Niniejsza publikacja po¶wiêcona zosta³a instytucji S±du Najwy¿szego w
Polsce, zaprezentowanej na tle podobnych instytucji w wybranych krajach Europy ¦rodkowej
i Wschodniej.
Autor w szczególno¶ci stara³ siê odpowiedzieæ na nastêpuj±ce pytania:
- w jakim stopniu pozycja i rola S±du Najwy¿szego - podobnie jak i ca³ego
s±downictwa polskiego - uleg³y zasadniczym przeobra¿eniom po roku 1989,
- czy obecne rozwi±zania instytucjonalne dotycz±ce S±du Najwy¿szego
wype³niaj± standardy europejskie i demokratyczne na danym etapie rozwoju
prawno-ustrojowego;
- w jakim zakresie przyjêty model S±du Najwy¿szego jest adekwatny do
innych rozwi±zañ instytucjonalnych i wpisuje siê w konstytucyjny system organów
pañstwowych w Polsce; czy ewentualne mankamenty nie naruszaj± ogólnej pozytywnej oceny
instytucji SN.
Spis tre¶ci:
Wykaz skrótów
Literatura
Wstêp
Rozdzia³ I. W³adza s±downicza w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
1. W³adza s±downicza jako trzecia w³adza
1.1. Podzia³ w³adzy jako zasada prawna
1.2. W³adza s±downicza w ustawach zasadniczych w Polsce w latach 1989-1997
1.2.1. W³adza s±downicza w Ma³ej Konstytucji z 1992 r.
1.2.2. W³adza s±downicza w ¶wietle postanowieñ Konstytucji z 2.4.1997 r.
2. Konstytucyjne zasady organizacji i postêpowania s±dów w Rzeczypospolitej Polskiej
2.1. Uwagi wprowadzaj±ce
2.2. Zasady organizacji s±downictwa
2.2.1. Zasada dwuinstancyjno¶ci
2.2.2. Zasada udzia³u obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwo¶ci
2.2.3. Zasada jawno¶ci rozprawy
2.3. Prawa jednostki a postêpowanie s±dowe
2.3.1. Prawo do s±du
2.3.2. Prawo do obrony
2.4. Inne zasady praworz±dnego procesu
Rozdzia³ II. Geneza i ewolucja S±du Najwy¿szego w Polsce
1. Od Trybuna³u Koronnego do S±du Najwy¿szego
1.1. Trybuna³ Koronny -geneza
1.2. Organizacja i funkcjonowanie Trybuna³u
1.3. Palestra Trybuna³u Koronnego
1.4. Najwy¿sza instancja s±downicza w Ksiêstwie Warszawskim i Królestwie Polskim
2. Dwudziestolecie miêdzywojenne
2.1. S±d Najwy¿szy w latach 1917-1919
2.2. Od Dekretu Naczelnika Pañstwa z 8.2.1919 r. do wybuchu II wojny ¶wiatowej
2.2.1. Miejsce S±du Najwy¿szego w systemie organów pañstwowych
2.2.2. S±d Najwy¿szy w ¶wietle rozporz±dzenia Prezydenta RP 6.2.1928 r.
3. Okres Polski Ludowej
3.1. S±d Najwy¿szy w latach 1945-1950
3.1.1. S±d Najwy¿szy -pierwsze lata powojenne
3.1.2. Reforma lat 1949-1950
3.2. S±d Najwy¿szy w ¶wietle postanowieñ ustawy z 15.2.1962 r.
3.3. S±d Najwy¿szy w okresie stanu wojennego i jego zawieszenia
3.4. S±d Najwy¿szy w ¶wietle postanowieñ ustawy z 20.9.1984 r.
4. S±d Najwy¿szy w okresie przekszta³ceñ ustrojowych
5. Prace nad ustaw± o SN z 23.11.2002 r.
Rozdzia³ III. S±d Najwy¿szy a inne konstytucyjne organy pañstwa
1. Uwagi wprowadzaj±ce
2. S±d Najwy¿szy a organy w³adzy ustawodawczej
3. S±d Najwy¿szy a organy w³adzy wykonawczej
3.1. Uwagi wprowadzaj±ce
3.2. S±d Najwy¿szy a Prezydent RP
3.2.1. Instytucja Prezydenta w prawie polskim
3.2.2. Uprawnienia kreacyjne Prezydenta RP wobec SN
3.2.3. Uprawnienia prawotwórcze Prezydenta RP wobec SN
3.2.4. Inne relacje miêdzy SN a Prezydentem RP
3.3. S±d Najwy¿szy a Rada Ministrów -Minister Sprawiedliwo¶ci
4. S±d Najwy¿szy a trybuna³y
4.1. Uwagi wprowadzaj±ce
4.2. S±d Najwy¿szy a Trybuna³ Stanu
4.3. S±d Najwy¿szy a Trybuna³ Konstytucyjny
4.3.1. Spór o wyk³adniê przed uchwaleniem Konstytucji z 2.4.1997 r.
4.3.2. S±d Najwy¿szy a TK w obowi±zuj±cym stanie prawnym
4.3.2.1. Pytania prawne
4.3.2.2. Wyroki interpretacyjne
4.3.2.3. Inne relacje pomiêdzy SN a TK
5. S±d Najwy¿szy a Krajowa Rada S±downictwa
5.1. S±d Najwy¿szy a debata wokó³ statusu KRS
5.2. S±d Najwy¿szy a KRS w obowi±zuj±cym stanie prawnym
Rozdzia³ IV. Ustrój i organizacja S±du Najwy¿szego
1. Struktura wewnêtrzna SN
2. Organizacja wewnêtrzna SN
2.1. Pierwszy Prezes SN
2.1.1. Uwagi wprowadzaj±ce
2.1.2. Kompetencje
2.1.3. Kancelaria Pierwszego Prezesa SN
2.1.4. Biuro Studiów i Analiz
2.2. Prezes SN
2.3. Zgromadzenie Ogólne Sêdziów SN
2.4. Zgromadzenie sêdziów Izby SN
2.5. Kolegium SN
2.6. Asystenci sêdziego SN
3. Siedziba SN
Rozdzia³ V. Zakres kognicji S±du Najwy¿szego
1. Uwagi wprowadzaj±ce
2. Sprawowanie wymiaru sprawiedliwo¶ci
2.1. Uwagi wprowadzaj±ce
2.2. Kasacja -geneza instytucji i jej ewolucja
2.3. Kasacja w postêpowaniu cywilnym
2.4. Kasacja w postêpowaniu karnym
2.4.1. Kasacja "zwyczajna"
2.4.2. Kasacja "nadzwyczajna"
2.5. Wznowienie postêpowania
2.6. ¦rodki odwo³awcze
2.7. Podejmowanie uchwa³ rozstrzygaj±cych zagadnienia prawne
2.7.1. Uwagi wprowadzaj±ce -geneza instytucji
2.7.2. Podejmowanie uchwa³ rozstrzygaj±cych zagadnienia prawne w obowi±zuj±cym stanie
prawnym
3. Zakres kompetencji S±du Najwy¿szego zwi±zany z wyborami i referendum
3.1. Protesty wyborcze oraz stwierdzanie wa¿no¶ci wyborów do Sejmu i Senatu
3.2. Protesty wyborcze oraz stwierdzanie wa¿no¶ci wyboru Prezydenta RP
3.3. Protesty wyborcze oraz stwierdzanie wa¿no¶ci wyborów referendum ogólnokrajowego i
referendum konstytucyjnego
4. Protesty wyborcze w wyborach do Parlamentu Europejskiego
Rozdzia³ VI. Status prawny sêdziego S±du Najwy¿szego
1. Uwagi wprowadzaj±ce
2. Nawi±zanie, zmiana i ustanie stosunku s³u¿bowego sêdziego SN
3. Obowi±zki i prawa sêdziego SN
3.1. Obowi±zki sêdziego SN
3.1.1. Obowi±zek postêpowania zgodnie ze ¶lubowaniem sêdziowskim
3.1.2. Apolityczno¶æ sêdziego
3.1.3. Zakaz ³±czenia stanowiska sêdziego z innymi zawodami
3.1.4. Obowi±zek zachowania tajemnicy okoliczno¶ci sprawy
3.1.5. Sk³adanie o¶wiadczeñ o stanie maj±tkowym
3.1.6. Zachowanie drogi s³u¿bowej
3.1.7. Zakwaterowanie w Warszawie
3.1.8. Obowi±zek u¿ywania stroju urzêdowego
3.2. Prawa sêdziego SN
3.2.1. Immunitet sêdziowski
3.2.2. Prawo do godnych warunków pracy i wynagrodzenia
3.2.3. Urlop dodatkowy i dla poratowania zdrowia
4. Odpowiedzialno¶æ dyscyplinarna
4.1. Uwagi wprowadzaj±ce
4.2. Podstawa odpowiedzialno¶ci dyscyplinarnej
4.3. Postêpowanie dyscyplinarne
Zakoñczenie
Indeks rzeczowy
464 strony, A5, oprawa miêkka