.2.1. Uprawdopodobnienie roszczenia w postępowaniu zabezpieczającym
4.2.2. Uprawdopodobnienie interesu prawnego w postępowaniu zabezpieczającym
5. Dowodzenie w postępowaniu egzekucyjnym
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Dowody we właściwym postępowaniu egzekucyjnym
5.2.1. Dowody w toku egzekucji z ruchomości
5.2.2. Dowody w toku egzekucji z nieruchomości
5.2.3. Dowody w toku egzekucji świadczeń polegających na wykonaniu czynności
zastępowalnych
5.3. Dowodzenie w postępowaniu klauzulowym
5.3.1. Szczególne wymogi formalne dotyczące dokumentów w postępowaniu klauzulowym
5.3.2. Ustalanie zdarzenia, od którego uzależnione jest wykonanie tytułu egzekucyjnego
5.3.3. Nadanie klauzuli aktowi notarialnemu
5.3.4. Nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika
5.3.5. Nadanie klauzuli wykonalności przeciwko wspólnikom handlowych spółek osobowych
5.3.6. Nadanie klauzuli wykonalności w przypadku przejścia uprawnienia lub obowiązku po
powstaniu tytułu egzekucyjnego
5.4. Wysłuchanie
6. Dowodzenie w arbitrażu
Rozdział V. Dowód z dokumentu
1. Uwagi wprowadzające
2. Pojęcie i charakter prawny dowodu z dokumentu
2.1. Dokumenty urzędowe i prywatne
2.2. Inne podziały dokumentów
2.3. Moc dowodowa dokumentów
3. Ograniczenia dowodowe
4. Przeprowadzenie dowodu z dokumentu
Rozdział VI. Dowód z zeznań świadków
1. Pojęcie i charakter dowodu z zeznań świadków
2. Ograniczenia w przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadków
2.1. Niemożność bycia świadkiem
2.2. Prawo odmowy zeznań
2.3. Prawo odmowy odpowiedzi na pytanie
3. Przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka
Rozdział VII. Dowód z opinii biegłego
1. Uwagi wprowadzające
2. Charakter prawny dowodu z opinii biegłego
3. Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego
4. Opinia instytutu naukowego lub naukowo-badawczego
Rozdział VIII. Oględziny
1. Charakterystyka dowodu z oględzin .
2. Połączalność oględzin z innymi środkami dowodowymi
3. Czas i miejsce przeprowadzenia dowodu z oględzin
4. Przedstawienie przedmiotu oględzin
5. Dokonywanie oględzin
Rozdział IX. Dowód z przesłuchania stron
1. Uwagi wstępne
2. Charakter prawny dowodu z przesłuchania stron
3. Przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron
3.1. Pierwsza faza przesłuchania
3.2. Druga faza przesłuchania
Rozdział X. Inne środki dowodowe
1. Uwagi wprowadzające
2. Dowód z grupowego badania krwi
3. Dowód ze środków wizualnych i audialnych
4. Wybrane inne środki dowodowe
Rozdział XI. Zabezpieczenie dowodów
1. Pojęcie zabezpieczenia na gruncie Kodeksu postępowania cywilnego. Zabezpieczenie
dowodów a zabezpieczenie roszczeń
2. Przesłanki i moment zabezpieczenia dowodów
3. Właściwość sądu
4. Wszczęcie postępowania w przedmiocie zabezpieczenia dowodu
5. Zabezpieczenie dowodu z urzędu
6. Przebieg i charakterystyka postępowania w przedmiocie zabezpieczenia dowodu
7. Zabezpieczenie dowodu potrzebnego dla dochodzenia roszczenia za granicą
Rozdział XII. Współpraca Państw Członkowskich Unii Europejskiej w zakresie
przeprowadzania dowodów w sprawach cywilnych i handlowych
1. Uwagi ogólne
1.1. Zakres przedmiotowy zastosowania rozporządzenia
1.2. Model bezpośredniego przesyłania między sądami wniosków o przeprowadzanie
dowodów
1.3. Funkcja jednostki centralnej
2. Przekazywanie i wykonywanie wniosków
2.1. Forma i treść wniosku
2.2. Języki stosowane przy formułowaniu wniosku
2.3. Przekazywanie wniosków i innych informacji
2.4. Przyjęcie wniosku
2.5. Niekompletność wniosku
2.6. Uzupełnienie wniosku
3. Przeprowadzenie dowodu przez sąd wezwany
3.1. Przepisy ogólne dotyczące wykonania wniosku
3.2. Wykonywanie wniosku w obecności i przy udziale stron
3.3. Wykonywanie wniosku w obecności i przy udziale przedstawicieli sądu wzywającego
3.4. Środki przymusu
3.5. Odmowa wykonania wniosku
3.6. Powiadomienie o opóźnieniu
3.7. Procedura po wykonaniu wniosku
4. Bezpośrednie przeprowadzenie dowodu przez sąd wzywający
5. Koszty
6. Podsumowanie
Indeks rzeczowy
672 strony
