Opór kulturowy
między teorią a praktykami społecznymi
"Na tę książkę warto było poczekać. Wprawdzie
sporo pisze się w krajowej humanistyce na temat buntu, oporu i strategiach
emancypacyjnych w realiach neoliberalnej monokultury kapitalizmu XXI wieku, ale rzadko
mamy do czynienia z pracami takiego kalibru. Decyduje o tym kilka względów. Jacek
Drozda, po pierwsze, dokonał wszechstronnej wiwisekcji warunków, w jakich przychodzi nam
dzisiaj praktykować krytyczne wersje refleksji nad naszym hic et nunc, wyraźnie odróżniając
pięknoduchowską troskę akademików i inteligentów od postawy w prawdziwym sensie
zaangażowanego podmiotu, który nie tylko obnaża i moralizuje, ale przede wszystkim –
wskazuje na źródła i powody, dlaczego status buntu i oporu jest tak wieloznaczny w
świecie, w którym wszystko jest na sprzedaż. I proponuje wyrwanie się z tego
chocholego tańca z wrogiem. Po drugie, imponują horyzonty teoretyczne i rozmach
historyczny analiz autora, owo niebywałe „przerzucanie mostów” między tradycjami
pozornie odległymi, jak włoskie operaismo i brytyjskie studia kulturowe, myśl
postkolonialna i marksizm klasyczny. Jak się okazuje, na panoramę zmagań z
kapitalistyczną hegemonią w sferze wyobraźni zbiorowej składa się tak wiele nurtów,
teorii i praktycznych pomysłów, iż tworzą one rozległe terytorium, którego wspólnym
mianownikiem jest wiara, że inny świat jest możliwy. Bo o to w buncie kulturowym chodzi
w ostateczności – o wyrwanie się z kolein rutynowego myślenia i równie nawykowej
retoryki wylewającej się zewsząd w ideologii radosnego konsumpcjonizmu, zbudowanego na
bezrefleksyjnej akceptacji neoliberalnej wizji świata. Po trzecie, Jacek Drozda buduje
zręby poważnego programu kulturoznawstwa krytycznego, zdolnego do podjęcia dyskursu z
ową rzekomo bezkonkurencyjną wizją zarówno na poziomie teoretycznym, jak i
emancypacyjnym. Po czwarte wreszcie, o potencjale i wartości książki decyduje
połączenie wielkiej erudycji i zdyscyplinowanej pasji, z jaką autor przedziera się
przez meandry współczesności, obnażając jej pułapki, ambiwalencje i zagrożenia
oddania się w pacht społecznego imaginarium preferującego jedną tylko wersję
podmiotowości – jednostki nieustannie uwikłanej we własną reinwencję i nieufnej
wobec wszelkich form podmiotowości, ufnej, że osobisty sukces jest gwarantem udanego
życia.
Książka namawia do zupełnie innego spojrzenia na to, czym w istocie winna być
jednostkowa i zbiorowa reinwencja wyrażająca ideę kulturowego buntu w prawdziwym
sensie, a więc budowanie ładu społecznego konkurencyjnego wobec neoliberalnego
porządku, który świetnie radzi sobie z buntem i oporem podatnym na zawłaszczenie i
koaptację. Humanistyka krytyczna dla Jacka Drozdy to nic innego, jak koncepcja totalnej
reinwencji spetryfikowanych tradycji akademickiego pisania o buncie i oporze".
Prof. Wojciech J. Burszta
dr Jacek Drozda – kulturoznawca, absolwent Uniwersytetu SWPS.
Pracuje w Instytucie Badań Przestrzeni Publicznej w Warszawie. Interesuje się m.in.
interdyscyplinarnymi badaniami kultury popularnej, filozofią polityczną, radykalizmami w
polityce, sztuce i życiu codziennym, historią kolonializmu oraz antropologią sportu. Z
Mariuszem Czubajem i Jakubem Myszkorowskim opublikował książkę Postfutbol.
Antropologia piłki nożnej. Jest także autorem kilkunastu artykułów
zamieszczonych w pracach zbiorowych i czasopismach naukowych z zakresu kulturoznawstwa,
antropologii i estetyki. Zapalony kibic niepopularnych klubów futbolowych z mało znanych
lig, wielki entuzjasta rugby, brytyjskiej popkultury i latynoamerykańskich
emancypacyjnych ruchów społecznych.
Wstęp
ROZDZIAŁ 1
Teoretyczny kontekst oporu
ROZDZIAŁ 2
Polityczność oporu: operaismo, marksizm autonomiczny i ich dziedzictwo
ROZDZIAŁ 3
Opór kulturowy a przemoc
ROZDZIAŁ 4
Hegemonia kulturowa jako przestrzeń badań i praktyk społecznych
ROZDZIAŁ 5
Globalne i postkolonialne ekspresje oporu
Zakończenie
Bibliografia
Indeks osób
464 strony, Format: 12.0x19.0cm, oprawa miękka