Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380-1500 Tom 1
Sztuka dworu burgundzkiego oraz miast niderlandzkich
Sztuka Burgundii i Niderlandów 1380-1500 to wyjątkowa seria trzech książek
przedstawiających syntezę kultury artystycznej ważnego regionu dawnej Europy.
Napisana przez wybitnego znawcę tej problematyki, ukazuje najnowszy stan wiedzy oraz
gwarantuje doskonały poziom merytoryczny i pasjonującą lekturę.
Pierwszy tom serii traktuje o sztuce i kulturze burgundzkiej, związanych głównie z
dworem książęcym w Dijon i Paryżu, oraz o sztuce niderlandzkiej, powstającej w
środowiskach mieszczańskich, przede wszystkim w zamożnych miastach Flandrii i Brabancji
(burgundzko-niderlandzkich tapiseriach, złotnictwie i malarstwie książkowym,
burgundzkim malarstwie tablicowym, burgundzkiej monumentalnej rzeźbie kamiennej i
brązowej oraz niderlandzkiej mobilnej rzeźbie drewnianej).
To dzieło niezwykle istotne dla historii sztuki i historii kultury, które może być
odbierane jako specjalistyczna rozprawa, cenna dla osób zajmujących się sztuką
przełomu średniowiecza i czasów nowożytnych, jako podręcznik dla studentów historii
sztuki, historii i kulturoznawstwa oraz jako interesująca i zajmująca lektura dla
szerokiego kręgu publiczności.
I. Temat
II. Metoda
II.1. Historiograficzne mity. Postulat „nowej krytyki” historycznej
III. Burgundia – dzieje kraju i cywilizacyjny model państwa
III.1. Zarys historii państwa burgundzkiego
III.1.1. Filip Śmiały 1363–1404
III.1.2. Jan bez Trwogi 1404–1419
III.1.3. Filip Dobry 1419–1467
III.1.4. Karol Śmiały 1467–1477
III.1.5. Maria Burgundzka (1477–1482) i Filip Piękny (1482–1506)
III.2. Kultura dworu
III.2.1. Idea rycerska
III.2.2. Modele miłości dworskiej
III.2.3. Idea krucjat i Zakon Złotego Runa
III.2.4. Paramenty Złotego Runa w Wiedniu
III.3. Splendor dworski: uczty, entremets , turnieje, entrady
IV. Miasto i Kościół w burgundzkich Niderlandach
IV.1. Społeczna i polityczna struktura miast niderlandzkich XIV–XV wieku i jej
odzwierciedlenie w architekturze
IV.2. Mieszczanie na dworze burgundzkim i ich fundacje
IV.3. Rynek rzemieślniczej produkcji towarowej i rynek sztuki
IV.4. Religia i Kościół w Niderlandach XV wieku
V. Sztuka dworu burgundzkiego: konteksty
V.1. Problem terminologii Sztuka burgundzka, franko-burgundzka, franko-flamandzka czy
burgun- do-niderlandzka?
V.2. „Międzynarodowy gotyk około 1400” a „styl miękki” i „styl piękny”
V.3. Sieć dynastycznych i artystycznych powiązań między dworami europejskimi
V.3.1. Dwór monarchów francuskich Karola V i Karola VI
V.3.2. Dwór angielski w Londynie
V.3.3. Dwór książąt andegaweńskich
V.3.4. Dwór Viscontich w Mediolanie i Pawii
V.3.5. Dwór Jeana de Berry: początek nowożytnego mecenatu artystycznego
V.3.6. Dwór angielski w Paryżu 1422–1436
VI. La grandeur portable – przenośny aparat dworskiego splendoru:
burgundzkie i niderlandzkie tapiserie, złotnictwo i iluminatorstwo książkowe
VI.1. Tapiserie burgundzkie i niderlandzkie
VI.2. Sztuka w drobnym formacie Złotnictwo w zbiorach książąt burgundzkich.
Franko-flamandzkie pieces d’orfevrerie a małe obrazy tablicowe
VI.3. Sztuka książki w służbie dworu burgundzkiego
VI.3.1. Księgozbiór książąt burgundzkich
VI.3.2. Malarstwo książkowe w czasach Filipa Śmiałego i Jana bez Trwogi
VI.3.3. Flamandzkie malarstwo miniaturowe drugiej połowy XV wieku
VI.3.4. Funkcje kodeksów i ich dekoracji
VI.3.5. Kodeksy i malarze
VI.3.6. Flamandzkie malarstwo miniaturowe – „rozwój” i „postęp”?
VII. Burgundzkie malarstwo tablicowe około 1380–1420
VII.1. Konstrukcje historiograficzne
VII.2. Jean d’Arbois – nadworny malarz bez znanego oeuvre
VII.3. Jean de Beaumetz – dworski malarz usługowy, dekorator i malarz obrazów
tablicowych
VII.4. Jean Malouel – dworski malarz obrazów, bez pewnego oeuvre
VII.5. Henri Bellechose – dworski malarz-dekorator i malarz obrazów tablicowych, bez
potwierdzonego oeuvre
VII.6. Melchior Broederlam – miejski mistrz na usługach dworu
VII.7. Malarstwo burgundzkie: zespół biografii artystów czy panorama jednostkowych dzieł?
VIII. Monumentalna rzeźba burgundzka i niderlandzka 1380–1490
VIII.1. Konstrukcje historii sztuki Paradygmat „postępu” i sekwencja rozwojowa: Jean
de Marville – Claus Sluter – Claux de Werve. Claus Sluter i mit „przełomu”
historycznego
VIII.2. Portal książęcy w Champmol
VIII.3. Nagrobki książęce Kwestia „autorskiej inwencji” i kontynuacji warsztatowej
(Marville – Sluter – de Werve)
VIII.4. Studnia Patriarchów : rzeźbiarska monumentalizacja pieces de table i dzieł złotniczych
VIII.5. Claux de Werve i nowa klientela warsztatu książęcego
VIII.6. „Sluteryzm” czy „wervianizm”? Jean-Michel i Georges de La Sonnette, Jean
de La Huerta i Antoine Le Moiturier
VIII.7. Rzeźba w brązie – burgundzka „formuła antykizacji”?
VIII.8. Warsztaty rzeźby monumentalnej w miastach niderlandzkich Mistrz Ołtarza z
Hakendover w Brukseli i Jean Delemer w Tournai. Niclaus Gerhaert van Leyden w Nadrenii i
Szwabii
IX. Rzeźba mobilna: produkcja na zlecenia i na eksport
IX.1. Książęcy warsztat rzeźbiarski a warsztaty miejskie Jacques de Baerze: ołtarze
kartuzji Champmol – rzeźbiarskie pieces d’orfevrerie? Stereotyp „progresywnego
rozwoju”: „postępowość” malarstwa Melchiora Broederlama – „konserwatyzm”
rzeźby Jacques’a de Baerze
IX.2. Retabula jako towary handlowe i wyroby na eksport Bruksela, Antwerpia, Mechelen.
Warsztat Janów i Passchiera Bormanów
IX.3. Warsztaty północnoniderlandzkie Adriaen van Wesel, Mistrz Joachima i Anny, Arnt
van Calcar
X. Niderlandzkie malarstwo XV wieku a rzeźba burgundzko-niderlandzka
X.1. Iluzyjne posągi kamienne w obrazach niderlandzkich
XI. Uwagi końcowe
Przypisy
Bibliografia
Indeks osób i postaci
Spis ilustracji
Źródła ilustracji.
Tablice
602 strony, Format: 17.0x24.0cm, oprawa twarda
