Dzieci z zespołem ADHD w środowisku rodzinnym
Studium empiryczne
Autor postawił sobie zadanie trudne i wymagające rozległej wiedzy. Jest nim
ujawnienie i analiza rodzinnych korelatów nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD).
Osiągnął cel, którym jest wzbogacenie wiedzy pedagogicznej o problemach rodzin
wychowujących dzieci z ADHD o istotne treści ujęte w sposób wielostronny, poddane
wnikliwej analizie prowadzącej do wartościowych spostrzeżeń i wniosków praktycznych
oraz uogólnień interesujących z teoretycznego punktu widzenia, dobrze umocowanych w
danych ilościowych poddanych analizie statystycznej.
Wartość poznawcza pracy jest bardzo duża. Składa się na nią ocena zarówno części
poświęconej stanowi badań nad zespołem ADHD oraz syntezie wybranych aspektów wiedzy o
rodzinie, jak i wiedzy dodanej, pozyskanej w wyniku badań własnych oraz oryginalnej
autorskiej refleksji. Wiedza wniesiona przez Autora ma nie tylko charakter porządkujący,
ale stanowi także novum dla polskiej pedagogiki.
Najważniejszą zaletą pracy jest jej osadzenie w polskiej rzeczywistości społecznej -
zarówno edukacyjnej, jak i rodzinnej. Pozyskanie bogatych danych dotyczących problemów
uczniów żyjących w tej rzeczywistości stworzyło warunki do podjęcia refleksji
pedagogicznej nacechowanej realizmem i prowadzącej do stworzenia mocnych podstaw programu
wsparcia dla rodzin wychowujących dzieci z ADHD.
Na bardzo wysoką ocenę zasługuje aspekt aplikacyjny pracy. Zawarty w niej program
wsparcia ma charakter kompleksowy, jest przemyślany i wyczerpujący; nadaje się do
modyfikowania i rozwijania w związku z indywidualnymi potrzebami uczniów.
Fragment recenzji wydawniczej prof. dr hab. Kazimiery Krakowiak
WSTĘP
ROZDZIAŁ I
CHARAKTERYSTYKA SYNDROMU ADHD GIMNAZJALISTÓW
1.1. Historia badań nad ADHD oraz problemy terminologiczne
1.2. Definicje nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD)
1.3. Objawy nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD)
1.3.1. Objawy osiowe
1.3.2. Objawy współwystępujące z ADHD
1.4. Kryteria diagnostyczne ADHD
1.5. Epidemiologia ADHD
1.6. Etiologia ADHD
1.6.1. Uwarunkowania organiczne
1.6.2. Czynniki genetyczne
1.6.3. Czynniki środowiskowe
1.7. Formy terapii dzieci nadpobudliwych psychoruchowo
ROZDZIAŁ II
RODZINA JAKO ŚRODOWISKO WYCHOWAWCZE
2.1. Pojęcie rodziny
2.2. Funkcje rodziny
2.3. Struktura rodziny
2.4. Wychowanie rodzinne
2.5. Rola postaw rodzicielskich w prawidłowym rozwoju jednostki
2.5.1. Definicje postawy
2.5.2. Typologia postaw rodzicielskich
2.6. Style wychowania
2.7. Rodzina jako system
2.8. Typologia systemów rodzinnych według M. Plopy
2.8.1. Modele strukturalne
2.8.2. Model Kołowy Davida Olsona
2.8.3. Model Systemowy Beaversa
2.8.4. Model McMaster
2.8.5. Modele międzypokoleniowe
2.8.6. Modele kulturowe
2.9. Typologia systemów rodzinnych w ujęciu Davida Fielda
2.10. Rodzina dysfunkcjonalna - zakres znaczeniowy pojęcia
2.11. Rodzina z dzieckiem z zaburzeniami rozwojowymi
ROZDZIAŁ III
POMOC RODZINOM Z DZIECKIEM Z ZABURZENIAMI W ROZWOJU
3.1. Wprowadzenie
3.2. Wsparcie społeczne
3.2.1. Definicje wsparcia społecznego
3.2.2. Systemy i rodzaje wsparcia społecznego
3.2.3. Rodzina dziecka zaburzonego w rozwoju jako biorca i dawca wsparcia społecznego
3.3. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka
ROZDZIAŁ IV
METODOLOGIA BADAŃ WŁASNYCH
4.1. Metodologiczne aspekty badań sytuacji rodzinnej dzieci z ADHD
4.2. Cele badawcze
4.3. Problemy i hipotezy badawcze
4.4. Metody i techniki badawcze
4.4.1. Skala Obserwacyjna ADHD według kryteriów diagnostycznych DSM-IV
4.4.2. Metoda Analizy Środowiska Rodzinnego - Rodzina Własna (AŚR RW) autorstwa M. Ryś
4.4.3. Metoda Analizy Stylu Wychowania w Rodzinie - Rodzina Własna (ASW RW) autorstwa M.
Ryś
4.4.4. Dyferencjał semantyczny
4.4.5. Profil Rodziny autorstwa Z. Gasia
4.4.6. Skala Postaw Rodzicielskich (SPR) autorstwa M. Plopy
4.5. Organizacja badań
4.6. Procedura kompletowania i charakterystyka badanych grup
4.7. Zastosowane techniki analizy statystycznej danych
ROZDZIAŁ V
FUNKCJONOWANIE SYSTEMÓW RODZINNYCH OSÓB BADANYCH W ŚWIETLE WYNIKÓW UZYSKANYCH
W SKALI AŚR RW AUTORSTWA M. RYŚ - ANALIZA PORÓWNAWCZA
ROZDZIAŁ VI
STYLE WYCHOWAWCZE W RODZINACH BADANYCH OSÓB W ŚWIETLE WYNIKÓW UZYSKANYCH W
SKALI ASW RW AUTORSTWA M. RYŚ - ANALIZA PORÓWNAWCZA
ROZDZIAŁ VII
POSTAWY GIMNAZJALISTÓW WOBEC RODZINY, SIEBIE I OTOCZENIA MIERZONE DYFERENCJAŁEM
SEMANTYCZNYM A NASILENIE OBJAWÓW ADHD - ANALIZA PORÓWNAWCZA
ROZDZIAŁ VIII
FUNKCJONOWANIE SYSTEMU RODZINNEGO BADANYCH OSÓB MIERZONE SKALĄ PROFIL RODZINY Z.
GASIA - ANALIZA PORÓWNAWCZA
ROZDZIAŁ IX
POSTAWY RODZICIELSKIE WOBEC OSÓB BADANYCH MIERZONE SKALĄ SPR AUTORSTWA M. PLOPY
- ANALIZA PORÓWNAWCZA
ROZDZIAŁ X
RODZINNE KORELATY NASILENIA OBJAWÓW ADHD GIMNAZJALISTÓW
10.1. Wprowadzenie
10.2. Analiza współzależności wybranych aspektów funkcjonowania systemu rodzinnego z
nasileniem ADHD
10.3. Rodzinne predyktory ADHD wśród gimnazjalistów - analiza regresji w grupie
chłopców
10.4. Rodzinne predyktory ADHD wśród gimnazjalistów - analiza regresji w grupie
dziewcząt
10.5. Podsumowanie i wnioski
ROZDZIAŁ XI
PODSUMOWANIE WYNIKÓW BADAŃ I IMPLIKACJE PRAKTYCZNE
11.1. Podsumowanie
11.2. Implikacje praktyczne
BIBLIOGRAFIA
WYKAZ TABEL
WYKAZ WYKRESÓW
WYKAZ SCHEMATÓW
WYKAZ SKRÓTÓW
ZAŁĄCZNIKI
294 strony, Format: 15.5x22.5cm, oprawa miękka
