Interdyscyplinarne problemy nielegalnego poboru energii
Wysoka szkodliwość zarówno z ekonomicznego, jak i społecznego punktu widzenia
stanowi asumpt rozważań nad zjawiskiem nielegalnego poboru energii, który z uwagi na
ponoszone przez przedsiębiorstwa straty traktowany jest już jako „plaga”.
Niniejsza publikacja zawiera liczne opracowania, będące śmiałą i rzeczową
próbą zaproponowania interpretacji dotyczącej różnorodnych problemów związanych z
nielegalnym poborem energii, a także pogłębioną analizą prawną opartą o
orzecznictwo zarówno sądów karnych, jak i cywilnych.
Praca obejmuje także rozważania na temat przeciwdziałania wspomnianym praktykom przy
zastosowaniu rozwiązań organizacyjnych i technicznych. Rolą pracodawcy w tej kwestii
jest wprowadzanie stosownych instrumentów (o charakterze publicznoprawnym,
prywatnoprawnym i karnoprawnym) pełniących funkcje prewencyjne, kompensacyjne oraz
represyjne – które przy prawidłowym stosowaniu – mogłyby przyczynić się do
znaczącej redukcji owego zjawiska.
Ponadto publikacja stanowi wyczerpujące omówienie zagadnień takich jak:
nielegalny pobór energii a granice obowiązku staranności odbiorcy energii
elektrycznej;
charakter prawny opłaty za nielegalnie pobraną energię;
podstawa odpowiedzialności cywilnej za nielegalny pobór energii elektrycznej;
kwestia konieczności udowodnienia faktu nielegalnego pobierania paliw lub energii;
instrumenty prospołecznej regulacji sektora energetycznego w kontekście reguł
wstrzymania dostarczania energii elektrycznej, w tym przypadku nielegalnego poboru
energii;
nielegalne pobieranie energii a wskazanie licznika na niekorzyść odbiorcy;
wykorzystanie sieci elektroenergetycznych do budowy infrastruktury
telekomunikacyjnej;
Niniejsza publikacja może okazać się zatem nieoceniona w rozwoju nauki prawa
energetycznego, a także pożyteczna dla prawników–praktyków zajmujących się na co
dzień problematyką, o której ona traktuje.
Wstęp
Wykaz skrótów
Część I. Nielegalny pobór energii - problemy interpretacyjne
Rozdział I. Teorie wykładni w zastosowaniach prawniczych (o niektórych
problemach interpretacyjnych prawa energetycznego) (prof. dr hab. Jerzy Stelmach)
§ 1. Teorie interpretacyjne
§ 2. Problemy z zastosowaniem teorii interpretacyjnych w prawie
§ 3. Interpretacyjna swoistość prawa energetycznego
§ 4. Przypadek nielegalnego poboru energii
Część II. Orzecznictwo
Rozdział I. Przegląd orzecznictwa sądów karnych w sprawach nielegalnego poboru
energii elektrycznej (dr hab. Artur Żurawik)
§ 1. Wstęp
§ 2. Przestępstwa na rynku energii. Problem kwalifikacji prawnej
§ 3. Przestępstwa na rynku energii elektrycznej i problem ustalenia wysokości szkody
§ 4. Konstytucyjność jednoczesnej odpowiedzialności karnej za przestępstwa na rynku
energii elektrycznej oraz z tytułu opłaty przewidzianej w art. 57 PrEnerg
§ 5. Podsumowanie
Rozdział II. Nielegalny pobór energii w orzecznictwie sądów cywilnych
(dr hab. Tomasz Długosz)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Charakter odpowiedzialności z art. 57 ust. 1 pkt 1 PrEnerg
§ 3. Przesłanki odpowiedzialności z tytułu nielegalnego pobierania paliw lub energii
§ 4. Pojęcie nielegalnego pobierania paliw lub energii
§ 5. Wnioski
Część III. Aspekty prywatnoprawne nielegalnego poboru energii
Rozdział I. Kontraktowa czy deliktowa podstawa odpowiedzialności cywilnej za
nielegalny pobór energii elektrycznej (prof. dr hab. Wojciech J. Katner)
§ 1. Wstęp
§ 2. Odpowiedzialność kontraktowa
§ 3. Odpowiedzialność deliktowa
§ 4. Wnioski
Rozdział II. Charakter prawny opłaty za nielegalnie pobraną energię (art. 57
ust. 1 PrEnerg) (prof. dr hab. Urszula Promińska)
§ 1. Uwagi ogólne
I. Praktyczny wymiar problemu nielegalnego poboru energii
II. Dostarczanie energii jako usługa użyteczności publicznej realizowana na podstawie
umowy prawa cywilnego
III. Regulacja prawa energetycznego. Ewolucja rozwiązań prawnych
§ 2. Kwestia charakteru prawnego opłaty za nielegalny pobór energii
I. Uwaga wstępna
II. Zagadnienia sporne
1. Natura postaci nielegalnego poboru energii wskazanych w art. 57 ust. 1 PrEnerg
2. Charakter odpowiedzialności z tytułu nielegalnego poboru energii
3. Charakter opłaty z art. 57 ust. 1 PrEnerg. Stanowisko doktryny i orzecznictwa
III. Własne stanowisko w sprawie
Rozdział III. Nielegalny pobór energii a granice obowiązku staranności
odbiorcy energii elektrycznej (prof. dr hab. Anna Walaszek-Pyzioł)
Rozdział IV. Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej bez dokonania wypowiedzenia
umowy przez odbiorcę jako nadużycie na rynku energii elektrycznej (Joanna
Krukowska-Korombel)
§ 1. Wstęp
§ 2. Wypowiedzenie umowy sprzedaży energii elektrycznej bądź umowy kompleksowej
§ 3. Proces zmiany sprzedawcy
§ 4. Opłata za nienależyte wykonanie procedury zmiany sprzedawcy
§ 5. Podsumowanie
Rozdział V. Dochodzenie roszczeń w trybie art. 57 ust. 1 pkt 1 PrEnerg w porównaniu
do art. 57 ust. 1 pkt 2 PrEnerg - ustalenie wartości szkody (dr r.pr. Marzena
Czarnecka)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Pojęcie nielegalnego poboru
I. Nielegalny pobór energii - bez zawarcia umowy
II. Nielegalny pobór energii z całkowitym bądź częściowym pominięciem układu
pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na
zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy
§ 3. Wysokość opłat obciążających odbiorcę z tytułu nielegalnego poboru energii
§ 4. Dochodzenie roszczeń w trybie art. 57 ust. 1 pkt 1 PrEnerg
§ 5. Dochodzenie roszczeń w trybie art. 57 ust. 1 pkt 2 PrEnerg
§ 6. Zakończenie
Rozdział VI. Uwagi o konieczności udowodnienia faktu nielegalnego pobierania
paliw lub energii (dr hab. Jakub Pokrzywniak)
§ 1. Uwagi wstępne
§ 2. Stanowisko Sądu Najwyższego
§ 3. Stanowisko sądów powszechnych
§ 4. Postulaty de lege ferenda
Część IV. Aspekty publicznoprawne nielegalnego poboru energii
Rozdział I. Konstytucyjna problematyka kar pieniężnych za nielegalny pobór
energii (Jolanta Sokólska-Warchoł, dthab. Piotr Tuleja prof. UJ)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Ogólny standard ustanawiania sankcji nakładanych na obywatela
§ 3. Kary administracyjne a prawo karne
§ 4. Konstytucyjny standard regulacji kar administracyjnych wynikający z art. 2 i
rozdziału II Konstytucji RP
§ 5. Cechy kar administracyjnych, adekwatne wzorce kontroli oraz granice ustanawiania kar
administracyjnych według Trybunału Konstytucyjnego
§ 6. Charakter opłaty przewidzianej w art. 57 PrEnerg
§ 7. Cechy opłat cywilnych według orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego
§ 8. Problem ne bis in idem
§ 9. Konstytucyjny standard opłat cywilnych
§ 10. Adekwatność wzorców konstytucyjnych do oceny art. 57 ust. 1 PrEnerg
Rozdział II. Prawno-regulacyjne aspekty nielegalnego poboru paliw i energii
(dr r.pr. Zdzisław Muras)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Pojęcie nielegalnego poboru
§ 3. Zakres kompetencji organu regulacyjnego a nielegalny pobór paliw lub energii
I. Wstrzymanie dostaw
II. Zakres regulacji taryfowych
III. Kary pieniężne
§ 4. Podsumowanie
Rozdział III. Charakter prawny upoważnień do przeprowadzania kontroli przez
przedsiębiorstwa energetyczne (prof. dr hab. Marek Szewczyk)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Obecne uregulowania prawne
§ 3. Relacja: podmiot upoważniający - podmiot upoważniony
§ 4. Zakres upoważnienia
§ 5. Związek udzielenia upoważnienia z relacjami: przedsiębiorstwo energetyczne -
klienci (zakres podmiotowy upoważnienia)
§ 6. Zakres uprawnień związanych z upoważnieniem do przeprowadzenia kontroli
§ 7. Warunki formalne upoważnienia
§ 8. Wymogi merytoryczne upoważnienia
I. Szczegółowość a abstrakcyjność upoważnienia
II. Szczegółowość a konkretność upoważnienia
§ 9. Konkluzje
Rozdział IV. Charakter prawny stosunków kontroli legalności pobierania energii
i kontroli układów pomiarowo-rozliczeniowych w polskim prawie energetycznym
(drhab. Iwona Niżnik-Dobosz prof. UJ)
§ 1. Podstawy prawne, istota, przedmiot i cele tytułowej kontroli
§ 2. Skutki kontroli
§ 3. Materialne i proceduralne stosunki kontroli
Rozdział V. Nielegalny pobór energii w dostawach gazu ziemnego (Joanna
Filipkowska)
Rozdział VI. Odpowiedzialność z tytułu nielegalnego poboru energii
elektrycznej (Ewelina Koźmińska)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Nielegalny pobór energii
§ 3. Kontrola przeprowadzana przez przedsiębiorstwa energetyczne
§ 4 Postępowanie cywilne
§ 5. Postępowanie karne
§ 6. Podsumowanie
Część V. Aspekty karnoprawne nielegalnego poboru energii
Rozdział I. Praktyczne aspekty karnoprawnych ocen nielegalnego poboru energii
elektrycznej (prof. dr hab. Jerzy Skorupka)
Rozdział II. Przedsiębiorstwo energetyczne jako pokrzywdzony (prof. dr
hab. Piotr Kardas)
§ 1. Uwagi wprowadzające
§ 2. Nielegalny pobór energii a karnistyczne konstrukcje służące do ochrony
przedsiębiorstwa energetycznego
§ 3. Prawnokarne aspekty nielegalnego poboru energii elektrycznej
§ 4. Kradzież energii elektrycznej oraz oszustwo na szkodę przedsiębiorstwa
energetycznego jako dwa sposoby kryminalizacji zamachów polegających na nielegalnym
poborze energii
Część VI. Różne
Rozdział I. Instrumenty prospołecznej regulacji sektora energetycznego w
kontekście reguł wstrzymania dostarczania energii elektrycznej, w tym w przypadku
nielegalnego poboru energii (dr hab. Eryk Kosiński prof. UAM, Marcin
Trupkiewicz)
§ 1. Pojęcie regulacji sektorowej i jej prospołeczne cele w sektorze
elektroenergetycznym
§ 2. Realizacja prospołecznej regulacji sektorowej w stosunku do odbiorców energii
elektrycznej
§ 3. Prawne podstawy wstrzymania dostarczania energii elektrycznej
I. Wstrzymanie dostaw ze względu na nielegalny pobór energii
II. Wstrzymanie dostaw ze względu na zaległości finansowe
III. Wstrzymanie dostaw ze względu na wadliwość instalacji elektrycznej
IV. Wstrzymanie dostaw ze względu na odmowę zainstalowania przedpłatowego układu
pomiarowo-rozliczeniowego
§ 4. Wnioski końcowe
Rozdział II. Nielegalny pobór energii i inne nieuprawnione działania wymierzone
w prawidłową dostawę energii elektrycznej - przegląd światowego ustawodawstwa (dr
Maciej M. Sokołowski)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Albania
§ 3. Australia
§ 4. Bułgaria
§ 5. Chiny
§ 6. Estonia
§ 7. Filipiny
§ 8. Finlandia
§ 9. Kanada
§ 10. Niemcy
§ 11. Szwecja
§ 12. Wielka Brytania
§ 13. Podsumowanie
Rozdział III. Opodatkowanie nielegalnego poboru energii elektrycznej (dr
Krzysztof Radzikowski)
§ 1. Uwagi wstępne
§ 2. Normatywny charakter podatku
§ 3. Dylemat opodatkowania czynów zabronionych i ich skutków
§ 4. Przedmiot opodatkowania w świetle związków z prawem cywilnym
§ 5. Konsekwencje harmonizacji podatków pośrednich na szczeblu Unii Europejskiej
§ 6. Sankcja karna jako negatywna przesłanka opodatkowania nielegalnego poboru energii w
regulacjach prawa krajowego
§ 7. Stosunek cywilnoprawny jako pozytywna przesłanka (warunek) opodatkowania
nielegalnego poboru energii w regulacjach prawa krajowego
§ 8. Podstawa prawna i problemy praktyki wymiaru akcyzy w odniesieniu do nielegalnego
poboru energii
§ 9. Podsumowanie
Rozdział IV. Nielegalne pobieranie energii a wskazanie licznika na niekorzyść
odbiorcy (dr Małgorzata Balwicka-Szczyrba)
§ 1. Wstęp
§ 2. Wskazanie licznika na niekorzyść odbiorcy a art. 3 pkt 18 PrEnerg
§ 3. Wskazanie licznika na niekorzyść odbiorcy a możliwość obciążenia opłatą
taryfową
§ 4. Podsumowanie
Rozdział V. Wykorzystanie sieci elektroenergetycznych do budowy infrastruktury
telekomunikacyjnej (r.pr. Jacek Klimanek)
§ 1. Wprowadzenie
§ 2. Sieci telekomunikacyjne i sieci elektroenergetyczne
§ 3. Techniczne modele wykorzystania sieci elektroenergetycznych
§ 4. Projektowanie sieci telekomunikacyjnych na podbudowiexinfrastruktury
elektroenergetycznej
§ 5. Sieci skojarzone i sieć przetworzona
§ 6. Obowiązek koordynacji - postulaty de legeferenda
§ 7. Podsumowanie
Indeks rzeczowy
346 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka
