Mozaika Europy Wschodniej
Wybór esejów i recenzji
Książka ta jest przewodnikiem po lekturach o tematyce wschodniej, które ukazywały
się na polskim rynku wydawniczym w ciągu ostatniego dziesięciolecia, oraz prezentuje
kilka najciekawszych nowości z Ukrainy.
Składa się z trzech części - literackiej, reportażowej i historycznej. Niektóre
teksty opublikowano po raz pierwszy w języku polskim, gdyż autor pisał je dla
anglojęzycznego kwartalnika „New Eastern Europe” oraz wydawanego po rosyjsku
czasopisma „ Nowaja Polsza”.
Książka ma polifoniczny charakter, polegający na zderzeniu się ze sobą głosów
autorów z różnych krajów, starających się odpowiedzieć na fundamentalne pytania
związane z problematyką tożsamości i poszukiwaniem swego miejsca w Europie.
I. LITERATURA
Puszkin Andrzeja Turczyńskiego (Andrzej Turczyński, Ten szalony pan Puszkin. Słowo
o udręce ) 9
Mandelsztam poety z Milanówka (Osip Mandelsztam, 44 wiersze i kilka fragmentów
. Przekłady i komentarze Jarosława Marka Rymkiewicza ) .17
Mandelsztam i rewolucja (Ryszard Przybylski, Odwieczna Rosja. Mandelsztam w roku
1917 ) 21
Intymne życie Anny Achmatowej (Anna Piwkowska, Achmatowa, czyli Rosja )
25
Filozofia miłości Iwana Bunina (Iwan Bunin, Późna godzina. Opowiadania
emigracyjne i Nieszczęsne dni [ dziennik z lat 1918–1919 ]) 32
Bunin na obczyźnie (Renata Lis , W lodach Prowansji. Bunin na wygnaniu ) . 36
Mesjanizm i rewolucja. Polska i Rosja w tekstach rosyjskich symbolistów – Zinaidy
Gippius i Aleksandra Błoka 41
Warszawski „Odwet” . 44
Mierieżkowscy w Polsce 49
W bolszewickim Piotrogrodzie 53
Europa a Rosja bolszewicka 57
Czesław Miłosz i literatura rosyjska (Czesław Miłosz, Rosja. Widzenia
transoceaniczne , t. I, II) 60
Wiara i rozum. O eseistyce Czesława Miłosza 72
Josif Brodski i jego muza 84
Polskie spojrzenie na rosyjskiego Erosa (Izabella Malej, Eros w symbolizmie
rosyjskim. Filozofia – literatura – sztuka ) 96
Szkice o literaturze rosyjskiej (Piotr Fast, „Rozumem Rosji nie ogarniesz.”.
Szkice o książkach ) 98
W poszukiwaniu innej Rosji (Piotr Mitzner, Warszawski „Domek w Kołomnie”
) . 101
Dylematy rosyjskiej inteligencji (Andriej Siniawski, Rosyjska inteligencja) 106
Białoszewski i sztuka (Anna Śliwa, Sztuka – percepcja – język . Sfera
wizualna w poezji i prozie Mirona Białoszewskiego) 109
Poeta i zło (Tadeusz Dąbrowski, Pomiędzy) 113
Szewczenko odbrązowiony (George G. Grabowicz, Szewczenko, jakiego nie znamy. Problematyka
autobiografii symbolicznej oraz współczesnej recepcji poety ) 117
Antologia niespełnionych marzeń Ukraińców ( Cząstki pomarańczy. Nowa poezja ukraińska,
wybór i opracowanie Anety Kamińskiej) 122
O niewyrażalności wojny (Wschód – Zachód. Wiersze z Ukrainy i dla Ukrainy.
Antologia, wybór, przekład, wstęp Anety Kamińskiej) 126
Antologia bólu i pocieszenia ( Niebiańska Sotnia. Antologia wierszy o Majdanie) 130
Majdan Andruchowycza (Paweł Smoleński, Szcze ne wmerła i nie umrze, rozmowa z Jurijem
Andruchowyczem ) 134
Pisarz a wojna (Wasyl Słapczuk,Księga zapomnienia ) 137
Wileńskie pielgrzymowanie (Hercus Kunčius, Litwin w Wilnie ) 141
Bałkańska powieść dresiarska (G o r a n Voj n o v i ć ,Czefurzy raus!) 145
II. REPORTAŻ
Rosyjskie reportaże Jacka Hugo-Badera 153
Rosyjska mozaika 157
Reportaże kołymskie (Jacek Hugo-Bader, W rajskiej dolinie wśród zielska, Biała gorączka,
Dzienniki kołymskie) 161
Metafizyka Północy Mariusza Wilka (Mariusz Wilk, Lotem gęsi. Dziennik północny) 166
Syberyjski mesjasz (Jędrzej Morawiecki, Łuskanie światła. Reportaże rosyjskie)
170
Reportaż o Krasnojarsku (Bartosz Jastrzębski, Jędrzej Morawiecki, Krasnojarsk Zero )
174
Tekst miejski Jakucka (Michał Książek, Jakuck. Słownik miejsca ) 178
Antyutopia rosyjskiej egzotyki (Daniel Kalder, Dziwne teleskopy ) 183
Rosyjskie szkice i reportaże Igora Miecika (Igor T. Miecik, 14:57 do Czyty.
Reportaże z Rosji; Katiusza z bagnetem. 14 sekretów ZSRR) 187
Rosja – kraj sprzeczności i kontrastów (Barbara Włodarczyk, Nie ma jednej Rosji) 192
Rosyjski świat antywartości (Boris Reitschuster, Człowiek władzy i jego system) 196
Oswajanie tragedii (Swietłana Aleksijewicz, Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości
) 201
Ukraina i diabeł (Francesco M. Cataluccio, Czarnobyl ) 205
Z Gombrowiczem na Wschód (Ziemowit Szczerek, Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna
historia Słowian) 208
Po obu stronach barykady (Jekatierina Siergackowa, Artiom Czapaj, Władimir Maksakow,
Wojna na trzy litery. Kronika konfrontacji w reportażach i relacjach świadków) 212
Mińsk Artura Klinaua (Artur Klinau, Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca) . 217
Dwie książki o Aleksandrze Łukaszence (Andrzej Poczobut, System Białoruś; Andrzej
Brzeziecki, Małgorzata Nocuń, Łukaszenka. Niedoszły car Rosji ) 219
Trzy książki o Kaukazie (Wojciech Górecki, Planeta Kaukaz; Toast za przodków; Iwona
Kaliszewska i Maciej Falkowski, Matrioszka w hidżabie. Reportaże z Dagestanu i
Czeczenii) 223
Abchaski węzeł (Wojciech Górecki, Abchazja ) 234
Gaumardżos, czyli tęsknota za sarmacką wolnością (Anna Dziewit-Meller, Marcin Meller,
Gaumardżos! Opowieści z Gruzji) 238
Subiektywna panorama Azji Centralnej (Ludwika Włodek, Wystarczy przejść przez rzekę)
242
III. HISTORIA
Demaskator mitów (Lew Szylnik, Czarne dziury historii Rosji) 249
Szlachetna idealistka i podły zdrajca (Richard Pipes, Zamachowcy i zdrajcy. Z dziejów
terroru w carskiej Rosji ) 253
Sławni Polacy w Petersburgu (Ewa Ziółkowska, Petersburg po polsku ) 257
Wielki inkwizytor bolszewickiej Rosji (Sylwia Frołow, Dzierżyński. Miłość i
rewolucja) 262
Stalin, Sartre i prawda o Gułagu (Dariusz Tołczyk, Gułag w oczach Zachodu)
266
Ciemna strona Armii Czerwonej (Nikołaj Nikulin, Sołdat ) 275
Życie i śmierć Stalina (Edward Radziński, Apokalipsa Koby. Wspomnienia przyjaciela
Stalina ) 279
Współcześni święci i męczennicy (Ludwig Mehlhorn, Odrzucając kłamstwo.
Z historii oporu i opozycji antytotalitarnej w XX wieku ) 283
Rosja, marksizm i gospodarka światowa (Borys Kagarlicki, Imperium peryferii. Rosja
i system światowy ) 289
Habsburski mit (Emil Brix, Z powrotem w Europie Środkowej. Eseje i szkice )
294
Spełnione marzenia II RP (Ziemowit Szczerek, Rzeczpospolita zwycięska.
Alternatywna historia Polski ) 297
Subiektywnie o Solidarności i nie tylko (Związki przyjacielskie. Z Ludwiką
Wujec rozmawia Michał Sutowski) 301
Walka pokojowa czy zbrojny opór? (Janusz Przemysław Ramotowski „Przem”,Sto
razy głową w mur. Historia tych, co chcieli robić coś innego niż druk bibuły)
305
Studenci i Solidarność (Leszek Biernacki, „Gdy wieje wiatr historii.” Studenci
z robotnikami, Gdańsk 1976–1980 ) 309
Polski mit demokratycznej Rosji (Tatiana Kosinowa, Polski mit. Polska w
oczach sowieckich dysydentów) 313
Hołd prawdzie (Piotr Mitzner, Droga do Rosji) 317
319 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka