Ekonomiczne podejście do prawa nie jest niczym nowym. Nowe jest natomiast
zjawisko poddawania analizie ekonomicznej coraz większej liczby instytucji. Ekonomista
nie jest ostatecznym arbitrem wyboru społecznego. Może wszakże pokazać konflikt
wartości i celów, a także, jak efektywnie realizować cele społeczne, nie marnując
rzadkich zasobów.
Książka składa się z dwóch części: pierwsza z nich jest
poświęcona problematyce instytucjonalizacji, ocenie skutków regulacji, konkurencji
regulacyjnej oraz ekonomicznej analizie prawa, natomiast druga dotyczy wykorzystania tej
wiedzy dla celów polityki konkurencji oraz polityki integracji społecznej.
W polityce konkurencji wnikliwej analizy wymaga podejście ekonomiczne w prawie
konkurencji, które przybliża orzecznictwo do rzeczywistości. Stwarza to szanse szybszej
harmonizacji prawa i racjonalizacji konkurencji regulacyjnej. Dotyczy to w szczególności
rynków technologii IT i komunikacji elektronicznej. W polityce integracji społecznej
podbudowę teoretyczną zapewnia nie tylko ekonomia instytucjonalna, ale także tzw.
ekonomia społeczna, koncepcja ordoliberalizmu i społecznej gospodarki rynkowej, jak
również społecznej odpowiedzialności (i etyki) biznesu.
Książka zainteresuje przedsiębiorców, zwłaszcza działających na rynkach nowych
technologii, pracowników naukowych i studentów kierunków prawa, ekonomii i
zarządzania, a także polityków i praktyków instytucji publicznych zaangażowanych w
ocenę skutków regulacji.
Ta interesująca książka prezentuje wszechstronne spojrzenie na kluczowe wyzwania
wdrażania ekonomicznej analizy prawa i oceny skutków regulacji do procesu
legislacyjnego. Autor podejmuje próbę zastosowania tej wiedzy i metodologii do polityki
i prawa konkurencji, jak również stabilności finansowej i integracji społecznej,
wnosząc oryginalny wkład do współczesnej debaty o polityce regulacyjnej państwa w
dobie globalizacji oraz oceny szans i zagrożeń harmonizacji prawa i konkurencji
regulacyjnej.
- prof. dr hab. Wiesław Czyżowicz, Szkoła Główna Handlowa, Polskie Stowarzyszenie
Ekonomicznej Analizy Prawa
Prof. dr hab. Włodzimierz Szpringer – profesor Szkoły Głównej
Handlowej (Kolegium Nauk o Przedsiębiorstwie) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (Wydział
Zarządzania). Wykładowca i ekspert z zakresu bankowości i prawa bankowego, polityki i
prawa konkurencji, prawnych i ekonomicznych zagadnień e-biznesu, prawa nowych technologii
oraz ekonomicznej analizy prawa i oceny skutków regulacji. Współpracuje z Consumer
Finance Network (European Credit Research Institute), European Consumer Debt Network,
European Coalition for Responsible Credit, European Financial Inclusion Network.
Wykładał jako Visiting Professor na uniwersytetach niemieckich, kierował polską grupą
badawczą European Network for Better Regulation (ENBR) – VI Program Ramowy UE. Członek
Rady Programowej kierunku Ekonomiczna analiza prawa w SGH. Autor ponad 200 publikacji
naukowych i licznych ekspertyz, m.in. dla Komisji Przyjazne Państwo Sejmu, Rządu RP,
UOKiK, UKIE, ZBP, KPF i SKEF. Prof. Szpringer jest autorem książek: Prowadzenie
działalności gospodarczej w Internecie – od e-commerce do e-businessu (2005), Kredyt
konsumencki i upadłość konsumencka na rynku finansowym UE (2005), Europejskie regulacje
bankowe (1997), Ocena skutków regulacji – poradnik OSR, doświadczenia, perspektywy
(pod red. W. Springera, W. Rogowskiego, 2007), Wpływ wirtualizacji przedsiębiorstw na
modele e-biznesu (2008), Społeczna odpowiedzialność banków. Między ochroną
konsumenta a osłoną socjalną (2009).
Spis treści:
Wprowadzenie
Rozdział 1
Ekonomiczna analiza prawa jako dziedzina badań
Rozdział 2
Badania instytucji w gospodarce
2.1.Porządek prawny a ład ekonomiczny
2.2.Od podejścia neoklasycznego do nowej ekonomii instytucjonalnej
2.3.Podejście instytucjonalne - ekonomia a prawo
2.4.Podejście systemowe w nowej ekonomii instytucjonalnej - synteza nauk społecznych?
2.5.Asymetria informacji i hazard moralny
2.6.Gospodarka sieciowa oparta na wiedzy
Rozdział 3
Instytucjonalizacja życia gospodarczego (ujęcie systemowe)
3.1.Proces instytucjonalizacji
3.2.Ekonomia - polityka - prawo
3.3.Ekonomiczna analiza prawa i polityki
3.4.Cele i instrumenty ekonomicznej analizy prawa
Rozdział 4
Ocena skutków regulacji a ekonomiczna analiza prawa
4.1.Ekonomia a prawo - problemy współzależności
4.2.Koszty regulacji oraz braku regulacji
4.3.Regulacje ogólne a sektorowe
4.4.Podstawy metodologiczne OSR
4.5.OSR - stan obecny i kierunki zmian
4.6.Problem pełnego rachunku kosztów i korzyści
4.7.Źródła inspiracji OSR
4.8.Kluczowe wymogi OSR
4.9.Reforma polityki regulacyjnej w Polsce
4.10.Skuteczne zarządzanie procesem prawodawczym
Rozdział 5
Konkurencja regulacyjna
5.1.Regulacyjne determinanty działalności przedsiębiorcy
5.2.Implementacja dyrektywy usługowej - idea "jednego okienka"
5.3.Harmonizacja prawa a konkurencja regulacyjna
5.4.Konkurencja regulacyjna - problem zależności ścieżki
5.5.Konkurencja regulacyjna - zaniedbane spojrzenie na regulację krajową?
5.6.Konkurencja regulacyjna w prawie: spółek, upadłościowym, podatkowym, środowiska,
socjalnym i konkurencji
5.7.Dylematy wyboru prawa właściwego
5.8.Wybór prawa właściwego w e-biznesie
Rozdział 6
Ekonomiczna analiza prawa konkurencji
6.1.Teorie konkurencji - polityka konkurencji - prawo konkurencji
6.2.Porozumienia ograniczające konkurencję (kartele)
6.3.Nadużywanie pozycji dominującej na rynku
6.4.Koncepcje morę economic approach i efficiency defence w prawie konkurencji
6.5.Konkurencja dynamiczna oraz podejście do innowacji a kontrola koncentracji
6.6.Kierunki ekonomizacji w prawie konkurencji
Rozdział 7
Prawo konkurencji na przykładzie rynków technologii IT i komunikacji
elektronicznej
7.1.Wprowadzenie
7.2.Konkurencja a regulacja na rynkach nowych technologii (na przykładzie Next Generation
Networks)
7.3.Kompleksowe podejście do mediów elektronicznych (regulacja sektorowa czy prawo
konkurencji?)
7.4.Kwalifikacja rynków jako przesłanka rozstrzygnięć organu regulacyjnego
7.5.Regulacja sektorowa a prawo konkurencji
7.6.Nadużywanie zbiorowej pozycji dominującej w sektorze sieciowym (problemy oligopolu i
punktu ogniskowego)
Rozdział 8
Orzecznictwo w sprawie Microsoftu na tle art. 82 TWE (obecnie art. 102 TFUE)
8.1.Ochrona konkurencji czy konkurentów?
8.2.Sprawa Microsoftu
8.3.Microsoft - istota głównego sporu
8.4.Historia innych uwikłań firmy Microsoft
8.5.Przykłady essential facility
8.6.Przykład udostępniania infrastruktury (postulat rozważnego korzystania
z doktryny essential facility)
8.7.Problem związania produktów (podejście "pakietowe")
8.8.Problemy transakcji wyłącznych
8.9.Wyzwania regulacji rynków technologii IT (na przykładzie Microsoftu)
8.10.Reorientacja podejścia do związania produktów oraz zbiorowej pozycji dominującej
Rozdział 9
Ochrona konsumenta oraz ochrona własności intelektualnej
9.1.Ochrona konsumenta - harmonizacja prawa a konkurencja regulacyjna
9.2.Ochrona konsumenta - potrzeba nowego spojrzenia
9.3.Web 2.0 - nowe problemy ochrony konsumenta
9.4.Problematyka regulacji cyberprzestrzeni (ekonomia a prawo)
9.5.Regulacja praw własności intelektualnej i przemysłowej
Rozdział 10
Integracja społeczna i stabilność finansowa - czynnik czy bariera konkurencji
regulacyjnej?
10.1.Kryzys zaufania a etyka finansów
10.2.Ekonomia społeczna
10.3.Nowe ujęcie bankowości w "społeczeństwie kredytowym"
10.4.Wykluczenie finansowe a finanse socjalne
10.5.Rynek consumerfinance (krytyka wymuszania na bankach zobowiązań socjalnych)
10.6.Bankowość centralna i nadzór bankowy
10.7.Zawieszenie działalności banku (przykład analizy Law&Economics)
Literatura
272 strony, B5, oprawa miękka