Farby drukowe
Æwiczenia laboratoryjne
Podrêcznik przygotowano z my¶l± o studentach trzeciego roku maj±cych
zajêcia laboratoryjne w Zak³adzie Technologii Poligraficznych. Ma on na celu
umo¿liwienie zdobycia jak najbardziej praktycznej wiedzy z zakresu badania w³a¶ciwo¶ci
farb drukowych oraz w³a¶ciwo¶ci druków otrzymanych z udzia³em tych farb.
Zaprezentowane metody badania farb mog± byæ u¿yteczne nie tylko dla studentów
kierunku Papiernictwo i Poligrafia, ale równie¿ dla pracowników laboratoriów i
mieszalni farb drukowych.
Od autorów 9
1. Systematyka badañ laboratoryjnych farb drukowych ( Stefan
Jakucewicz ) . 11
1.1. Badanie farb drukowych . 13
1.2. Badanie odbitek drukarskich 15
2. Badanie w³a¶ciwo¶ci fizykotechnicznych farb drukowych ( Marta
Gajadhur z wy³±czeniem rozdz. 2.3) 18
2.1. Oznaczanie gêsto¶ci farb 18
2.1.1. Oznaczanie gêsto¶ci farb mazistych . 18
2.1.2. Oznaczanie gêsto¶ci farb ciek³ych 19
2.1.3. Opis æwiczenia 23
2.2. Oznaczanie zawarto¶ci suchej masy w farbie 23
2.3. Oznaczanie stopnia utarcia ( Stefan Jakucewicz ) 24
2.3.1. Oznaczanie stopnia utarcia metod± grindometryczn± 25
3. Badanie w³a¶ciwo¶ci reologicznych farb drukowych (Stefan
Jakucewicz z wy³±czeniem rozdz. 3.1.2 ) 27
3.1. Lepko¶æ farb drukowych 27
3.1.1. Oznaczanie lepko¶ci plastycznej i granicy p³yniêcia farb offsetowych arkuszowych
za pomoc± wiskozymetru Laraya 33
3.1.1.1. Opis æwiczenia 36
3.1.2. Badanie lepko¶ci z zastosowaniem wiskozymetru rotacyjnego ( Marta Gajadhur )
37
3.1.3. Lepko¶æ kinematyczna (umowna) farb ciek³ych 41
3.1.3.1.Oznaczanie lepko¶ci umownej (kinetycznej) farb ciek³ych przy zastosowaniu kubka
Forda 42
3.2. Tiksotropia farb drukowych 43
3.3. Tack farb mazistych 46
3.3.1. Oznaczanie tacku farb offsetowych 49
4. Wykonywanie wydruków laboratoryjnych w ró¿nych technologiach drukowania
( Marta Gajadhur) 52
4.1. Urz±dzenia do wydruków próbnych dla drukowania offsetowego 52
4.1.1. Wykonanie wydruków w urz±dzeniu IGT AIC2-5 . 61
4.1.2. Opis æwiczenia 63
4.2. Urz±dzenia do wydruków próbnych dla farb fleksograficznych i wklês³odrukowych
64
4.2.1. Rêczne aplikatory prêtowe 65
4.2.2. Aparat K-lox 67
4.2.3. K Printing Proofer RK Printcoat Instruments 70
4.2.4. Urz±dzenie Sauressig do wydruków w technice wklês³odruku 74
4.2.5. Urz±dzenie Flexiproof firmy RK Printcoats Instruments 74
4.2.6. Urz±dzenie IGT F1 79
4.2.7. Urz±dzenie IGT G1 81
5. Badanie w³a¶ciwo¶ci optycznych farb ( Marta Gajadhur ) 82
5.1. Oznaczanie barwy warstwy farby 82
5.1.1. Przestrzeñ barw CIELAB 82
5.1.2. Oznaczanie ró¿nicy barw 83
5.1.3. Reprodukcja barw 84
5.1.4. Recepturowanie farb specjalnych 89
5.1.4.1. Obs³uga oprogramowania X-rite InkFormulation Printer Pro 6.20 . 89
5.1.4.2.Przygotowanie offsetowej farby Pantone 103
5.1.4.3.Przygotowanie fleksograficznej farby Pantone 103
5.1.5. Oznaczanie zgodno¶ci barw farb specjalnych 104
5.1.6. Obs³uga spektrofotometru eXact 107
5.1.6.1. Obs³uga eXact Scan 123
5.1.6.2.eXact DataCatcher 128
5.1.6.3.eXact Manager 129
5.2. Oznaczanie po³ysku warstwy farby 133
5.2.1. Metody pomiaru po³ysku 133
5.2.2. Zamglenie odbiciowe 136
5.2.3. Opis æwiczenia 137
5.3. Oznaczanie transparentno¶ci farb drukowych . 139
5.3.1. Wizualne okre¶lenie transparentno¶ci farb drukowych 140
5.3.2. Spektrofotometryczne okre¶lenie transparentno¶ci farb drukowych 141
6. Oznaczanie w³a¶ciwo¶ci u¿ytkowych i odporno¶ciowych farb i odbitek
drukowych ( Marta Gajadhur z wy³±czeniem rozdzia³u 6.4 ) 142
6.1. Oznaczanie w³a¶ciwo¶ci odporno¶ciowych farb i odbitek drukowych na czynniki
mechaniczne 142
6.1.1. Oznaczanie odporno¶ci druków na ¶cieranie 143
6.1.1.1.Opis æwiczenia 153
6.1.2. Oznaczanie odporno¶ci druków na zarysowanie 160
6.1.2.1.Opis æwiczenia . 160
6.1.3. Oznaczanie odporno¶ci druków na blocking 162
6.2. Oznaczanie czasu schniêcia farb i odbitek drukowych 163
6.2.1. Opis æwiczenia 167
6.3. Oznaczanie odporno¶ci farb drukowych na czynniki fizyczne 169
6.3.1. Oznaczanie odporno¶ci odbitek drukowych na dzia³anie ¶wiat³a 170
6.3.2. Oznaczanie odporno¶ci odbitek drukowych na dzia³anie temperatury 175
6.4. Oznaczanie odporno¶ci farb drukowych na czynniki chemiczne ( Stefan Jakucewicz )
176
6.4.1. Oznaczanie odporno¶ci farb offsetowych na dzia³anie p³ynów nawil¿aj±cych
176
6.4.2. Oznaczanie odporno¶ci farb na dzia³anie wody 177
6.4.3. Oznaczanie odporno¶ci na dzia³anie alkaliów 178
6.4.4. Oznaczanie odporno¶ci na dzia³anie kwasów 179
6.4.5. Oznaczanie odporno¶ci na dzia³anie rozpuszczalników organicznych 179
6.4.6. Oznaczanie odporno¶ci na dzia³anie lakierów 180
7. Oznaczanie w³a¶ciwo¶ci sensorycznych farb drukowych (Stefan
Jakucewicz) 182
7.1. Test Robinson 187
7.1.1. Opis æwiczenia 190
8. Badanie stopnia aktywacji folii i kszta³tek z tworzyw sztucznych
(Stefan Jakucewicz) 192
8.1. Aktywacja powierzchni 194
8.1.1. Metoda aktywacji folii i kszta³tek PE i PP 194
8.1.2. Oznaczanie stopnia aktywacji folii 202
Literatura (Marta Gajadhur, Stefan Jakucewicz) 204
¬ród³a rysunków i tabel (Marta Gajadhur) 211
Przepisy BHP obowi±zuj±ce w laboratorium materia³oznawstwa poligraficznego (Marta
Gajadhur) 215
Harmonogram zajêæi zasady zaliczenia (Marta Gajadhur ) 216
218 stron, oprawa miêkka