Ryzyko instytucji finansowych
współczesne trendy i wyzwania
Książka przedstawia rozważania dotyczące najnowszych tendencji w zakresie
zarządzania ryzykiem instytucji finansowych, ze szczególnym uwzględnieniem banków i
zakładów ubezpieczeń.
Tekst jest podzielony na dwie części, w których przedstawione są: zmiany
regulacyjne w zakresie zarządzania ryzykiem oraz metody modelowania (w tym pomiaru)
podstawowych rodzajów ryzyka.
Najbardziej aktualne zagadnienia omawiane w książce to:
Trendy i wyzwania w zarządzaniu ryzykiem.
Regulacje mikroostrożnościowe i makroostrożnościowe w sektorze bankowym i
sektorze ubezpieczeniowym.
Nadzór w sektorze finansowym.
Systemy gwarancji dla klientów instytucji finansowych.
Systematyzacja metod pomiaru ryzyka.
Modelowanie ryzyka systemowego.
Narzędzia pomiaru ryzyka rynkowego, ryzyka kredytowego, ryzyka operacyjnego i
ryzyka ubezpieczeniowego.
Publikacja jest adresowana do naukowców, studentów uczelni
i wydziałów ekonomicznych oraz praktyków zajmujących się zarządzaniem ryzykiem w
instytucjachfinansowych.
Notki o autorach
Założenia i cele naukowe
Wstęp
Część pierwsza. Zmiany systemowe w zarządzaniu ryzykiem instytucji
finansowych
1. Współczesne trendy i wyzwania w zarządzaniu ryzykiem finansowym -
wprowadzenie (Krzysztof Jajuga)
1.1. Ryzyko i zarządzanie ryzykiem - kategorie finansowe
1.2. Zarządzanie ryzykiem - rys historyczny
1.3. Niektóre tendencje i wyzwania w zarządzaniu ryzykiem finansowym
1.4. Tendencje w zakresie regulacji
1.5. Zarządzanie ryzykiem w różnych instytucjach
1.6. Nowe rodzaje ryzyka
1.6.1. Ryzyko systemowe
1.6.2. Ryzyko ekstremalne
1.6.3. Ryzyko modelu
1.7. Tendencje w zakresie organizacji procesu zarządzania ryzykiem
1.8. Wyzwania związane z nowymi typami danych
1.9. Ryzyko jako klasa aktywów
2. Architektura instytucjonalna i regulacyjna w zarządzaniu ryzykiem instytucji
finansowych - przegląd nowych rozwiązań (Teresa Czerwińska)
2.1. Koncepcja zarządzania ryzykiem instytucji finansowych w nowym modelu architektury
nadzorczej
2.2. Konstrukcja architektury nadzorczej w Unii Europejskiej
2.3. Kierunki nowych rozwiązań regulacyjnych i możliwe implikacje ich wdrażania
3. Zintegrowany nadzór finansowy a ryzyko instytucji finansowych (Marcin
Olszak)
3.1. Ograniczanie ryzyka instytucji finansowych jako istota działań nadzoru finansowego
3.2. Zintegrowany nadzór finansowy - modele, wady i zalety, przyczyny integracji
(synteza)
3.3. Komisja Nadzoru Finansowego a ryzyko instytucji finansowych - wybrane aspekty
3.3.1. Geneza zintegrowanego nadzoru finansowego w Polsce
3.3.2. Komisja Nadzoru Finansowego jako organ nadzoru zintegrowanego w Europejskim
Systemie Nadzoru Finansowego - organizacja, zakres i cel nadzoru, zadania i funkcje
3.3.3. Komisja Nadzoru Finansowego - w kierunku rzeczywistej integracji organu nadzoru nad
rynkiem finansowym w Polsce
4. Ryzyko bankowe - zmiany w sektorze bankowym Unii Europejskiej (Małgorzata
Zaleska)
4.1. Pojęcie ryzyka bankowego i jego rodzaje w ujęciu unijnym
4.2. Podstawy prawne zarządzania ryzykiem w Unii Europejskiej
4.3. Aktywne ryzyko kredytowe w regulacjach unijnych
4.4. Ryzyko płynności - nowe uregulowania
4.5. upadłości banków
4.6. Zakończenie
5. Regulacje makroostrożnościowe sektora bankowego (Piotr Szpunar)
5.1. Instytucjonalne aspekty nadzoru makroostrożnościowego
5.2. Instrumenty polityki makroostrożnościowej
5.3. Instrumenty makroostrożnościowe w regulacjach UE
5.4. Instrumenty makroostrożnościowe w małej gospodarce zintegrowanej z UE
5.5. Podsumowanie
6. Regulacje mikroostrożnościowe sektora bankowego (Monika
Marcinkowska)
6.1. Cele i rodzaje regulacji ostrożnościowych
6.1.1. Cele regulacji
6.1.2. Rodzaje regulacji
6.2. Najważniejsze bankowe regulacje mikroostrożnościowe
6.2.1. Bariery wejścia
6.2.2. Ograniczenia zakresu działalności
6.2.3. Ingerencje w warunki konkurowania
6.2.4. Wymóg zarządzania ryzykiem
6.2.5. Wymóg ograniczania ryzyka
6.2.6. Wymóg zapewnienia kapitału adekwatnego do skali i ryzyka prowadzonej
działalności
6.2.7. Ochrona depozytów i innych zobowiązań
6.2.8. Przejrzystość informacyjna
6.2.9. Monitorowanie banków
6.2.10. Nadzór nad działalnością banków
6.3. Podsumowanie
7. Gwarancje klienta sektora bankowego (Olga Szczepańska)
7.1. Dlaczego klienci sektora bankowego potrzebują gwarancji?
7.2. Gwarancje dla deponentów detalicznych
7.2.1. Geneza formalnych systemów gwarantowania depozytów
7.2.2. Cel gwarancji dla deponentów
7.2.3. W kierunku wzmocnienia gwarancji depozytów - doświadczenia Unii Europejskiej
7.3. Nowe podejście do ochrony wierzycieli instytucjonalnych
7.3.1. Gwarancje implicite przed kryzysem
7.3.2. Bail-in w miejsce bail-out
7.3.3. Minimalny poziom zobowiązań banku służących absorpcji strat
7.4. Bail-in w przypadku depozytów detalicznych
7.5. Podsumowanie
8. Regulacje makroostrożnościowe w sektorze ubezpieczeń (Teresa
Czerwińska, Jan Monkiewicz, Lech Gąsiorkiewicz)
8.1. Przesłanki teoretyczne opracowania regulacji ostrożnościowych w sektorze
ubezpieczeniowym
8.1.1. Zakłady ubezpieczeń jako element systemu finansowego
8.1.2. Regulacje makroostrożnościowe w nowym paradygmacie regulacyjnym rynków
finansowych
8.1.3. Systemowo ważne instytucje ubezpieczeniowe
8.1.4. Nadzór makroostrożnościowy w sektorze ubezpieczeń
8.2. Instrumenty polityki makroostrożnościowej w sektorze ubezpieczeń
8.3. Podsumowanie
9. Regulacje mikroostrożnościowe sektora ubezpieczeniowego (Teresa
Czerwińska)
9.1. Podejście mikroostrożnościowe do regulacji nadzorczych
9.2. Instrumenty polityki mikroostrożnościowej sektora ubezpieczeń
9.3. Instrumenty polityki mikroostrożnościowej w zakresie standardów wykonywania działalności
przez instytucje ubezpieczeniowe
9.3.1. Zarządzanie ryzykiem
9.4. Instrumenty w zakresie płynności i wypłacalności
9.4.1. Wymogi adekwatności kapitałowej
9.4.2. Wymogi w zakresie wyceny ryzyka działalności na potrzeby wypłacalności
9.4.3. Wymogi w zakresie zarządzania portfelem lokat
9.5. Instrumenty ostrożnościowe w zakresie warunków wykonywania działalności i
konkurencji w sektorze ubezpieczeń
9.6. Instrumenty w zakresie kształtowania praktyk rynkowych w sektorze ubezpieczeń
9.7. Instrumenty mikroostrożnościowe w zakresie monitorowania działalności zakładów
ubezpieczeń
9.8. Implikacje wdrażania nowych instrumentów polityki mikroostrożnościowej w
zarządzaniu ryzykiem instytucji ubezpieczeniowych
10. Systemy ochrony ubezpieczonych w zarządzaniu ryzykiem niewypłacalności
zakładów ubezpieczeń (Marek Monkiewicz)
10.1. Systemy ochrony ubezpieczonych w przypadku niewypłacalności zakładu ubezpieczeń
OC komunikacyjnego - trendy regulacyjne
10.2. Systemy ochrony ubezpieczonych w przypadku niewypłacalności zakładu ubezpieczeń
majątkowych i życiowych - trendy regulacyjne
10.3. System ochrony ubezpieczonych w przypadku niewypłacalności zakładu ubezpieczeń
majątkowych (w tym OC komunikacyjnych) i życiowych w Polsce - trendy regulacyjne
10.4. Podsumowanie
11. Zarządzanie ryzykiem instytucji pośrednictwa finansowego: instytucje
zarządzające funduszami i aktywami, domy maklerskie, instytucje rozliczeniowe, giełdy
(Teresa Czerwińska)
11.1. Kierunki rozwoju koncepcji zarządzania ryzykiem instytucji pośrednictwa
finansowego
11.2. Trendy w zarządzaniu ryzykiem instytucji zarządzających funduszami i aktywami
11.3. Profil ryzyka domów maklerskich
11.4. Nowe rozwiązania w zakresie zarządzania ryzykiem instytucji pełniących funkcje
back office
Część druga. Narzędzia modelowania i zarządzania ryzykiem w instytucjach
finansowych
12. Pomiar i analiza ryzyka - przegląd narzędzi (Krzysztof Jajuga)
12.1. Pomiar ryzyka - podstawy teoretyczne
12.2. Narzędzia teoretyczne i miary ryzyka
12.2.1. Rozkład statystyczny zmiennej ryzyka
12.2.2. Miary ryzyka wynikające z rozkładu statystycznego ciągłej zmiennej ryzyka
12.2.3. Miary ryzyka wynikające z rozkładu statystycznego skokowej zmiennej ryzyka
12.2.4. Funkcja zależności zmiennej ryzyka od czynników ryzyka
12.2.5. Pomiar ryzyka - wielowymiarowa zmienna ryzyka
12.3. Praktyka pomiaru ryzyka instytucji finansowych
13. Zarządzanie ryzykiem kredytowym banku (Zbigniew Krysiak, Paweł
Metrycki)
13.1. Modelowanie ryzyka i szacowanie ceny kredytu
13.2. Alokacja kapitału na ryzyko i wycena kredytów
13.2.1. Alokacja kapitału na ryzyko
13.2.2. Wycena aktywów narażonych na ryzyko kredytowe
13.3. Ocena ryzyka kontrahenta metodą CVA
14. Zarządzanie ryzykiem płynności w banku (Andrzej Stopczyński)
14.1. Ryzyko płynności instytucji kredytowej
14.2. Pomiar ryzyka płynności
14.3. Płynność wielowalutowa
14.4. Testy warunków skrajnych i analiza scenariuszy
14.5. Modele VaR uwzględniające płynność
14.6. Zarządzanie ryzykiem płynności
14.6.1. Horyzont czasowy
14.6.2. Organizacja procesu zarządzania płynnością
14.6.3. Limity ograniczające ryzyko płynności
14.6.4. Zarządzanie płynnością w procesie ALM - ceny transferowe
15. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej (Aleksander Mercik)
15.1. Definicja ryzyka stopy procentowej
15.2. Metody pomiaru ryzyka stopy procentowej
15.2.1. Pomiar ryzyka stopy procentowej w procesie zarządzania ryzykiem rynkowym
15.2.2. Analiza luki stopy procentowej
15.2.3. Analiza wrażliwości poszczególnych instrumentów na zmianę stopy dochodu
15.2.4. Wyznaczanie wpływu zmiany stóp procentowych na wynik odsetkowy
15.2.5. Analiza nierównoległych zmian krzywej dochodowości
15.2.6. Szacowanie wartości zagrożonej dla stopy procentowej
15.2.7. Analiza scenariuszy skrajnych
15.2.8. Analiza ryzyka bazowego
15.3. Strategie sterowania ryzykiem stopy procentowej
15.3.1. Sterowanie ryzykiem - wprowadzenie
15.3.2. Strategie mające na celu zabezpieczenie przepływów pieniężnych
15.3.3. Strategie zabezpieczające wartość portfela aktywów
16. Zarządzanie ryzykiem rynkowym w instytucjach finansowych (Katarzyna
Kuziak)
16.1. Pomiar ryzyka rynkowego
16.2. Zarządzanie ryzykiem kursu walutowego
16.3. Zarządzanie ryzykiem cen akcji
16.4. Ryzyko cen towarów
17. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym instytucji finansowej (Janusz
Zawiła-Niedźwiecki)
17.1. Wprowadzenie
17.2. Ryzyko operacyjne w ujęciu "bazylejskim"
17.3. Ryzyko operacyjne w ujęciu nauk o zarządzaniu
17.4. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym
17.5. Organizacja zarządzania ryzykiem operacyjnym
17.6. Ocena dojrzałości zarządzania ryzykiem
17.7. Zarządzanie kryzysowe
17.8. Podsumowanie
18. Ryzyko zakładu ubezpieczeń - modelowanie i zarządzanie (Wanda
Ronka-Chmielowiec)
18.1. Rodzaje ryzyka w działalności zakładu ubezpieczeń
18.2. Problem pomiaru ryzyka zakładu ubezpieczeń
18.3. Modelowanie ryzyka ubezpieczeniowego w zakładzie ubezpieczeń i zarządzanie nim
18.3.1. Identyfikacja, klasyfikacja i pomiar ryzyka ubezpieczeniowego
18.3.2. Modelowanie ryzyka ubezpieczeniowego w portfelach
18.3.3. Kalkulacja składki ubezpieczeniowej
18.4. Zarządzanie ryzykiem kredytowym w zakładzie ubezpieczeń
18.5. Zarządzanie ryzykiem rynkowym w zakładzie ubezpieczeń
18.6. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w zakładzie ubezpieczeń
18.7. Ryzyko niewypłacalności i ryzyko utraty płynności zakładu ubezpieczeń
Zakończenie
Bibliografia
Indeks
566 stron, Format: 16.5x23.8cm, oprawa miękka
