Księgowania w instytucjach kultury
Stan prawny: styczeń 2016 r.
Księgowania pomocne przy sporządzaniu sprawozdania
finansowego za 2015 r.!
Pracownicy służb finansowo-księgowych instytucji kultury na co dzień muszą
ewidencjonować operacje gospodarcze. Pomocne w tym mogą być schematy księgowe opisane
w publikacji:
Poruszana w opracowaniu tematyka obejmuje zagadnienia ewidencji
księgowej w instytucjach kultury w układzie poszczególnych sprawozdań przez nie
sporządzanych. Książka ta będzie pomocna przy sporządzaniu sprawozdań finansowych za
2015 r., oraz podczas prowadzeniu ewidencji księgowej w 2016 r. ujmuje bowiem najnowsze
zmiany prawa
Autorkami książki są Ewa Ostapowicz oraz Marianna Sobolewska, które
zajmują się rachunkowością od wielu lat, a w szczególności rachunkowością
instytucji kultury.
Zamierzeniem autorek było podanie praktycznych rozwiązań ewidencyjnych, tak by
stanowiły pomoc w codziennej pracy pracowników służb finansowo-księgowych instytucji
kultury oraz w sporządzaniu sprawozdań finansowych.
W książce tej przedstawiamy:
124 schematy księgowań z wyjaśnieniami;
Przykłady ujmowania w księgach zdarzeń gospodarczych;
Opisy kont;
Wycenę pozycji bilansowych;
Powiązania ze sprawozdaniami finansowymi;
Dowody księgowe charakterystyczne dla danego zagadnienia oraz przykłady jego
ewidencji analitycznej;
Leksykon pojęć z rachunkowości .
W dniu 23 września 2015 r. weszła w życie ustawa z 23.7.2015 r. o
zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r. poz. 1333).
W jej wyniku:
- transakcje zysków i strat nadzwyczajnych zostały usunięte dla innych jednostek niż
banki, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji oraz spółdzielcze kasy
oszczędnościowo-kredytowe (przepis obowiązuje do sprawozdań składanych za okres
1.1.2016–31.12.2016 r.),
- do art. 4 dodano ust. 1a i 1b, przez co uściślono stosowanie zasady rzetelnego obrazu
oraz zasadę istotności.
Ponadto od 30 września 2015 r. obowiązują zmiany w ustawie o działalności
kulturalnej, które wprowadziła ustawa z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustaw regulujących
warunki dostępu do wykonywania niektórych zawodów (Dz.U. z 2015 r. poz. 1505). Zmiany
te dotyczą funduszu instytucji kultury oraz wydzielenia funduszu rezerwowego. Instytucja
kultury będzie musiała:
- określić kwoty dotacji majątkowych oraz otrzymanych nieodpłatnie środków trwałych
równych wartości nieumorzonych środków trwałych i środków trwałych w budowie
sfinansowanych z tych źródeł znajdujących się na koncie 800 „Fundusz instytucji
kultury” na dzień 31 grudnia 2015 r.;
- przeksięgować tak obliczoną kwotę z konta „Fundusz instytucji kultury” na konto
„Rozliczenia międzyokresowe przychodów”;
- dostosować program (lub system księgowy) do rozliczania kwot amortyzacji w
zależności od źródła, z którego zostały sfinansowane zakupy środków trwałych.
Publikacja została podzielona na dwa bloki tematyczne. Przedmiotem pierwszej części
jest ewidencja w układzie bilansu.
Omówiono w niej zasady kwalifikowania operacji gospodarczych na odpowiednie konta
syntetyczne (bilansowe). Szczegółowo przedstawiono księgowania wpływające na stan:
wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych, zapasów, należności
krótkoterminowych, krótkoterminowych aktywów finansowych, funduszu, zobowiązań i
rezerw na zobowiązania oraz funduszy specjalnych. Ujęto zasady ustalania i ujmowania w
księgach rachunkowych odpisów aktualizujących wartość aktywów instytucji kultury
oraz rozliczeń międzyokresowych. Omówiono także ewidencję funduszu instytucji
kultury i ZFŚS.
Drugą część publikacji poświęcono ewidencji operacji gospodarczych na kontach
wynikowych. Stanowią one podstawę do sporządzenia przez instytucje kultury rachunku
zysków i strat. W tej części podano sposoby ewidencji przychodów i kosztów kształtujących
działalność operacyjną jednostki, pozostałą działalność operacyjną oraz
działalność finansową. Uwzględniono zmiany dotyczące ewidencji księgowej zdarzeń
nadzwyczajnych. W zakończeniu pokazano zasady przeksięgowań z kont wynikowych
dokonywane w celu ustalenia wyniku finansowego jednostki.
Wstęp Ewa Ostapowicz
CZĘŚĆ PIERWSZA. Księgowania w układzie bilansowym
Rozdział I. Aktywa trwałe Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Wycena aktywów trwałych
3. Zasady umorzenia oraz amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych o raz środków
trwałych
4. Klasyfikacja Środków Trwałych
5. Ujmowanie aktywów trwałych w księgach
6. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
6.1. Ewidencja środków trwałych w budowie w instytucji kultury
6.2. Ewidencja zwiększeń i zmniejszeń w stanie środków trwałych
6.3. Ewidencja sprzedaży środków trwałych
6.4. Ewidencja likwidacji środków trwałych umarzanych stopniowo
6.5. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w środkach trwałych
umarzanych w czasie
6.6. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w środkach trwałych umarzanych
w czasie
6.7. Ewidencja nadwyżek inwentaryzacyjnych w środkach trwałych umarzanych w czasie oraz
środkach trwałych w budowie
6.8. Ewidencja umorzenia i amortyzacji środków trwałych umarzanych w czasie
6.9. Ewidencja pozostałych środków trwałych
6.10. Ewidencja nieodpłatnie otrzymanych pozostałych środków trwałych od innych
instytucji kultury
6.11. Ewidencja otrzymanych w formie darowizny pozostałych środków trwałych od innych
jednostek
6.12. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w pozostałych środkach
trwałych
6.13. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w pozostałych środkach trwałych
6.14. Ewidencja nadwyżek inwentaryzacyjnych pozostałych środków trwałych
6.15. Ewidencja zbiorów bibliotecznych
6.16. Ewidencja wydatków inwestycyjnych w instytucjach kultury finansowanych z dotacji
celowej
6.17. Ewidencja wydatków inwestycyjnych w instytucjach kultury finansowanych z przychodów
własnych
6.18. Ewidencja dóbr kultury
6.19. Ewidencja wartości oraz umorzenia WNiP w instytucji kultury
7. Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
8.Powiązanie ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział II. Wartości niematerialne i materialne Marianna
Sobolewska
1. Charakter wartości niematerialnych i prawnych w instytucjach kultury
2. Wartości niematerialne i prawne w polityce rachunkowości
3. Wycena wstępna i bilansowa wartości niematerialnych i prawnych
4. Odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych
5. Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
6. Wartości niematerialne i prawne w księgach rachunkowych
7. Wartości niematerialne nieujawniane w rachunkowości
8. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
8.1. Ewidencja podstawowych wartości niematerialnych i prawnych
8.2. Ewidencja pozostałych wartości niematerialnych i prawnych
9. Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
10. Powiązanie ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział III. Zapasy (rzeczowe aktywa obrotowe) w instytucjach kultury
Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Składniki majątkowe zaliczane do rzeczowych aktywów obrotowych
3. Wycena rzeczowych aktywów obrotowych
4. Ujmowanie rzeczowych aktywów obrotowych w księgach rachunkowych –zasady ogólne
5. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
5.1. Ewidencja obrotu materiałowego
5.2. Ewidencja obrotu towarowego
5.3. Ewidencja produktów gotowych
6. Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
7. Powiązanie ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział IV. Należności krótkoterminowe w jednostkach budżetowych i samorządowych
zakładach budżetowych Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Zakres należności krótkoterminowych
3. Wycena należności krótkoterminowych
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Ogólne zasady ewidencji należności krótkoterminowych
4.2. Ewidencja należności krótkoterminowych na koncie 201 „Rozrachunki z odbiorcami i
dostawcami”
4.3. Ewidencja rozrachunków z budżetem
4.4. Ewidencja pozostałych rozrachunków publicznoprawnych w księgach jednostek
organizacyjnych budżetu
4.5. Ewidencja rozrachunków z tytułu wynagrodzeń
4.6. Ewidencja pozostałych rozrachunków z pracownikami w księgach instytucji kultury
4.7. Ewidencja pozostałych rozrachunków w księgach instytucji kultury
5. Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
6. Powiązanie ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział V. Środki pieniężne Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Wprowadzenie
3. Zasady rozliczeń pieniężnych za pośrednictwem banków
4. Wycena środków pieniężnych
5. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
5.1. Ogólne zasady ewidencji środków pieniężnych w instytucjach kultury
5.1.1. Środki pieniężne w kasie
5.1.2.Rachunek bieżący
5.1.3. Rachunki pomocnicze
5.1.4. Środki pieniężne w drodze
5.1.5. Inne środki pieniężne
5.1.6. Rachunek lokat terminowych
6. Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
7. Powiązania ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział VI. Różnice inwentaryzacyjne Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Niedobory i nadwyżki
3. Inwentaryzacja zbiorów bibliotecznych
4. Ujmowanie różnic inwentaryzacyjnych
5. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
5.1. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w środkach trwałych
umarzanych w czasie
5.2. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w środkach trwałych umarzanych
w czasie
5.3. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w pozostałych środkach trwałych
5.4. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w pozostałych środkach trwałych
5.5. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w zapasach (materiałach)
5.6. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w zapasach (materiałach)
5.7. Ewidencja niezawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w zapasach (towarach)
5.8. Ewidencja zawinionych niedoborów inwentaryzacyjnych w zapasach (towarach)
5.9. Ewidencja niedoborów inwentaryzacyjnych gotówki w kasie
5.10. Ewidencja roszczeń spornych z tytułu niedoborów inwentaryzacyjnych dochodzonych w
sądzie –sprawa wygrana
5.11. Ewidencja roszczeń spornych z tytułu niedoborów inwentaryzacyjnych dochodzonych w
sądzie –sprawa przegrana
5.12. Ewidencja nadwyżek inwentaryzacyjnych w środkach trwałych umarzanych w czasie
oraz środkach trwałych w budowie
5.13. Ewidencja nadwyżek inwentaryzacyjnych w pozostałych środkach trwałych
5.14. Ewidencja nadwyżek inwentaryzacyjnych zapasów (materiałów i towarów)
5.15. Kompensowanie niedoborów i nadwyżek
6. Sposób dokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
7. Powiązanie ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział VII. Odpisy aktualizujące w zakresie aktywów trwałych i obrotowych
Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Podstawy prawne
3. Schematy księgowe z wyjaśnieniami
3.1. Odpisy aktualizujące w zakresie aktywów trwałych
3.1.1. Środki trwałe, wartości niem
aterialne i prawne oraz środki trwałe w budowie
3.1.2. Ewidencja odpisów aktualizujących z tytułu trwałej utraty wartości środków
trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych oraz środków trwałych w budowie
3.2. Rzeczowe aktywa obrotowe
3.3. Inwestycje krótkoterminowe
4. Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
5. Powiązanie ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział VIII. Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów
Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Wprowadzenie
3. Czynne rozliczen
ia międzyokresowe kosztów
4. Bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów
5. Rozliczenia międzyokresowe przychodów
6. Ewidencja rozliczeń międzyokresowych kosztów
6.1. Zasady ewidencji rozliczeń międzyokresowych kosztów
6.2. Schematy ewidencji czynnych roz
liczeń międzyokresowych kosztów
6.3. Schematy ewidencji biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów
6.4. Schemat ewidencji rozliczeń międzyokresowych przychodów
6.5. Rozliczenia międzyokresowe na kontach instytucji kultury
7. Rozliczenia międzyokresowe kosztów i przychodów w sprawozdaniu finansowym
Rozdział IX. Fundusze własne instytucji kultury Ewa Ostapowicz
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Wprowadzenie
3. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
3.1. Zasady ewidencji funduszy własnych
3.2. Ewidencja funduszu instytucji kultury
3.3. Ewidencja funduszu z aktualizacji wyceny
3.4. Ewidencja funduszu rezerwowego
3.5. Sposób dokumentowania funduszy własnych
3.6. Powiązania ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział X. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania w instytucjach kultury
Marianna Sobolewska
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Zasady wykonywania zobowiązań oraz podział zobowiązań w instytucjach kultury
3. Rezerwy na zobowiązania w instytucjach kultury
4. Aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
5. Wycena zobowiązań i rezerw na zobowiązania
6. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
6.1. Ogólne zasady ewidencji zobowiązań
6.2. Ewidencja zobowiązań na koncie 201 „Rozrachunki z odbiorcami i dostawcami”
6.3. Ewidencja rozrachunków z budżetem
6.4. Ewidencja pozostały
ch rozrachunków publicznoprawnych
6.5. Ewidencja rozrachunków z tytułu wynagrodzeń
6.6. Ewidencja pozostałych rozrachunków z pracownikami w księgach instytucji kultury
6.7. Ewidencja pozostałych rozrachunków w księgach instytucji kultury
6.8. Ewidencja rezerw na zobowiązania
7. Sposób udokumentowania/forma urządzenia ewidencyjnego
8. Powiązanie ze sprawozdaniami finansowymi i budżetowymi
Rozdział XI. Fundusz specjalny instytucji kultury Ewa Ostapowicz
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Wprowadzenie
3. Ewidencja księgowa funduszu specjalnego
4. Sposób dokumentowania funduszy specjalnych
5. Powiązania ze sprawozdaniem finansowym
CZĘŚĆ DRUGA. Księgowania w układzie rachunku zysków i strat
Rozdział I. Przychody i koszty działalności operacyjnej
Ewa Ostapowicz
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Przychody z działalności operacyjnej
3. Koszty z działalności operacyjnej
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Zasady ewidencji przychodów operacyjnych
4.2. Zasady ewidencji kosztów operacyjnych
4.2.1.Ewidencja kosztów rodzajowych
4.2.2. Koszty według miejsc powstawania
4.2.3. Ewidencja kosztów sprzedaży
4.3. Sposób dokumentowania kosztów i przychodów operacyjnych
4.4. Powiązania ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział II. Pozostałe przychody i koszty operacyjne Ewa Ostapowicz
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Pozostałe przychody operacyjne
3. Pozostałe koszty operacyjne
4. Schematy księgowań z wyjaśnieniami
4.1. Ewidencja księgowa pozostałych przychodów operacyjnych
4.2. Ewidencja księgowa pozostałych kosztów operacyjnych
4.3. Sposób dokumentowania pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
4.4. Powiązania ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział III. Przychody i koszty finansowe Ewa Ostapowicz
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Przychody finansowe
3. Koszty finansowe
4. Schematy księgowe z wyjaśnieniami
4.1. Ewidencja przychodów finansowych
4.2. Ewidencja kosztów finansowych
4.3. Sposób dokumentowania przychodów i kosztów finansowych
4.4. Powiązania ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział IV. Wynik finansowy –przeksięgowanie sald na konto 860
Ewa Ostapowicz
1. Wyjaśnienie pojęć
2. Wprowadzenie
3. Schematy księgowe z wyjaśnieniami
4. Sposób dokumentowania
5. Powiązania ze sprawozdaniem finansowym
Rozdział V. Wpływ kosztów na podatek dochodowy Ewa Ostapowicz
322 strony, Format: 16.5x24.0cm, oprawa miękka
