Językowy model poznania
Kognitywne komponenty w kontynentalnej filozofii języka
Idee powstałe na gruncie filozofii kontynentalnej oraz
poglądy współczesnej kognitywistyki są tak odmienne, że niemożliwe wydaje się
znalezienie dla nich jakiejkolwiek płaszczyzny komparatystycznej. Na płaszczyźnie
filozofii języka te na pozór odległe tradycje intelektualne w wielu kwestiach
przemawiają jednak zadziwiająco podobnym głosem.
Jednogłośność ta staje się jeszcze bardziej
fascynująca, kiedy uświadomimy sobie, że ukształtowała się na gruncie tradycji
podążających różnymi drogami intelektualnymi i zaabsorbowanych odmienną
problematyką filozoficzną. W obu nurtach jednak u kresu tej intelektualnej wędrówki
pojawiło się ostatecznie przekonanie, że struktury poznawcze i forma języka są
nieuchronnie sprzęgnięte ze sobą, a sam proces poznania przebiega na drodze
wielopoziomowych interakcji między systemem językowym i kognitywnym. Pogląd ten
zwięźle można określić mianem językowego modelu poznania.
Publikacja stanowi próbę przeprowadzenia analizy
językowego modelu poznania zarówno na gruncie tradycji kontynentalnej, jak i językoznawstwa
kognitywnego.
Wstęp 9
Rozdział I. Geneza języka – od nowożytności do współczesności 13
1. Humboldt 16
2. Nietzsche 25
3. Zookognitywistyka - model gier sygnalizacyjnych 36
3.1. Znaczenie w modelu gier sygnalizacyjnych 44
3.2. Mentalne rozszerzenie modelu gier sygnalizacyjnych 49
Rozdział II. Retoryczna koncepcja języka 55
1. Schiller, Gerber, Nietzsche – w drodze ku retorycznej teorii języka 56
2. Poststrukturalizm 76
3. Językoznawstwo kognitywne 91
Rozdział III. Problematyka metafory 103
1. Na drodze do strukturalizmu 104
2. Język między tradycją kontynentalną a kognitywistyczną 129
3. Problem struktury kategorii językowych 134
Rozdział IV. Rzecz jako językowy konstrukt 165
1. Czas i przestrzeń 166
2. Metonimiczna konstytucja przedmiotowości 190
3. Konstytutywna rola wyobraźni 205
Rozdział V. Podmiot jako językowy konstrukt 219
1. Semiotyczna problematyzacja świadomości 220
2. Podmiot jako gramatyczna hipostaza 224
3. Dekonstrukcja świadomości 231
4. Dekonstrukcja jedności – ku pluralnej ontologii sił 235
Zakończenie 241
Bibliografia 243
O Autorze 251
253 strony, Format: 16.5x24.0cm, oprawa miękka