Finanse muzułmańskie
Zagadnienia wybrane
Zwiększające się zainteresowanie tematyką gospodarczego oblicza islamu decyduje o
rozszerzeniu zbioru osób skupionych na jego analizie i ocenie o ekonomistów, którzy
swymi badaniami przyczyniają się do poznania i lepszego zrozumienia istoty
muzułmańskiej koncepcji gospodarki wraz ze wszystkimi elementami i regułami ją
tworzącymi oraz problemami, które jej dotyczą.
Książka ta, swą treścią wpisuje się w nurt poznawczo-analitycznych badań nad
wybranymi, współczesnymi zagadnieniami finansów muzułmańskich.
W jej treści zawarto autorskie odpowiedzi na pytania badawcze dotyczące kwestii:
· sposobu przenikania do Europy i wybranych jej państw, muzułmańskiej formuły
prowadzenia działalności finansowej oraz historycznych i przyszłych uwarunkowań tego
procesu,
· własności muzułmańskich instrumentów finansowych opartych na zasadzie podziału
zysków i strat, decydujących o ograniczonym znaczeniu tych produktów w portfelach muzułmańskich
instytucji finansowych,
· znaczenia dla muzułmańskiej koncepcji finansów oraz dla samych wyznawców islamu
transakcji Kard hasan,
· roli odgrywanej przez Rady ds. szariatu w muzułmańskich instytucjach finansowych i
muzułmańskim systemie finansowym,
· specyfiki muzułmańskiego podejścia do podatków i opodatkowania oraz jego
odzwierciedlenia w teorii i praktyce Zakat,
· sposobów i obszarów wyznaczania oraz kształtowania przez islam cech właściwych dla
praktyków rachunkowości muzułmańskiej,
· wpływu kulturowego środowiska prowadzenia aktywności gospodarczej na swobodę
podejmowania działań zgodnych z kanonami wyznawanej wiary, rozpatrywanego w świetle
dyskusji na ubojem rytualnym i szansami tworzonymi przez dynamiczny rozwój gospodarki
Halal ze szczególnym uwzględnieniem jej sektora żywnościowego.
Autor opracowania, kierując je do osób zainteresowanych problematyką ekonomicznego
oblicza islamu, wyraża nadzieję, że zawarta w nim treść stanie się przyczynkiem do
poznania i zrozumienia meandrów religijnej i społeczno-ekonomicznej doktryny islamu oraz
definiuje ona pola dyskusji i wymiany poglądów odnoszących się do omawianych kwestii.
Jacek Adamek – doktor habilitowany nauk ekonomicznych, profesor
nadzwyczajny Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Wieloletni pracownik Katedry Finansów
i Rachunkowości Wydziału Ekonomii, Zarządzania i Turystyki. Autor opracowań naukowych
dotyczących problematyki kulturowych uwarunkowań rachunkowości, ekonomii i finansów
muzułmańskich oraz mikrofinansów.
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ I. Europa a finanse muzułmańskie
1.1. Gospodarka Halal i jej obraz statystyczny - zarys
1.2. Finanse muzułmańskie w Europie - uwarunkowania rozwoju
1.2.1. Bankowość muzułmańska
1.2.2. Muzułmańskie certyfikaty Sukuk
1.2.3. Muzułmańskie fundusze inwestycyjne
1.2.4. Muzułmański rynek ubezpieczeń Takaful
1.2.5. Pozostałe muzułmańskie instytucje finansowe
1.3. Finanse muzułmańskie w wybranych krajach Europy
1.3.1. Finanse muzułmańskie w Rosji
1.3.2. Finanse muzułmańskie w Niemczech
1.3.3. Finanse muzułmańskie w Luksemburgu
1.3.4. Finanse muzułmańskie w Wielkiej Brytanii
1.4. Finanse muzułmańskie w Europie - wyzwania
ROZDZIAŁ II. Zasada podziału zysków i strat i jej odzwierciedlenie w muzułmańskich
produktach finansowych - dlaczego praktyka finansów muzułmańskich oddala się od swych
korzeni?
2.1. Podział zysków i strat, jako cecha finansów muzułmańskich - założenia
2.2. Operacyjne zastosowanie zasady podziału zysków i strat - istota kontraktów
Muszaraka i Mudaraba
2.3. Podział zysków i strat w praktyce funkcjonowania muzułmańskich instytucji
finansowych
ROZDZIAŁ III. Kard hasan - dobroczynna pożyczka
3.1. Kard hasan - charakterystyka
3.2. Kard hasan - wymogi operacyjne
3.3. Kard hasan - praktyka wykorzystania
3.3.1. Produkty depozytowo-kartowe a Kard hasan
3.3.2. Produkty pożyczkowe a Kard hasan
ROZDZIAŁ IV. Rada ds. Szariatu - spojrzenie na ideę i zasady ładu
korporacyjnego w muzułmańskiej instytucji finansowej
4.1. Islam a ład korporacyjny
4.2. Rada ds. szariatu jako element muzułmańskiego ładu korporacyjnego
4.3. Praktyka nadzoru religijnego nad muzułmańskimi instytucjami finansowymi - przegląd
formuł i modeli
4.3.1. Malezyjski model nadzoru religijnego
4.3.2. Nadzór religijny w Wielkiej Brytanii
ROZDZIAŁ V. Zakat a muzułmańska koncepcja podatku i opodatkowania
5.1. Państwo w islamie - istota, funkcje
5.2. Muzułmańskie spojrzenie na podatki
5.3. Zakat - muzułmańska jałmużna
5.4. Praktyka i rys statystyczny Zakat
ROZDZIAŁ VI. Muzułmański księgowy w świetle teorii odpowiedzialności
(accountability theory)
6.1. Teoria odpowiedzialności
6.2. Rachunkowość muzułmańska a teoria odpowiedzialności
6.3. Sylwetka muzułmańskiego księgowego - uwarunkowania i oczekiwania
ROZDZIAŁ VII. Polskie związki z ekonomią i finansami Halal w świetle dyskusji
nad problemem uboju rytualnego
7.1. Koncepcja Halal i jej odniesienie do produktów konsumpcyjnych
7.2. Światowy rynek żywności Halal - uwarunkowania i perspektywy rozwoju
7.3. Ubój rytualny - wybrane zagadnienia
7.4. Polscy producenci na rynku żywności Halal a problematyka uboju rytualnego
Wnioski końcowe
Literatura
Spis stron internetowych
Spis tabel
Spis rysunków
Spis wykresów i rycin
242 strony, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka