Opracowanie składa się z dwóch części, z których pierwszą poświęcono
podstawom geochemii środowiska, a drugą podstawowym trendom metodycznym i badawczym w
tej dziedzinie ze wskazaniem na nowe perspektywistyczne technologie w ochronie
środowiska.
Spis treści:
Wstęp
Część I Interdyscyplinarne podstawy geochemii środowiska
1. Od klasycznej
geochemii do geochemii i analityki środowiska- rys historyczny
2.
Geochemia środowiska
- przegląd problematyki
2.1. Geochemia środowiska na tle
innych dyscyplin geochemii
2.2. Charakterystyka i zakres badań
geochemii środowiska
2.3. Podstawowe cele i kierunki
rozwoju geochemii środowiska
3. Charakterystyka
geochemiczna stref kuli ziemskiej
3.1. Uwagi wstępne
3.2. Budowa Ziemi i Księżyca
3.3. Zewnętrzne strefy Ziemi
4.
Tektonika płyt
- klucz do zrozumienia wielkoskalowego obiegu pierwiastków
4.1. Uwagi wstępne
4.2. Granice płyt tektonicznych
4.3. Znaczenie tektoniki płyt w
naukach przyrodniczych
5. Smokersy -
źródła złóż metali i unikatowych ekosystemów oceanicznych
5.1. Uwagi wstępne
5.2. Skład chemiczny i izotopowy
smokersów
5.3. Ekosystemy smokersów
6 Czynniki
geochemiczne i klasyfikacje pierwiastków
6.1. Podstawowe pojęcia z zakresu
krystalografii, mineralogii i petrologii
6.2. Podstawowe parametry i czynniki
geochemiczne
7. Środowiska i
procesy geochemiczne w litosferze
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Procesy magmowe i pomagmowe
7.3. Wietrzenie
7.4. Transport i sedymentacja
7.5. Diageneza
7.6. Metamorfizm
8.
Znaczenie biosfery w
obiegu pierwiastków
8.1. Podstawowe pojęcia stosowane w
biogeochemii
8.2. Terminologia i problematyka
badań biogeochemicznych roślin
8.3. Blaski i cienie interpretacji
wyników badań biogeochemicznych roślin
9 Globalne
cykle geochemiczne
9.1. Uwagi wstępne
9.2. Obieg azotu
9.3. Obieg fosforu
9.4. Obieg siarki
9.5. Obieg tlenu
9.6. Obieg węgla
9.7. Obieg wodoru
10 Charakterystyka
geochemiczna i toksykologiczna wybranych pierwiastków
10.1. Uwagi wstępne
10.2. Antymon
10.3. Arsen
10.4. Bar
10.5. Beryl
10.6. Bizmut
10.7. Bor
10.8. Brom
10.9. Chlor
10.10. Chrom
10.11. Cyna
10.12. Cynk
10.13. Fluor
10.14. Glin
10.15. Jod
10.16. Kadm
10.17. Kobalt
10.18. Krzem
10.19. Lantanowce (pierwiastki ziem rzadkich)
10.20. Lit
10.21. Magnez
10.22. Mangan
10.23. Miedź
10.24. Molibden
10.25. Nikiel
10.26. Niob i tantal
10.27. Ołów
10.28. Platyna
10.29. Potas
10.30. Rtęć
10.31. Rubid
10.32. Selen
10.33. Sód
10.34. Srebro
10.35. Stront
10.36. Tal
10.37. Tellur
10.38. Tor i uran
10.39. Tytan
10.40. Wanad
10.41. Wapń
10.42. Wolfram
10.43. Żelazo
11. Występowanie
izotopów w środowisku przyrodniczym
11.1. Podstawy geochemii izotopowej
11.2. Zarys geochemii wybranych izotopów w środowisku
przyrodniczym
11.3. Przykłady zastosowania izotopów w badaniach
środowiskowych
Część II Podstawowe
trendy metodyczne i badawcze w geochemii środowiska
12 Zarys metodyki
badań próbek środowiskowych
12.1. Badania terenowe i pobieranie próbek
12.1.1. Uwagi wstępne
12.1.2. Znaczenie badań terenowych
12.1.3. Pobieranie próbek
12.2. Przygotowanie próbek
12.2.1. Uwagi wstępne
12.2.2. Preparatyka mineralogiczna i petrograficzna
12.2.3. Preparatyka chemiczna
12.2.4. Preparatyka izotopowa
12.3. Metody i techniki analityczne
12.3.1. Uwagi wstępne
12.3.2. Badania mineralogiczne i petrologiczne
12.3.3. Analizy chemiczne
13 Statystyczna
interpretacja wyników badań środowiska przyrodniczego
13.1. Uwagi wstępne
13.2. Podstawowe pojęcia statystyki opisowej
13.3. Statystyka w geochemii
13.3.1. Korelacja i regresja
13.3.2. Zastosowanie analizy wariancji (ANOVA) w badaniach
geochemicznych
14 Teledetekcja - nowe
wyzwanie dla geochemii środowiska
14.1. Uwagi wstępne
14.2. Zastosowanie fotografii lotniczej i
teledetekcji
14.3. Perspektywy rozwoju teledetekcji
15 Zmiany globalne i ich
wpływ na środowisko
15.1. Uwagi wstępne
15.2. „Kwaśne opady" - rzeczywistość i
mity
15.3. „Dziura ozonowa"
15.4. Efekt cieplarniany (szklarniowy)
16.
Rola geochemii środowiska w
ochronie geosfery
16.1. Uwagi wstępne
16.2. Geomonitoring
16.3. Litosfera
16.3.1. Wpływ wydobycia surowców mineralnych na środowisko
przyrodnicze
16.3.2. Kwaśne wody kopalniane
16.4. Wody powierzchniowe i podziemne
16.4.1. Jakość i degradacja wód powierzchniowych i podziemnych
16.4.2. Uzdatnianie i racjonalne wykorzystanie wody
16.5. Osady wodne
16.6. Gleby
16.7. Obszary podmokłe i torfowiska
16.8. Powietrze
16.9. Gospodarka odpadami a ochrona środowiska
16.10. Inżynieria, technologia, zasoby naturalne, energia i
środowisko
17. Wykorzystanie roślin w
prospekcji geochemicznej oraz rekultywacji i remediacji biologicznej
17.1. Uwagi wstępne
17.2. Prospekcja geochemiczna
17.2.1. Wyznaczanie przebiegu uskoków
17.2.2. Poszukiwanie złóż i stref mineralizacji
17.3. Rekultywacja biologiczna obszarów
pogórniczych
17.4. Bioremediacja terenów skażonych
18.
Wykorzystanie organizmów
żywych w wydobyciu metali - biogórnictwo i fitogórnictwo
18.1. Uwagi wstępne
18.2. „Bakteryjni górnicy" i ich
wymagania ekologiczne
18.3. Biochemiczne podstawy biogórnictwa
18.4. Technologie biogórnictwa
18.5. Rośliny a wydobycie metali -
fitogórnictwo
18.6. Przyszłość bio- i fitogórnictwa
19 Biomonitoring
środowiska przyrodniczego
19.1. Uwagi wstępne
19.2. Porosty
19.2.1. Występowanie i ekologia porostów
19.2.2. Składniki szkodliwe a rozwój porostów
19.2.3. Zastosowanie porostów
19.3. Sosna
19.3.1. Uwagi wstępne
19.3.2. Występowanie i ekologia sosny zwyczajnej Pinus sylvestris
19.4. Mchy
20.
Rola geosfery w
toksykologii środowiska
20.1. Uwagi wstępne
20.2. Podział źródeł zanieczyszczeń
20.3. Charakterystyka naturalnych i
antropogenicznych źródeł zanieczyszczeń
20.3.1. Naturalne źródła zanieczyszczeń
20.3.2. Antropogeniczne źródła zanieczyszczeń
20.4. Ogólna charakterystyka geotoksyn
20.5. Czynniki warunkujące obieg geochemiczny
geotoksyn
21 Zanieczyszczenia
środowiska przyrodniczego związkami organicznymi
21.1. Uwagi wstępne
21.2. Źródła związków organicznych w
środowisku przyrodniczym
21.3. Procesy sorpcji i biodegradacji
21.4. Przegląd ważniejszych grup toksycznych
związków organicznych
21.5. Wielopierścieniowe węglowodory
aromatyczne w środowisku przyrodniczym
21.6. Przykłady badań zanieczyszczeń
środowiska związkami organicznymi
22.
Znaczenie geochemii medycznej w
naukach o środowisku przyrodniczym
22.1. Cele geomedycyny i geochemii medycznej
22.2. Podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii
22.3. Metodyka badań stosowana w geochemii
medycznej
22.4. Minerały stanowiące zagrożenie dla
zdrowia i życia człowieka
22.5. Czynniki fizykochemiczne decydujące o
rozwoju chorób geochemicznych
22.6. Środowisko geochemiczne a zasięg chorób
22.7. Perspektywy rozwoju geochemii medycznej
Literatura
Skorowidz nazw
Skorowidz minerałów
Skorowidz nazw łacińskich gatunków i rodzajów roślin i zwierząt
574 stron, B5, oprawa miękkaa
