Księgowania w samorządowych zakładach budżetowych
Stan prawny: wrzesień 2015 r.
Pracownicy służb finansowo-księgowych na co dzień muszą ewidencjonować operacje
gospodarcze. Pomocne w tym mogą być schematy księgowe opisane w publikacji:
Księgowania w samorządowych zakładach budżetowych
Poruszana w opracowaniu tematyka obejmuje zagadnienie ewidencji księgowej
zachodzącej w samorządowych zakładach budżetowych.
W książce przedstawiamy:
Ponad 150 schematów księgowań,
Przykłady liczbowe z wykorzystaniem schematów księgowań,
Metody wyceny
Książka uwzględnia specyfikę samorządowych zakładów budżetowych, gdyż
przedstawia księgowania dotyczące:
rozliczenia samorządowego zakładu budżetowego z budżetem - nadwyżka środków
obrotowych,
przekształcenie samorządowego zakładu budżetowego w spółkę,
przychodów i kosztów,
rozliczeń międzyokresowych,
wynagrodzeń.
W książce zamieściliśmy również wzór polityki rachunkowości.
Książka ta będzie pomocna przy sporządzaniu sprawozdań finansowych za 2015 r.,
oraz podczas prowadzeniu ewidencji księgowej w 2016 r.
Warto pamiętać, że za nieprawidłowo prowadzoną ewidencję zdarzeń gospodarczych
grozi odpowiedzialność z tytułu naruszenia dyscypliny finansów publicznych.
Zamierzeniem autorów było podanie praktycznych rozwiązań ewidencyjnych, tak by
stanowiły pomoc przy zamknięciu ksiąg rachunkowych i sporządzaniu sprawozdań
finansowych i w codziennej pracy pracowników służb finansowo-księgowych samorządowych
zakładów budżetowych.
Wykaz skrótów
Wykaz autorów
Część 1. Gospodarka finansowa samorządowych zakładów budżetowych oraz
ogólne zasady rachunkowości
Rozdział I. Plan finansowy samorządowego zakładu budżetowego
1. Procedura ustalenia planu finansowego samorządowego zakładu budżetowego a uchwalanie
budżetu JST
1.1. Szczegółowość planu finansowego
2. Projekt planu finansowego zakładu budżetowego
2.1. Informacje o wielkościach finansowych, wynikające z przyjętego projektu uchwały
budżetowej
2.2. Weryfikacja projektu planu finansowego samorządowego zakładu budżetowego
3. Prowadzenie gospodarki finansowej na podstawie projektu planu finansowego przez zakład
budżetowy
4. Podjęcie przez organ stanowiący JST uchwały budżetowej a aktualizacja projektu
planu finansowego zakładu budżetowego
5. Zmiany w planie finansowym
5.1. Uprawnienia do dokonywania zmian
Rozdział II. Zasady prowadzenia rachunkowości w samorządowych zakładach
budżetowych
1. Zasady rachunkowości samorządowych zakładów budżetowych i ich unormowanie prawne
1.1. Podstawa prawna rachunkowości samorządowych zakładów budżetowych
1.2. Zasady rachunkowości wynikające z ustawy o rachunkowości
1.3. Odpowiedzialność za rachunkowość samorządowego zakładu budżetowego
1.4. Szczególne zasady rachunkowości wynikające z ustawy o finansach publicznych
1.5. Szczególne zasady rachunkowości samorządowych zakładów budżetowych
1.6. Sporządzanie sprawozdań budżetowych
2. Zakres dokumentacji opisującej zasady (politykę) rachunkowości samorządowego
zakładu budżetowego
2.1. Podstawa prawna zasad (polityki) rachunkowości
2.2. Ogólne ramy zasad (polityki) rachunkowości wynikające z ustawy o rachunkowości
2.3. Elementy dokumentacji opisującej politykę rachunkowości samorządowego zakładu
budżetowego
2.4. Opracowanie i aktualizacja zasad (polityki) rachunkowości
3. Charakterystyka dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości samorządowego zakładu
budżetowego
3.1. Obligatoryjny zakres dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości
3.2. Charakterystyka składników dokumentacji opisującej zasady (politykę)
rachunkowości samorządowych zakładów budżetowych
3.3. Uzupełnienie dokumentacji polityki rachunkowości
Rozdział III. Inwentaryzacja w samorządowych zakładach budżetowych
1. Komisja inwentaryzacyjna i zespół spisowy
2. Cel i zakres inwentaryzacji
3. Terminy, metody i częstotliwość inwentaryzacji
3.1. Zagadnienia ogólne
3.2. Inwentaryzacja drogą spisu z natury
3.4. Weryfikacja sald aktywów i pasywów
4. Rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych
5. Księgowanie niedoborów i nadwyżek inwentaryzacyjnych - schematy księgowań
Rozdział IV. Zasady rozliczania samorządowego zakładu budżetowego z budżetem
JST-nadwyżka środków obrotowych
1. Zagadnienia ogólne
2. Nadwyżka środków obrotowych
3. Sposób ustalania nadwyżki środków obrotowych
4. Zwolnienie samorządowego zakładu budżetowego z wpłaty nadwyżki środków
obrotowych
Rozdział V. Przekształcenie samorządowego zakładu budżetowego w spółkę
1. Realizacja zadań wynikających z ustaw samorządowych i ustawy o gospodarce komunalnej
w formie spółek
2. Podstawy przekształcenia samorządowego zakładu budżetowego w spółkę
3. Założenie spółki z o.o. - regulacje wynikające z Kodeksu spółek handlowych
4. Spółka w organizacji - regulacje wynikające z Kodeksu spółek handlowych
5. Aporty wnoszone do spółek kapitałowych
6. Wycena udziałów i akcji
7. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
7.1. Ewidencja nabywanych udziałów i akcji oraz wnoszonych aportów w postaci składników
majątkowych
7.2. Ewidencja mienia zlikwidowanych jednostek
7.3. Ewidencja wniesienia aportu do spółki w wyniku przekształcenia samorządowego
zakładu budżetowego
7.4. Ewidencja odpisów aktualizujących długoterminowe aktywa finansowe
Część 2. Wartości niematerialne i prawne oraz rzeczowe składniki
majątku samorządowego zakładu budżetowego
Rozdział I. Wartości niematerialne i prawne w samorządowych zakładach
budżetowych
1. Charakter wartości niematerialnych i prawnych w samorządowych zakładach budżetowych
2. Wycena wstępna i bilansowa wartości niematerialnych i prawnych
3. Odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych
4. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
5. Wartości niematerialne i prawne w księgach rachunkowych
6. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
6 1. Ewidencja podstawowych wartości niematerialnych i prawnych
6.2. Ewidencja pozostałych wartości niematerialnych i prawnych
Rozdział II. Rzeczowe aktywa trwałe
1. Definicje środków trwałych
1.1. Cechy środków trwałych
1.2. Przedmioty zaliczane do środków trwałych
1.3. Definiowanie środków trwałych - różnice
2. Klasyfikacja środków trwałych w samorządowych zakładach budżetowych
2.1. Granica wartościowa dla środków trwałych
2.2. Podstawowe i pozostałe środki trwałe
2.3. Zasada istotności
3. Wstępna i bilansowa wycena środków trwałych
4. Ulepszenia środków trwałych
4.1. Remont, modernizacja, adaptacja oraz remont kapitalny i rekonstrukcja
5. Ujmowanie rzeczowych aktywów trwałych w księgach rachunkowych samorządowego
zakładu budżetowego
6. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
6.1. Ewidencja środków trwałych w budowie (inwestycji) w samorządowym zakładzie
budżetowym
6.2. Ewidencja zwiększeń i zmniejszeń w stanie środków trwałych
6.3. Ewidencja sprzedaży środków trwałych
6.4. Ewidencja likwidacji środków trwałych umarzanych stopniowo
6.5. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w środkach trwałych
umarzanych w czasie
6.6. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w środkach trwałych umarzanych
w czasie
6.7. Ewidencja nadwyżek inwentaryzacyjnych w środkach trwałych umarzanych
w czasie oraz środkach trwałych w budowie (inwestycjach)
6.8. Ewidencja umorzenia i amortyzacji środków trwałych umarzanych w czasie
6.9. Ewidencja pozostałych środków trwałych
6.10. Ewidencja nieodpłatnie otrzymanych od innych jednostek budżetowych i
samorządowych zakładów budżetowych pozostałych środków trwałych w dotychczasowej
wartości ewidencyjnej
6.11. Ewidencja otrzymanych w formie darowizny pozostałych środków trwałych od innych
jednostek
6.12. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w pozostałych środkach
trwałych
6.13. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w pozostałych środkach
trwałych
6.14. Ewidencja nadwyżek inwentaryzacyjnych pozostałych środków trwałych
Rozdział III. Zapasy (rzeczowe aktywa obrotowe) w samorządowych zakładach
budżetowych
1. Składniki majątkowe zaliczane do rzeczowych aktywów obrotowych
2. Wycena rzeczowych aktywów obrotowych
3. Ujmowanie rzeczowych aktywów obrotowych w księgach rachunkowych - zasady ogólne
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Ewidencja obrotu materiałowego w samorządowych zakładach budżetowych
4.2. Ewidencja obrotu towarowego
4.3. Ewidencja produktów gotowych i półfabrykatów
Rozdział IV. Odpisy aktualizujące wartości niematerialne i prawne oraz aktywa
rzeczowe
1. Zasada ostrożnej wyceny jako podstawa aktualizacji
2. Przesłanki dokonania odpisów aktualizacyjnych
3. Odpisy aktualizujące środki trwałe, wartości niematerialne i prawne oraz środki
trwałe w budowie
4. Odpisy aktualizujące w zakresie rzeczowych aktywów obrotowych
4.1. Zasady ustalone w ustawie o rachunkowości
4.2. Zasady ustalone w rozporządzeniu w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz
planów kont
5. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
5.1. Charakter odpisów aktualizujących
5.2. Ewidencja odpisów aktualizujących z tytułu trwałej utraty wartości środków
trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz środków trwałych w budowie
5.3. Ewidencja odpisów aktualizujących rzeczowe aktywa obrotowe
Rozdział V. Ewidencja niskocennych środków trwałych w samorządowym zakładzie
budżetowym
1. Charakter składników majątku trwałego samorządowego zakładu budżetowego
2. Zasady uznania składników majątku za niskocenne
3. Ewidencja wyposażenia
4. Ewidencja pozabilansowa
5. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
5.1. Ewidencja niskocennych składników majątku trwałego
5.2. Zwiększenie stanu posiadanych niskocennych środków trwałych
5.3. Zmniejszenie stanu posiadania niskocennych środków trwałych
Rozdział VI. Finansowanie inwestycji w samorządowych zakładach budżetowych
1. Wprowadzenie
2. Wydatki inwestycyjne w klasyfikacji budżetowej
3. Charakter inwestycji w samorządowych zakładach budżetowych
4. Źródła finansowania inwestycji samorządowych zakładów budżetowych
5. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
5.1. Podstawa prawna i zasady ewidencji księgowej inwestycji w samorządowych zakładach
budżetowych
5.2. Ogólne ujęcie inwestycji w ewidencji księgowej samorządowych zakładów budżetowych
5.3. Ujęcie inwestycji w ewidencji księgowej samorządowego zakładu budżetowego -
finansowanie z dotacji celowej
5.4. Ujęcie inwestycji w ewidencji księgowej samorządowego zakładu budżetowego -
finansowanie ze środków własnych
Część 3. Środki pieniężne i rozrachunki w samorządowych zakładach
budżetowych
Rozdział I. Aktywa pieniężne samorządowego zakładu budżetowego
1. Zakres krótkoterminowych aktywów finansowych w samorządowych zakładach budżetowych
2. Zasady obrotu gotówkowego i bezgotówkowego w samorządowych zakładach budżetowych
3. Obrót gotówkowy w samorządowych zakładach budżetowych
4. Obrót bezgotówkowy
5. Rachunek bankowy samorządowego zakładu budżetowego
6. Wycena krótkoterminowych aktywów finansowych
7. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
7.1. Ewidencja krótkoterminowych aktywów finansowych w księgach samorządowych zakładów
budżetowych
7.2. Zasady ewidencji środków pieniężnych na rachunku bieżącym samorządowych
zakładów budżetowych
7.3. Zasady ewidencji na rachunkach bankowych przeznaczonych dla środków funduszy
specjalnego przeznaczenia
7.4. Zasady ewidencji na koncie 139 "Inne rachunki bankowe"
7.5. Zasady ewidencji na koncie 140 "Krótkoterminowe aktywa finansowe"
7.6. Zasady ewidencji na koncie 141 "Środki pieniężne w drodze"
Rozdział II. Karty płatnicze w samorządowych zakładach budżetowych
1. Zasady funkcjonowania kart płatniczych
2. Regulacje w zakresie kart płatniczych wynikające z ustawy o finansach publicznych
3. Zastosowanie kart płatniczych w samorządowych zakładach budżetowych i korzyści
wynikające z ich używania
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Zasady ogólne
4.2. Zapłata kartą płatniczą za zakupione materiały i usługi
4.3. Zapłata kartą płatniczą za wydatki w czasie podróży służbowej
Rozdział III. Należności krótkoterminowe w samorządowych zakładach
budżetowych
1. Zakres należności krótkoterminowych
2. Wycena należności krótkoterminowych
3. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
3.1. Ogólne zasady ewidencji należności krótkoterminowych
3.2. Ewidencja należności krótkoterminowych na koncie 201 "Rozrachunki z
odbiorcami i dostawcami"
3.3. Ewidencja rozrachunków z budżetem
3.4. Ewidencja pozostałych rozrachunków publicznoprawnych
3.5. Ewidencja rozrachunków z tytułu wynagrodzeń
3.6. Ewidencja pozostałych rozrachunków z pracownikami
3.7. Ewidencja pozostałych rozrachunków
Rozdział IV. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania w samorządowych zakładach
budżetowych
1. Zasady wykonywania zobowiązań oraz podział zobowiązań w samorządowych zakładach
budżetowych
2. Rezerwy na zobowiązania w samorządowych zakładach budżetowych
3. Aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
4. Wycena zobowiązań i rezerw na zobowiązania
5. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
5.1. Ogólne zasady ewidencji zobowiązań
5.2. Ewidencja zobowiązań na koncie 201 "Rozrachunki z odbiorcami i
dostawcami"
5.3. Ewidencja rozrachunków z budżetem
5.4. Ewidencja pozostałych rozrachunków publicznoprawnych
5.5. Ewidencja rozrachunków z tytułu wynagrodzeń
5.6. Ewidencja pozostałych rozrachunków z pracownikami
5.7. Ewidencja pozostałych rozrachunków
5.8. Ewidencja rezerw na zobowiązania
Rozdział V. Wynagrodzenia zasadnicze i potrącenia z wynagrodzenia
1. Istota wynagrodzenia
2. Zakres dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy
3. Zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Lista płac jako podstawa ewidencji księgowej
4.2. Ewidencja rozrachunków z tytułu wynagrodzeń
4.3. Ewidencja rozrachunków z ZUS z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne i
zdrowotne
4.4. Ewidencja potrącenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych
4.5. Przykład naliczenia i ewidencji listy płac
4.6. Ewidencja potrąceń z wynagrodzenia przewidzianych w art. 87 ő 1 KP
Rozdział VI. Dodatkowe wynagrodzenie roczne pracowników
1. Wprowadzenie
2. Nabycie prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego
3. Wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego i jego wypłata
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Zasady ewidencji księgowej dodatkowego wynagrodzenia rocznego
4.2. Ewidencja księgowa dodatkowego wynagrodzenia rocznego
4.3. Sposób naliczenia i zaksięgowania dodatkowego wynagrodzenia rocznego pracownika
samorządowego zakładu budżetowego
Rozdział VII. Fundusz Pracy - zasady ewidencji w samorządowych zakładach
budżetowych
1. Charakter państwowego funduszu celowego
1.1. Zasady dotyczące ustalania i opłacania składek na Fundusz Pracy
1.2. Wysokość, pobór i odprowadzanie składek na Fundusz Pracy
1.3. Podmioty zobowiązane do opłacania składek
1.4. Podmioty zwolnione z opłacania składek
2. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
2.1. Zasady ogólne ewidencji składek na Fundusz Pracy
2.2. Ewidencja składki na Fundusz Pracy
Rozdział VIII. Odpisy aktualizujące należności
1. Podstawa prawna aktualizacji należności
2. Zasady aktualizacji należności ustalone w ustawie o rachunkowości
3. Zasady aktualizacji należności ustalone w rozporządzeniu w sprawie szczególnych
zasad rachunkowości oraz planów kont
4. Ewidencja odpisów aktualizujących należności
Część 4. Przychody i koszty samorządowego zakładu budżetowego
Rozdział I. Przychody samorządowych zakładów budżetowych
1. Zagadnienia ogólne
2. Charakter przychodów w samorządowych zakładach budżetowych i podstawa ich ewidencji
księgowej
3. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
3.1. Ogólne zasady ewidencji przychodów operacyjnych w samorządowych zakład;
budżetowych
3.2. Ewidencja przychodów ze sprzedaży produktów gotowych i towarów
3.3. Ewidencja pozostałych przychodów operacyjnych
3.4. Ewidencja przychodów finansowych
Rozdział II. Darowizna w samorządowych zakładach budżetowych
1. Wprowadzenie
2. Darowizna a nieodpłatne przekazanie (otrzymanie)
3. Wycena darowizny
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Ujęcie darowizny w księgach rachunkowych jednostek sektora finansów publicznych
4.2. Ogólne zasady ewidencji darowizny w samorządowych zakładach budżetowych
Rozdział III. Koszty w samorządowych zakładach budżetowych
1. Zagadnienia ogólne
2. Podstawa prawna ewidencji kosztów w samorządowych zakładach budżetowych
3. Charakter kosztów samorządowych zakładów budżetowych
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Warianty ewidencji kosztów operacyjnych w samorządowych zakładach budżetowych
4.2. Ewidencja pozostałych kosztów operacyjnych
4.3. Ewidencja kosztów finansowych w samorządowych zakładach budżetowych
Rozdział VI. Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów w samorządowych
zakładach budżetowych
1. Podstawa prawna rozliczeń międzyokresowych
2. Charakter rozliczeń międzyokresowych w samorządowych zakładach budżetowych
3. Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów
4. Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
5. Rozliczenia międzyokresowe przychodów
6. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
6.1. Zasady ewidencji rozliczeń międzyokresowych kosztów
6.2. Ewidencja czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów
6.3. Schematy ewidencji biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów
6.4. Schemat ewidencji rozliczeń międzyokresowych przychodów
Rozdział V. Zdarzenia nadzwyczajne w samorządowych zakładach budżetowych
1. Zagadnienia ogólne
2. Charakter zdarzeń nadzwyczajnych oraz zasady ich ustalania
3. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
3.1. Ogólne zasady ewidencji strat i zysków nadzwyczajnych
3.2. Ewidencja zdarzeń nadzwyczajnych w samorządowych zakładach budżetowych
Część 5. Fundusze i wynik finansowy samorządowego zakładu budżetowego
Rozdział 1. Fundusz jednostki
1. Elementy kształtujące fundusz jednostki samorządowego zakładu budżetowego
2. Ogólne zasady ewidencji funduszu jednostki
3. Księgowania na koncie 800 "Fundusz jednostki"
Rozdział II. Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych
1. Zagadnienia ogólne
2. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
2.1. Ewidencja odpisu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych w samorządowym
zakładzie budżetowym
2.2. Ewidencja stanu zwiększeń i zmniejszeń ZFSS
2.3. Ewidencja świadczeń rzeczowych
2.4. Ewidencja dofinansowania wycieczek
2.5. Ewidencja dofinansowania do wczasów
2.6. Ewidencja zapomogi udzielonej z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
2.7. Ewidencja pożyczki mieszkaniowej udzielonej ze środków zakładowego funduszu
świadczeń socjalnych
3. Pożyczki na cele mieszkaniowe a VAT
Rozdział III. Wynik finansowy samorządowego zakładu budżetowego -
przeksięgowanie sald na konto 860
1. Zagadnienia ogólne
2. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
2.1. Zasady ogólne ewidencji wyniku finansowego
2.2. Przeksięgowania kont wynikowych
Rozdział IV. Rozliczenie wyniku finansowego - ewidencja nadwyżki środków
obrotowych
1. Zagadnienia ogólne
2. Ustalanie wpłaty nadwyżki środków obrotowych do budżetu jednostki samorządu
terytorialnego
3. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
3.1. Zasady ewidencji nadwyżki środków obrotowych
3.2. Ewidencja nadwyżki środków obrotowych pozostającej w zakładzie
470 stron, Format: 16.5x24.0cm, oprawa miękka
