Biologicznie aktywne peptydy i białka żywności
Książka stanowi kompendium wiedzy z zakresu molekularnych i biologicznych właściwości
białek i peptydów, które decydują o ich najbardziej istotnym żywieniowym i
profilaktycznym oraz terapeutycznym znaczeniu.
Pozycja stanowi bogate źródło wiedzy z pogranicza biologii, biochemii, immunologii,
fizjologii,chemii żywności i dietetyki.
Publikacja jest adresowana do studentow nauk przyrodniczych i medycznych, a zwłaszcza
technologii żywności i żywienia człowieka.
Rozdział 1 Jerzy Dziuba, Łucja Fornal
Wstęp
Rozdział 2 Opracowanie zbiorowe
Biologicznie i funkcjonalnie aktywne peptydy
2.1. Wprowadzenie Jerzy Dziuba, Łucja Fornal
2.2. Peptydy fizjologicznie aktywne Opracowanie zbiorowe
2.2.1. Peptydy przeciwnadciśnieniowe Ewa Zdybel
2.2.2. Peptydy przeciwkrzepliwe Jerzy Dziuba
2.2.3. Peptydy opioidowe Jerzy Dziuba
2.2.4. Peptydy immunomodulacyjne Jerzy Dziuba
2.2.5. Peptydy antymikrobiologiczne Bartłomiej Dziuba
2.2.6. Regulatory i inhibitory enzymów Jerzy Dziuba
2.2.7. Peptydy toksyczne dla osób chorych na celiakię Jerzy Dziuba, Łucja Fornal, Małgorzata
Darewicz
2.2.8. Peptydy wiążące i transportujące mikroelementy Dorota Nałęcz
2.2.9. Inne bioaktywne peptydy Dorota Nałęcz
2.3. Peptydy funkcjonalnie aktywne Małgorzata Darewicz, Jerzy Dziuba
2.3.1. Wprowadzenie
2.3.2. Peptydy kształtujące właściwości smakowe
2.3.3. Peptydy antyoksydacyjne
2.3.4. Peptydy powierzchniowo aktywne
Bibliografia
Rozdział 3 Piotr Minkiewicz, Jerzy Dziuba
Otrzymywanie biologicznie i funkcjonalnie aktywnych peptydów
3.1. Wprowadzenie
3.2. Hydroliza enzymatyczna białek
3.3. Synteza chemiczna peptydów
3.3.1. Uwagi ogólne
3.3.2. Synteza w fazie stałej
3.3.3. Synteza w fazie ciekłej
3.4. Synteza enzymatyczna peptydów
3.4.1. Synteza za pomocą peptydylotransferazy rybosomalnej
3.4.2. Synteza za pomocą peptydylotransferazy nierybosomalnej
3.4.3. Synteza peptydów za pomocą enzymów proteolitycznych
3.5. Technologia rekombinowanego DNA
Bibliografia
Rozdział 4 Marta Dziuba, Bartłomiej Dziuba
Bazy danych białek i bioaktywnych peptydów – BIOPEP
4.1. Wprowadzenie
4.2. Przegląd wybranych baz danych
4.3. Struktura bazy BIOPEP
4.4. Nowe kryteria oceny wartości białek jako potencjalnych prekursorów bioaktywnych
peptydów
4.5. Rodziny białek o podobnych profilach aktywności biologicznej
4.6. Projektowanie proteolizy białek – proteoliza in silico
Bibliografia
Rozdział 5 Anna Iwaniak, Jerzy Dziuba
Bioaktywne sekwencje w białkach żywności
5.1. Białka mleka
5.1.1. Wprowadzenie
5.1.2. Bioaktywne peptydy pochodzące z białek mleka
5.1.3. Bioaktywne sekwencje w białkach mleka – analiza komputerowa
5.2. Białka mięsa
5.2.1. Wprowadzenie
5.2.2. Bioaktywne peptydy pochodzące z białek mięsa
5.2.3. Bioaktywne sekwencje w białkach mięsa – analiza komputerowa
5.3. Białka ryb
5.3.1. Wprowadzenie
5.3.2. Bioaktywne peptydy pochodzące z białek ryb
5.3.3. Bioaktywne sekwencje w białkach ryb – analiza komputerowa
5.4. Białka jaj
5.4.1. Wprowadzenie
5.4.2. Bioaktywne peptydy pochodzące z białek jaja
5.4.3. Bioaktywne sekwencje w białkach jaj – analiza komputerowa
5.5. Białka ziaren zbóż
5.5.1. Wprowadzenie
5.5.2. Bioaktywne peptydy pochodzące z białek ziaren zbóż
5.5.3. Bioaktywne sekwencje w białkach zbóż – analiza komputerowa
5.6. Białka roślin strączkowych
5.6.1. Wprowadzenie
5.6.2. Bioaktywne peptydy pochodzące z białek roślin strączkowych
5.6.3. Bioaktywne sekwencje w białkach roślin strączkowych – analiza komputerowa
5.7. Podsumowanie
Bibliografia
Rozdział 6
Nietolerancja pokarmowa białek roślinnych – aspekty zdrowotne i żywieniowe
6.1. Definicje, źródła i metody analizy białek i innych składników żywności
powodujących nadwrażliwość pokarmową Lucjan Jędrychowski,Barbara Wróblewska
6.1.1. Wprowadzenie
6.1.2. Ogólna charakterystyka alergenów pokarmowych i epidemiologii alergii pokarmowych
6.1.3. Główne uwarunkowania występowania alergii pokarmowych; charakterystyka objawów
chorobowych
6.1.4. Charakterystyka i nomenklatura głównych alergenów pokarmowych
6.1.5. Główne źródła roślinnych i zwierzęcych alergenów pokarmowych
6.1.6. Analiza białek powodujących reakcje nadwrażliwości pokarmowej
6.2. Homologie białek i peptydów w aspekcie celiakiotoksyczności Małgorzata Darewicz,
Jerzy Dziuba
6.3. Celiakia atypowa i częstość występowania w grupach ryzyka u dzieci Barbara
Burda-Muszyńska, Bożena Cukrowska, Beata Oralewska, Maria Zygadło-Mylik, Maria Zielińska-Michałkiewicz,
Marzena Olszaniecka, Hanna Kunachowicz, Jerzy Socha
6.3.1. Wprowadzenie
6.3.2. Epidemiologia
6.3.3. Etiopatogeneza celiakii
6.3.4. Obraz kliniczny celiakii
6.3.5. Celiakia atypowa
6.3.6. Współwystępowanie celiakii z innymi chorobami
6.3.7. Procesy autoimmunologiczne w celiakii
6.3.8. Diagnostyka celiakii, badania przesiewowe
6.3.9. Częstość występowania celiakii w grupach ryzyka w Polsce
6.3.10. Profilaktyka celiakii – rozwój tolerancji glutenu
6.4. Żywienie w celiakii Anna Wojtasik
6.4.1. Wprowadzenie
6.4.2. Analiza czynników żywieniowych u pacjentów z celiakią
6.4.3. Dieta bezglutenowa – podstawy i trudności
6.4.4. Ocena sposobu żywienia dzieci z celiakią atypową
6.4.5. Wartość odżywcza wybranych roślin uprawnych stosowanych w żywieniu a dieta
bezglutenowa
6.5. Zearalenon i estrogeny środowiskowe jako prawdopodobne czynniki alergizujące przewód
pokarmowy zwierząt Maciej Gajęcki, Magdalena Gajęcka, Ewa Jakimiuk, Kazimierz Obremski,
Łukasz Zielonka
6.5.1. Wprowadzenie
6.5.2. Nadwrażliwość immunologiczna zwierząt
6.5.3. Współdziałanie układu odpornościowego i hormonów steroidowych
6.5.4. Grzyby pleśniowe i ich metabolity
6.5.5. Estrogeny środowiskowe – oddziaływanie na układ odpornościowy
Bibliografia
Rozdział 7 Opracowanie zbiorowe
Nietolerancja pokarmowa białek roślinnych – aspekty hodowlane i technologiczne
7.1. Genetyczne uwarunkowania syntezy białek immunologicznie aktywnych ze szczególnym
uwzględnieniem gliadyn pszenicy Jacek Waga
7.1.1. Rola genetyki i hodowli roślin w badaniach nietolerancji pokarmowej białek ziaren
zbóż
7.1.2. Mechanizmy kształtujące genomy roślinne podczas ewolucji
7.1.3. Genetyczne uwarunkowania syntezy białek gliadynowych pszenicy
7.1.4. Genetyczne uwarunkowania syntezy ważniejszych białek alergizujących zbóż
7.1.5. Perspektywy genetyki i hodowli roślin w zwalczaniu alergii i nietolerancji
pokarmowej białek ziaren zbóż
7.2. Stres biotyczny i abiotyczny oraz czynniki agrotechniczne a zawartość w nasionach
ważnych roślin uprawnych białek powodujących nietolerancje pokarmowe Jacek Olszewski,
Grażyna Podolska, Agnieszka Pszczółkowska
7.2.1. Stres biotyczny i abiotyczny a reakcje fizjologiczne rośliny
7.2.2. Czynniki agrotechniczne a zawartość białek powodujących nietolerancje pokarmowe
7.3. Enzymatyczne i technologiczne modyfikacje celiakiotoksycznych białek roślinnych Włodzimierz
Bednarski, Bartosz Brzozowski, Łucja Fornal, Lucjan Jędrychowski, Iwona Konopka, Małgorzata
Tańska, Barbara Wróblewska
7.3.1. Wprowadzenie
7.3.2. Drobnoustroje jako źródło alergenów w żywności
7.3.3. Enzymy i inhibitory enzymów jako źródło alergenów
7.3.4. Alergeny organizmów modyfikowanych genetycznie
7.3.5. Procesy biotechnologiczne a zmiany immunoreaktywnych właściwości białek żywności
7.3.6. Procesy technologiczne a możliwości zmniejszenia immunoreaktywności białek
ziaren zbóż
7.3.7. Technologiczne możliwości zmniejszenia immunoreaktywności prolamin pszenicy
7.3.8. Możliwości zmniejszenia zawartości frakcji najbardziej szkodliwych
7.3.9. Zmiany strukturalne prolamin/białek glutenowych podczas procesów technologicznych
7.3.10. Detekcja białek gliadynowych w żywności poddanej intensywnym procesom obróbki
cieplno-wodnej
7.3.11. Procesy technologiczne a trawienie białek glutenowych w przewodzie pokarmowym
7.3.12. Wspomaganie procesów trawienia białek glutenowych
Bibliografia
Słownik ważniejszych terminów
Indeks skrótów
Słownik nazw łacińskich
Skorowidz
480 stron, Format: 17.0x24.2cm, oprawa twarda