WŁADCY UST
Granice swobody wypowiedzi polityków i wypowiedzi o politykach w
świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu
W demokracji wolność słowa dla społeczeństwa jest wartością o
fundamentalnym znaczeniu. Każdy z nas przecież mówi. Warto zatem wiedzieć, jak dalece
w swojej wypowiedzi można się posunąć, by nie urazić innych osób. Granice wolności
słowa są szczególnie ważne w debacie politycznej.
Od Autora
Spis treści:
Rozdział I
Wolność słowa na tle rozwoju praw człowieka - rys historyczny
1.1. Definicja wolności słowa
1.2. Ewolucja praw człowieka (w tym prawa do swobodnej wypowiedzi) od czasów
zamierzchłych do teraźniejszości
1.2.1. Rozwój praw człowieka od starożytności do 1945 roku
1.2.2. Rozwój praw człowieka po 1945 roku. Uniwersalna i regionalna ochrona praw
człowieka
1.2.2.1. Uniwersalna ochrona praw człowieka
1.2.2.2. Regionalna ochrona praw człowieka
1.3. Podsumowanie. Wolność słowa w wybranych konstytucjach krajowych
Rozdział II
System Rady Europy. Europejska Konwencja Praw Człowieka. Działalność
Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przed 1.11.1998 i po 1.11.1998
2.1. Rada Europy. Powstanie i działalność
2.2. Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Zagadnienia ogólne
2.3. Mechanizm kontrolny ustanowiony na podstawie Konwencji z 1950 roku
2.3.1. Mechanizm kontrolny pozostający w mocy do 1.11.1998
2.3.2. Mechanizm kontroli po wejściu w życie Protokołu nr 11.
Wnioski de legę ferenda odnośnie wejścia w życie Protokołu nr 14
Rozdział III
Orzeczenia w pierwszych sprawach dotyczących art. 10 Konwencji. Handyside
przeciwko Wielkiej Brytanii (1976) oraz Sunday Times(1) i inni przeciwko Wielkiej Brytanii
(1979). Rodzaje wypowiedzi i ich ochrona przez Europejski Trybunał Praw Człowieka
3..1. Handyside przeciwko Wielkiej Brytanii, 1976 i jego konsekwencje dla zasady
swobody wypowiedzi. Istota testu handyside
3.2. Sunday Times (1) i inni przeciwko Wielkiej Brytanii, 1979. Znaczenie wolności
mediów w procesie rozwoju demokracji
3.3. Różne rodzaje wypowiedzi i odmienne sposoby jej ochrony w orzecznictwie Trybunału
Praw Człowieka w Strasburgu
3.3.1.Swoboda wypowiedzi w debacie politycznej oraz wokół spraw budzących publiczne
zainteresowanie
3.3.2.Swoboda wypowiedzi a ochrona moralności oraz swoboda wypowiedzi w reklamie
3.3.3. Swoboda wypowiedzi osób pozostających w stosunku zatrudnienia
3.3.4. Wypowiedzi odnośnie przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości
3.3.5. Swoboda wypowiedzi jako prawo zmiennej treści. Konkluzja
Rozdział IV
Wypowiedzi o politykach - studium przypadków
4.1. Swoboda wypowiedzi w debacie politycznej. Lingensprzeciwko Austrii, 1986
4.2. Wypowiedzi w stosunku do polityków, które można uznać za prowokujące lub
obelżywe. Oberschlick (1) przeciwko Austrii, 1991; Oberschlick (2) przeciwko Austrii,
1997; Lopes Gomes da Silva przeciwko Portugalii, 2000; UUIprzeciwko Austrii, 2002
4.3. Kwestia rozróżnienia między wypowiedziami o faktach a wypowiedziami ocennymi.
Schwabeprzeciwko Austrii, 1992; Krone Ferlag GmbH przeciwko Austrii, 2002; Gorelishvili
przeciwko Gruzji, 2007
4.4. Wypowiedzi o politykach a ich prawo do prywatności. Tammer przeciwko Estonii, 2001;
Karhwaaraprzeciwko Finlandii, 2004; Von Hannover przeciwko Niemcom, 2004
4.5. Wypowiedzi pod adresem polityków w sytuacji zagrożenia swobody mediów. Ukrainian
Media Group przeciwko Ukrainie, 2005; Salovprzeciwko Ukrainie, 2005
Rozdział V
Wypowiedzi o politykach, które zagrażają ich karierze politycznej oraz inne
wypowiedzi prowokujące pod ich adresem
5.1.Wypowiedzi zarzucające politykom oszustwo. Dalbanprzeciwko Rumunii, 1999;
Dichandprzeciwko Austrii, 2002; Sokołowski przeciwko Polsce, 2005; Dąbrowski przeciwko
Polsce, 2006; Klub Ochrony Środowiska przeciwko Łotwie, 2004
5.2.Wypowiedzi o politykach, które padły podczas kampanii wyborczej. Bowman przeciwko
Wielkiej Brytanii, 1998; Kwiecień przeciwko Polsce, 2007
5.3.Wypowiedzi przeciwko obcej głowie państwa i własnej głowie państwa.
Colombaniprzeciwko Francji, 2002; Artun i Guvenerprzeciwko Turcji, 2007
5.4.Wypowiedzi o politykach przekraczające granice swobody wypowiedzi.
Wormprzeciwko Austrii, 991; Pernaprzeciwko Wiochom, 2003;
Standard (2) przeciwko Austrii, 2007
Rozdział VI
Wypowiedzi polityków - studium przypadków
6.1.Ustanowienie przez Trybunał specjalnej ochrony dla wypowiedzi wybranego
reprezentanta społeczności.
Castells przeciwko Hiszpanii, 1992
6.2. Wypowiedzi krytykujące rząd w obliczu trudnej sytuacji wewnętrznej państwa.
Zanaprzeciwko Turcji, 1997; Incalprzeciwko Turcji,l998
6.3. Wypowiedzi polityków powołujących się na immunitet parlamentarny.
A. przeciwko Wielkiej Brytanii, 2002; Han przeciwko Turcji, 2005; Cordova (2) przeciwko
Wiochom, 2003; Keller przeciwko Węgrom, 2006
6.4.Wypowiedzi polityków przeciwko politykom. Wille przeciwko Lichteinsteinowi, 1999;
Malisiewicz-Gąsior przeciwko Polsce, 2006;
Brasilierprzeciwko Francji, 2006; Lombardoprzeciwko Malcie, 2007
6.5 Wypowiedzi polityków pod adresem innych osób. Wabi przeciwko Austrii, 2000;
Jerusalem przeciwko Austrii, 2001; Mamere przeciwko Francji, 2006
6.6. Swoboda wypowiedzi polityków w miejscach publicznych. Piermont przeciwko Francji,
1995; Ollinger przeciwko Austrii, 2006
Rozdział VII
Wypowiedzi o politykach i wypowiedzi polityków, które dotyczą sporu o historię
7.1. Pierwsza sprawa, dotycząca oceny faktów historycznych przez Trybunał.
Lehideux i Isorni przeciwko Francji, 1998
7.2. Feldekprzeciwko Słowacji, 2001
7.3. Radio France i inni przeciwko Francji, 2004
7.4. Plon (Societe) przeciwko Francji, 2004
7.5. Zdanokaprzeciwko Łotwie, 2004
Rozdział VIII
Prawo polityków do wypowiedzi kwestionujących porządek demokratyczny a prawo
władz krajowych do rozwiązania partii politycznej, której liderzy negują zasady
ustrojowe państwa w debacie politycznej
8.1. Sprawa Refah Partisi przeciwko Turcji, 2001. Sprawa Refah Partisi (2)
przeciwko Turcji, 2003
Rozdział IX
Trybunał na rozstajach. Lindon i inni przeciwko Francji, 2007 oraz następujące
po Linnon... orzeczenia ETPCz w ważniejszych sprawach dot. swobody wypowiedzi, które
zapadły w 2008 roku
9.1. Próba podsumowania orzecznictwa ETPCz w latach 1976-2007 dotyczącego
granic wypowiedzi polityków i o politykach
9.2. Lindon i inni przeciwko Francji, 2007. Zmiana optyki Trybunału. Skrystalizowanie
się dwóch przeciwstawnych linii orzecznictwa w sprawach dot. art. 10 Konwencji
9.3. Orzeczenia ETPCz w ważniejszych sprawach dot. swobody wypowiedzi, które zapadły w
2008 roku
Zakończenie
Summary (Word from the Author)
Bibliografia
Załącznik
456 stron, B5, oprawa miękka