Ustawa krajobrazowa, rewitalizacyjna i metropolitalna
Komentarz do przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Stan prawny: czerwiec 2016 r.
Praktyczny komentarz do ustawy o rewitalizacji, ustawy o związkach metropolitalnych
oraz zmian wprowadzonych ustawą krajobrazową
Niniejszy komentarz to jedyna na rynku publikacja skierowana do praktyków, omawiająca
przepisy dotyczące planowania i zagospodarowania przestrzennego. Znajduje się w nim
omówienie przepisów:
- ustawy z 9.10.2015 r. o rewitalizacji,
- ustawy z 9.10.2015 r. o związkach metropolitalnych,
- ustawy z 24.4.2015 r. o zmianie niektórych ustawy w związku ze wzmocnieniem narzędzi
ochrony krajobrazu (tzw. ustawa krajobrazowa).
Ustawa krajobrazowa znowelizowała przepisy związane z planowaniem i zagospodarowaniem
przestrzennym kilku aktów prawnych. W niniejszym komentarzu czytelnik znajdzie omówienie
zmienionych ustawą krajobrazową przepisów poniższych ustaw:
- ustawy z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
- ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych,
- ustawy z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane,
- ustawy z 21.3.1985 r. o drogach publicznych,
- ustawy z 16.4.2004 r. o ochronie przyrody,
- ustawie z 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko.
Powyższe ustawy nie są skomentowane w całości. Komentowane są jedynie te ich
przepisy, które zostały zmienione ustawą krajobrazową.
Ponadto skomentowane zostały przepisy przejściowe ustawy krajobrazowej.
System planowania przestrzennego wywołuje wiele dylematów i wątpliwości. Chociażby
wykładnia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego czy przesłanek związanych z
ustaleniem warunków zabudowy może powodować sporo problemów. W ostatnich miesiącach
problem ten został pogłębiony. Uchwalone zostały ustawy dodające do planowania
przestrzennego nowe rozwiązania.
Ustawa krajobrazowa to tak naprawdę zbiór zmian różnych ustaw. Najważniejsze
zmiany wiążą się z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. W ich ramach
wprowadzono między innymi audyt krajobrazowy i uchwałę reklamową (określaną
również jako gminna uchwała krajobrazowa). Poza tym pamiętać trzeba o ważnych
zmianach zawartych w innych ustawach, dotyczących chociażby tak ważnych z perspektywy
zagospodarowania przestrzennego form ochrony przyrody czy dróg publicznych. Ustawa o
rewitalizacji przewiduje nowy, szerszy proces, oparty na uchwałach rad gmin. Jedna z
uchwał przyczynia się do przygotowania miejscowego planu rewitalizacji – szczególnej
formy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. I w końcu ustawa metropolitalna
stanowi wyraz intencji ustawodawcy w zakresie planowania przestrzennego na jeszcze jednym
szczeblu – metropolitalnym, czego wyrazem może być chociażby studium metropolitalne.
W niniejszym komentarzu Czytelnik znajdzie odpowiedzi na nastepujące pytania:
czym jest audyt krajobrazowy i gminna uchwała reklamowa, jakie powodują skutki dla
gmin i jak je uchwalać,
na jakich zasadach wymierzać kary pieniężne za niedostosowanie urządzeń
reklamowych do wytycznych gmin,
jak rozpoczynać w gminach proces rewitalizacji,
jakie są konkretne skutki kolejnych uchwał rewitalizacyjnych rady gminy,
jaka jest rola i znaczenie miejscowego planu rewitalizacji i umowy urbanistycznej,
jako może wyglądać zarządzanie przestrzenią na szczeblu metropolitalnym i czym
jest studium metropolitalne,
jak wszystkie nowe rozwiązania mają się do dotychczasowych instrumentów
planowania przestrzennego.
Jeżeli na co dzień zajmujesz się problematyką planowania i zagospodarowania
przestrzennego, ta książka jest dla Ciebie.
Wykaz skrótów
Wprowadzenie
Część I. Komentarz do ustawy o rewitalizacji Ustawa z 9
października 2015 r. o rewitalizacji
Uwagi wstępne
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1. [Zakres przedmiotowy]
Art. 2. [Zadania rewitalizacji, pojęcie interesariusza]
Art. 3. [Zadania własne gminy]
Art. 4. [Analizy służące opracowaniu diagnoz]
Rozdział 2. Partycypacja społeczna
Art. 5. [Zakres partycypacji społecznej]
Art. 6. [Formy konsultacji społecznych]
Art. 7. [Komitet Rewitalizacji]
Rozdział 3. Obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji
Art. 8. [Wyznaczenie obszaru]
Art. 9. [Przesłanki wyznaczenia obszaru zdegradowanego]
Art. 10. [Przesłanki wyznaczenia obszaru rewitalizacji]
Art. 11. [Wniosek o wyznaczenie obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji]
Art. 12. [Dopuszczalność pominięcia diagnozy]
Art. 13. [Akt prawa miejscowego]
Rozdział 4. Gminny program rewitalizacji
Art. 14. [Obszar gminnego programu rewitalizacji]
Art. 15. [Zakres gminnego programu rewitalizacji]
Art. 16. [Przedsięwzięcie rewitalizacyjne]
Art. 17. [Procedura przystąpienia do sporządzenia gminnego programu rewitalizacji]
Art. 18. [Opiniowanie projektu]
Art. 19. [Charakter gminnego programu rewitalizacji]
Art. 20. [Postępowanie w sprawie zmiany studium]
Art. 21. [Wprowadzenie przedsięwzięć do załącznika do uchwały]
Art. 22. [Ocena aktualności i stopnia realizacji]
Art. 23. [Tryb zmiany gminnego programu rewitalizacji]
Art. 24. [Pokrycie kosztów z budżetu gminy]
Rozdział 5. Specjalna Strefa Rewitalizacji
Art. 25. [Ustanowienie Specjalnej Strefy Rewitalizacji]
Art. 26. [Akt prawa miejscowego]
Art. 27. [Społeczne budownictwo czynszowe]
Art. 28. [Opróżnienie lokalu na czas robót]
Art. 29. [Decyzja nakazująca opróżnienie lokalu]
Art. 30. [Zakaz wydawania decyzji o warunkach zabudowy]
Art. 31. [Odszkodowanie]
Art. 32. [Strony postępowania administracyjnego]
Art. 33. [Świadczenie pieniężne]
Art. 34. [Odesłanie do Kodeksu cywilnego]
Art. 35. [Zasady udzielania dotacji]
Art. 36. [Zasady udzielenia zamówienia]
Rozdział 6. Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 37. [Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych]
Art. 38. [Ustawa - Prawo budowlane]
Art. 39. [Ustawa o gospodarce nieruchomościami]
Art. 40. [Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie
Kodeksu cywilnego]
Art. 41. [Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym]
Art. 42. [Ustawa o transporcie kolejowym]
Art. 43. [Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie
dróg publicznych]
Art. 44. [Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie]
Art. 45. [Ustawa - Prawo zamówień publicznych]
Art. 46. [Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym]
Art. 47. [Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie
lotnisk użytku publicznego]
Art. 48. [Ustawa o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu
ziemnego w Świnoujściu]
Art. 49. [Ustawa o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych]
Art. 50. [Ustawa o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w
zakresie budowli przeciwpowodziowych]
Art. 51. [Ustawa o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów
energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących]
Rozdział 7. Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 52. [Gminny program rewitalizacji, przepis przejściowy]
Art. 53. [Postępowania w toku]
Art. 54. [Wejście w życie]
Część II. Komentarz do ustawy o związkach metropolitalnych Ustawa z 9
października 2015 r. o związkach metropolitalnych
Uwagi wstępne
Rozdział 1. Przepisy ogólne
Art. 1. [Struktura związku]
I. Definicja związku metropolitalnego
II. Skład związku metropolitalnego, zastrzeżenia dotyczące składu związku
metropolitalnego
Art. 2. [Charakter prawny związku]
I. Charakter wykonywania zadań publicznych przez związek metropolitalny
II. Osobowość prawna związku metropolitalnego
III. Reprezentacja związku metropolitalnego
IV. Przymiot samodzielności związku metropolitalnego
Art. 3. [Statut]
I. Podstawa ustroju związku metropolitalnego
II. Projekt statutu związku metropolitalnego
Rozdział 2. Tworzenie związków metropolitalnych
Art. 4. [Tworzenie związku w drodze rozporządzenia]
I. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie utworzenia związku metropolitalnego
II. Wyznaczenie pełnomocnika do spraw utworzenia związku metropolitalnego
III. Źródła dochodów związków metropolitalnych oraz zasady ustalania i gromadzenia
tych dochodów
Art. 5. [Obszar metropolitalny]
Art. 6. [Wniosek wraz z uzasadnieniem]
Art. 7. [Opinie, konsultacje]
Art. 8. [Termin utworzenia związku]
Art. 9. [Pełnomocnik do spraw utworzenia związku metropolitalnego]
Art. 10. [Zakres zadań pełnomocnika]
I. Zadania pełnomocnika ds. utworzenia związku metropolitalnego
II. Projekt statutu związku metropolitalnego
III. Projekt uchwały pierwszego budżetu związku metropolitalnego
IV. Inne czynności mające na celu przygotowanie organizacyjne i prawne związku
metropolitalnego do wykonywania zadań publicznych
V. Porozumienia z jednostkami samorządu terytorialnego oraz organami administracji
rządowej, w tym porozumienia w przedmiocie powierzenia zarządowi związku
metropolitalnego funkcji zarządcy drogi zawartego odpowiednio z zarządem województwa
albo prezydentem miasta
Art. 11. [Przekazanie mienia Skarbu Państwa]
Rozdział 3. Zakres działania związku metropolitalnego i jego zadania
Art. 12. [Zadania realizowane przez związek]
I. Podział zadań związku metropolitalnego
Art. 13. [Tworzenie jednostek organizacyjnych]
Art. 14. [Tworzenie stowarzyszeń]
Art. 15. [Udzielanie pomocy i wsparcia]
Art. 16. [Nadzór nad działalnością związku metropolitalnego]
Rozdział 4. Władze związku metropolitalnego
Art. 17. [Organy]
Art. 18. [Jawność działania]
Art. 19. [Zgromadzenie]
Art. 20. [Skład zgromadzenia]
Art. 21. [Pierwsza sesja zgromadzenia]
Art. 22. [Działania należące do wyłącznej właściwości zgromadzenia]
Art. 23. [Komisja rewizyjna]
Art. 24. [Podejmowanie uchwał kwalifikowaną większością głosów]
Art. 25. [Odpowiednie stosowanie przepisów dotyczących sejmiku województwa]
Art. 26. [Zarząd jako organ wykonawczy związku]
Art. 27. [Członkostwo w zarządzie, ograniczenia]
Art. 28. [Wybór zarządu]
Art. 29. [Uchwała zgromadzenia w sprawie udzielenia zarządowi absolutorium]
Art. 30. [Rozpoznanie wniosku o odwołanie zarządu]
Art. 31. [Odesłanie]
Art. 32. [Zadania zarządu]
Art. 33. [Uchwały zarządu]
Art. 34. [Regulamin organizacyjny]
Art. 35. [Regulaminy jednostek organizacyjnych]
Art. 36. [Sekretarz i skarbnik związku metropolitalnego]
Art. 37. [Odesłanie]
Rozdział 5. Mienie związku metropolitalnego
Art. 38. [Własność i inne prawa majątkowe]
Art. 39. [Nabycie mienia przez związek]
Art. 40. [Składanie oświadczeń woli]
I. Reprezntacja związku metropolitalnego
II. Podstawa składania oświadczeń woli
Art. 41. [Wyłączenie odpowiedzialności]
Rozdział 6. Finanse związku metropolitalnego
Art. 42. [Uchwała budżetowa]
Art. 43. [Zwiększenie dochodów]
Art. 44. [Organ odpowiedzialny za prawidłowe wykonanie budżetu]
Art. 45. [Wymóg jawności]
Art. 46. [Dyspozycja środkami pieniężnymi związku]
Art. 47. [Odesłanie do przepisów o finansach publicznych]
Art. 48. [Kontrola gospodarki finansowej związku]
Rozdział 7. Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 49. [Ustawa o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach
państwowych]
Art. 50. [Ustawa o drogach publicznych]
Art. 51. [Ustawa o prokuraturze]
Art. 52. [Ustawa o samorządzie gminnym]
Art. 53. [Ustawa o Policji]
Art. 54. [Ustawa o Straży Granicznej]
Art. 55. [Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych]
Art. 56. [Ustawa o Państwowej Straży Pożarnej]
Art. 57. [Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych]
Art. 58. [Ustawa o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów]
Art. 59. [Ustawa o gospodarce komunalnej]
Art. 60. [Ustawa - Prawo o ustroju sądów wojskowych]
Art. 61. [Ustawa o komornikach sądowych i egzekucji]
Art. 62. [Ustawa o samorządzie województwa]
Art. 63. [Ustawa o samorządzie powiatowym]
Art. 64. [Ustawa o Polskiej Organizacji Turystycznej]
Art. 65. [Ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych]
Art. 66. [Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym]
Art. 67. [Ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego]
Art. 68. [Ustawa o obrocie instrumentami finansowymi]
Art. 69. [Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju]
Art. 70. [Ustawa o finansach publicznych]
Art. 71. [Ustawa o Służbie Celnej]
Art. 72. [Ustawa o publicznym transporcie drogowym]
Rozdział 8. Przepis końcowy
Art. 73. [Wejście w życie ustawy]
Część III. Komentarz do wybranych zmian wprowadzonych ustawą z 24.4.2015
r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu
Uwagi wstępne
1. Ustawa z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 199 ze zm.)
Art. 2. [Objaśnienia pojęć]
Art. 10. [Wymagany zakres studium]
Art. 15. [Zakres planu miejscowego]
Art. 17. [Kolejne etapy działania]
Art. 37a. [Uchwała o zasadach i warunkach sytuowania obiektów małej architektury]
Art. 37b. [Projekt uchwały, konsultacje]
Art. 37c. [Okoliczności wyłączające stosowanie przepisów]
Art. 37d. [Kara pieniężna]
Art. 37e. [Odesłanie do przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa]
Art. 38. [Obowiązki przestrzenne samorządu województwa]
Art. 38a. [Audyt krajobrazowy]
Art. 38b. [Projekt audytu, konsultacje]
Art. 39. [Zakres planu]
2. Ustawa z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 849
ze zm.)
Art. 1. [Zakres ustawy]
Art. 1a. [Definicje]
Art. 17a. [Opłata reklamowa]
Art. 17b. [Część stała i część zmienna opłaty reklamowej]
Art. 19. [Uprawnienia rady gminy]
3. Ustawa z 7.7.1994 r. - Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 290)
Art. 3. [Definicje]
Art. 30. [Zgłoszenie]
Art. 35. [Sprawdzanie rozwiązań projektowych]
Art. 48. [Rozbiórka]
Art. 71. [Zmiana sposobu użytkowania]
4. Ustawa z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 460 ze zm.). 287
Art. 4. [Definicje]
Art. 22. [Grunty w pasie drogowym]
Art. 36. [Przywrócenie stanu poprzedniego]
Art. 39. [Zakazy]
Art. 40. [Prowadzenie robót]
Art. 42a. [Reklama emitująca światło, wymagania]
Art. 43. [Odległość obiektów budowlanych]
5. Ustawa z 16.4.2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1651 ze zm.)
Art. 5. [Definicje]
Art. 16. [Park krajobrazowy]
Art. 17. [Zakazy]
Art. 19. [Projekt planu ochrony]
Art. 20. [Treść planu ochrony]
Art. 23. [Obszar chronionego krajobrazu]
Art. 23a. [Sejmik województwa, uchwały]
Art. 24. [Zakazy]
Art. 24a. [Obiekty budowlane wzniesione przed wejściem w życie planu ochrony dla parku
krajobrazowego]
Art. 44. [Ustanowienie, zniesienie formy ochrony przyrody]
Art. 45. [Zakazy]
6. Ustawa z 3.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 353 ze zm.)
Art. 62. [Okoliczności brane pod uwagę w ramach oceny]
Art. 66. [Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko]
7. Ustawa z 24.4.2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi
ochrony krajobrazu (Dz.U. z 2015 r. poz. 774)
Komentarz do przepisów przejściowych
Art. 11. [Dostosowanie]
Art. 12. [Przepisy przejściowe dla planów miejscowych]
Art. 13. [Termin uchwalenia audytów krajobrazowych]
Część IV. Aneks
1. Ustawa z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 460 ze zm.)
Wyciąg przepisów istotnych przy opracowywaniu porozumienia o powierzeniu zarządowi
związku metropolitalanego funkcji zarządcy drogi z ustawy o drogach publicznych
Art. 20. [Zadania zarządcy]
Art. 20a. [Dodatkowe obowiązki zarządcy drogi]
Art. 20b. [Instalacja urządzeń rejestrujących]
Art. 20c. [Zapewnienie funkcjonowania urządzeń]
Art. 20d. [Dochody z grzywien]
Art. 20e. [Wyłączenie zastosowania przepisów]
Art. 20f. [Obowiązki zarządcy drogi]
Art. 20g. [Urządzenia służące do obserwacji i rejestracji obrazu zdarzeń na drogach]
Art. 21. [Rozwinięcie]
Art. 22. [Grunty w pasie drogowym]
2. Ustawa z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2015
r. poz. 199 ze zm.)
Wyciąg przepisów istotnych w zakresie uchwalania przez związek metropolitalny ramowego
studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku
metropolitalnego
Rozdział 2a. Planowanie przestrzenne na obszarze metropolitalnym
Art. 37o. [Założenia studium metropolitalnego]
Art. 37p. [Projekt studium, projekt zmiany studium]
Art. 37q. [Rozszerzenie pojęcia]
3. Ustawa z 5.6.1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 486 ze zm.)
Wyciąg przepisów, które mają odpowiednie zastosowanie do odwołania zarządu z
przyczyny innej niż określona w art. 30 ZwMetroU i rezygnacji zarządu lub poszczególnych
jego członków
Art. 37. [Odwołanie marszałka]
Art. 38. [Rezygnacja przez marszałka]
Art. 39. [Odwołanie zarządu]
Art. 40. [Rezygnacja członka zarządu]
4. Ustawa z 6.9.2001 r. o dostępie do informacji publicznej
(t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2058 ze zm.)
Wyciąg
Art. 7. [Sposób udostępniania informacji publicznych; nieodpłatność]
Art. 8. [Biuletyn Informacji Publicznej; obowiązki podmiotów udostępniających
informacje; wyłączenie jawności informacji]
Art. 9. [System stron Biuletynu Informacji Publicznej]
5. Ustawa z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.)
Wyciąg przepisów, które mają odpowiednie stosowanie w okresie trzech lat
następujących po roku, w którym związek metropolitalny został utworzony do związku
metropolitalnego oraz jednostek samorządu terytorialnego tworzących związek
Art. 244. [Łączna kwota spłat i wykupów]
Art. 245. [Informacja o kwotach zobowiązań związku]
6. Ustawa z 13.11.2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (t.j. Dz.U. z
2016 r. poz. 198)
Wyciąg
Art. 1 [Zakres przedmiotowy]
Rozdział 7a. Dochody związków metropolitalnych
Art. 51a [Źródła dochodów]
Art. 51b [Kwota udziału związku metropolitalnego we wpływach z podatku dochodowego]
Art. 51c [Roczna składka od gmin]
Art. 51d [Odpowiednie stosowanie Ordynacji podatkowej]
358 stron, Format: 16.5x24.0cm, oprawa miękka
