Wizerunek kobiety w filozofii Platona
Platon to jeden z najważniejszych przedstawicieli, można powiedzieć „filar”,
filozofii Zachodu. To jednocześnie filozof, który w IV wieku p.n.e. w jednym ze swoich głównych
dzieł napisał wprost, że nie ma powodu, aby kobiety były traktowane przez prawo
inaczej niż mężczyźni, że powinny mieć taki sam dostęp do edukacji, a wreszcie –
do rządów.
Te postulaty sprawiają, że chciałoby się nazwać Platona „pierwszym feministą”.
Sprawa nie jest jednak taka prosta – w pismach tego filozofa znajdziemy bowiem też
wiele fragmentów, które mogą przeczyć jego prokobiecości, jak chociażby historię wędrówki
dusz, według której ciało kobiety jest swego rodzaju „karą za grzechy”. Pojawiają
się więc dwa pytania: po pierwsze – czy filozofia Platona jest spójna we wspomnianej
kwestii? Po drugie – jeżeli jest spójna, to czy jest pro- czy antykobieca?
Książka Piotra Goldsteina to wyważone, bezstronne
spojrzenie na myśl Platona, przeczące jego rzekomemu fanatyzmowi, totalitaryzmowi czy wręcz
faszyzmowi, których tak często dopatrują się w jego dziele dzisiejsi komentatorzy.
Tekst stanowi zatem ważny – choć wcale nie bezkrytyczny – wyraz przemyślanej
interpretacji Platońskiego stanowiska w kwestii kobiet. Merytorycznie książka dotyka
sfery naszych dzisiejszych rozterek i obiekcji w odbiorze antycznych autorów; sprawia, że
głos jednego z nich brzmi wyjątkowo aktualnie i świeżo. Dlatego warto, by dotarła do
jak najszerszego kręgu odbiorców – niekoniecznie wyspecjalizowanych filozofów.
Rzetelność, a jednocześnie oryginalność odczytania Platona przez autora zaciekawi z
pewnością wielu dzisiejszych socjologów i genderystów oraz studentów licznych kierunków
humanistycznych.
dr hab. Małgorzata Kwietniewska, Uniwersytet Łódzki
Książka stawia problem stosunku starożytnych filozofów do kobiet w zupełnie
nowym świetle. Na tle epoki Platon jest ukazany jako polityczny nonkonformista, a jego
poglądy na rolę kobiet w państwie okazują się rewolucją w myśleniu o płci. Co
najważniejsze – książkę po prostu dobrze się czyta. Serdecznie polecam!
dr Agnieszka Doda-Wyszyńska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w
Poznaniu
Piotr Goldstein ukończył filozofię na Uniwersytecie Łódzkim oraz
studia w dziedzinie rozwiązywania konfliktów międzynarodowych (Master per Operatori
Internazionali di Pace) we włoskiej Gorycji. Następnie obronił na Uniwersytecie
Manchesterskim doktorat na temat kondycji społeczeństwa obywatelskiego w Serbii oraz Bośni
i Hercegowinie. Po uzyskaniu doktoratu dzięki ufundowanemu przez Komisję Europejską
stypendium badał społeczną rolę kawiarnio-księgarni w Nowym Sadzie. W roku 2015 zdobył
prestiżowy grant Akademii Brytyjskiej na badania na temat finansowo niezależnych
organizacji społecznych w Polsce, w Serbii i na Węgrzech, które prowadzi pod auspicjami
Uniwersytetu Manchesterskiego. W swoich badaniach sytuujących się na pograniczu
socjologii i antropologii społecznej powraca często do problemów filozofii.
Wprowadzenie
Podziękowania
Część pierwsza Tło historyczno-społeczne twórczości Platona
Rozdział I
Czasy przedhomeryckie
Kult kobiecej płodności
Śmiech
Rozdział II
Grecja Klasyczna
Społeczna pozycja kobiet
Rozdział III
Sparta
Role społeczne i edukacja kobiet
Nagość
Małżeństwo
Wspólnota dzieci
Własność prywatna i udział kobiet w polityce
Część druga Platoński "profeminizm" - za i przeciw
Rozdział IV
Platoński "profeminizm"
Państwo
Natura kobiet i mężczyzn
Edukacja i udział kobiet w życiu państwa
Prawa
Rozdział V
Krytyka Platońskiego "profeminizmu"
Natura kobiet
Dyskryminacja kobiet
Państwo
Prawa
Nieobecność kobiet w dialogach
Miłość
Dyskryminacja w warstwie językowej
Wspólnota kobiet i dzieci
Zabiegi eugeniczne
Zakończenie
Bibliografia
Teksty klasyczne cytowane za innymi autorami
Abstract
The Image of Women in the Philosophy of Plato
113 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka