Międzynarodowa konkurencyjność polskich przedsiębiorstw w okresie globalnego
kryzysu gospodarczego i po jego wystąpieniu
Książka oddawana do rąk Czytelnika powstała jako efekt realizacji projektu
badawczego finansowanego z grantu Narodowego Centrum Nauki pt. „Międzynarodowa
konkurencyjność polskich przedsiębiorstw w okresie prosperity i globalnego kryzysu
gospodarczego”. Podstawową przesłanką do podjęcia prezentowanego problemu badawczego
była chęć uzupełnienia i wzbogacenia dyskusji toczącej się wokół zagadnienia,
jakim jest wpływ globalnego kryzysu gospodarczego na międzynarodową konkurencyjność
przedsiębiorstw, w szczególności w odniesieniu do gospodarki polskiej, postrzeganej
jako taka, która dobrze radzi sobie z globalnym kryzysem gospodarczym ostatnich lat.
Autorzy monografii podjęli próbę zidentyfikowania oraz zinterpretowania
zależności, jakie wystąpiły pomiędzy obserwowanym w gospodarce światowej zjawiskiem
kryzysowym a zachowaniami polskich firm.
W centrum uwagi znalazły się związki pomiędzy międzynarodową pozycją
konkurencyjną polskich przedsiębiorstw a jej endogenicznymi i egzogenicznymi
determinantami w okresie globalnego kryzysu gospodarczego i jego konsekwencji –
relatywnej prosperity oraz późniejszego spowolnienia gospodarczego w Polsce. W
przeprowadzonych badaniach duży nacisk położono na zagadnienie interdyscyplinarności,
prowadzenie analizy wielopoziomowej oraz na uwzględnienie, w możliwie szerokim zakresie,
podejścia dynamicznego. Prace badawcze obejmowały przegląd literatury oraz badania
empiryczne, które przeprowadzono z wykorzystaniem metody CATI w ponad 700 polskich
przedsiębiorstwach z branż przemysłu przetwórczego, wśród których wydzielono branże
najmocniej i najsłabiej dotknięte kryzysem gospodarczym. Niemożność prostego
kopiowania strategii radzenia sobie z kryzysem, stosowanych przez inne firmy czy
gospodarki, jest motywacją do świadomego tworzenia planu zarządzania kryzysem, a
wcześniej nawet formułowania koncepcji uwzględniających możliwe turbulencje
makroekonomiczne na poszczególnych rynkach. Refleksji nad możliwymi scenariuszami
rozwoju sytuacji w skali makroekonomicznej powinna towarzyszyć refleksja nad
mechanizmami, przyczynami, przejawami oraz efektami potencjalnych kryzysów w branżach, w
których działa dane przedsiębiorstwo. Są to wyzwania, przed którymi stoją firmy
zamierzające świadomie kształtować własną wizję konkurowania oraz
internacjonalizacji.
Wstęp
1. Cykle koniunkturalne
Marian Gorynia, Katarzyna Mroczek-Dąbrowska
1.1. Definicja cyklu koniunkturalnego
1.2. Rodzaje wahań cyklicznych
1.3. Fazy i morfologia cyklu koniunkturalnego
1.3.1. Podział cyklu koniunkturalnego
1.3.2. Stylizowane fakty dotyczące cykli koniunkturalnych
1.4. Wybrane teorie cyklu koniunkturalnego
1.4.1. Endogeniczne teorie cyklu koniunkturalnego
1.4.2. Egzogeniczne teorie cyklu koniunkturalnego
1.4.3. Teorie zrównoważonego cyklu koniunkturalnego
1.5. Polityka stabilizacyjna państwa
1.6. Badania empiryczne cykli koniunkturalnych - przegląd literatury
Podsumowanie
2. Kryzysy gospodarcze - aspekty teoretyczne i empiryczne
Marlena Dzikowska, Piotr Trąpczyński
2.1. Kryzysy gospodarcze - aspekty teoretyczne
2.1.1. Delimitacja pojęcia "kryzys gospodarczy"
2.1.2. Geneza występowania zjawiska kryzysów gospodarczych
2.1.3. Przejawy kryzysów gospodarczych
2.2. Kryzysy gospodarcze - perspektywa historyczna
2.3. Kryzysy gospodarcze - przegląd dotychczasowych badań empirycznych
2.3.1. Perspektywa makroekonomiczna
2.3.2. Perspektywa mezoekonomiczna
2.3.3. Perspektywa mikroekonomiczna
2.3.3.1. Kryzys a wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw
2.3.3.2. Wpływ kryzysu gospodarczego na międzynarodową strategię przedsiębiorstwa
Podsumowanie
3. Branże jako uczestnicy i receptory kryzysu
Barbara Jankowska, Aleksandra Kania
3.1. Branża - delimitacja pojęcia
3.2. Kryzys branżowy - próba konceptualizacji
3.2.1. Kryzys branżowy jako zakłócenie w cyklu życia branży
3.2.1.1. Przyczyny kryzysów ograniczonych do konkretnej branży - zakłócenia w cyklu
życia branży
3.2.1.2. Przejawy kryzysów ograniczonych do konkretnej branży
3.2.2. Bańki spekulacyjne - od kryzysu branżowego do kryzysu gospodarczego
3.2.2.1. Przyczyny powstawania baniek spekulacyjnych
3.2.2.2. Mechanizm i przejawy bańki spekulacyjnej
3.2.2.3. Bańki spekulacyjne - ujęcie historyczne
3.3. Efekty międzybranżowe - związki z efektem zarażania się kryzysem - wyniki
wybranych badań
3.4. Rodzaje kryzysów branżowych
Podsumowanie
4. Teoretyczne, empiryczne i metodologiczne aspekty konkurencyjności
przedsiębiorstw
Marlena Dzikowska, Marian Gorynia, Barbara Jankowska
4.1. Konkurencja
4.2. Konkurencyjność przedsiębiorstwa - definicje
4.2.1. Potencjał konkurencyjny
4.2.2. Strategia konkurencji
4.2.3. Pozycja konkurencyjna
4.2.4. Relacje pomiędzy wymiarami konkurencyjności
4.3. Konkurencyjność międzynarodowa
Podsumowanie
5. Globalny kryzys gospodarczy pierwszej dekady XXI wieku
Marlena Dzikowska, Piotr Trąpczyński
5.1. Ramy czasowe globalnego kryzysu ekonomicznego
5.2. Geneza globalnego kryzysu gospodarczego
5.3. Przegląd badań dotyczących mikroekonomicznych przejawów globalnego kryzysu
gospodarczego
Podsumowanie
6. Zmiany gospodarcze w okresie globalnego kryzysu gospodarczego i po jego wystąpieniu
- rankingi gospodarek i branż
Marlena Dzikowska, Marian Gorynia, Barbara Jankowska
6.1. Metody porządkowania liniowego obiektów
6.2. Budowa wskaźnika syntetycznego dla rankingów gospodarek
6.3. Ranking gospodarek
6.4. Budowa wskaźnika syntetycznego dla rankingów branż
6.5. Ranking branż
Podsumowanie
7. Globalny kryzys gospodarczy w wybranych gospodarkach narodowych
Aleksandra Kania, Katarzyna Mroczek-Dąbrowska, Piotr Trąpczyński
7.1. Estonia
7.2. Litwa
7.3. Irlandia
7.4. Hiszpania
7.5. Wielka Brytania
7.6. Finlandia
7.7. Włochy
7.8. Grecja
7.9. Polska
Podsumowanie
8. Metodyka badań empirycznych
Marlena Dzikowska, Marian Gorynia, Barbara Jankowska
8.1. Problem badawczy i uzasadnienie podjęcia tematu
8.2. Hipotezy badawcze
8.2.1. Determinanty międzynarodowej pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstwa
8.2.2. Porównanie między okresem prosperity i globalnego kryzysu gospodarczego
8.3. Próba badawcza i narzędzia badawcze
Podsumowanie
9. Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstw w okresie globalnego kryzysu
gospodarczego i po jego wystąpieniu - wyniki badań ilościowych
Marlena Dzikowska, Marian Gorynia, Barbara Jankowska
9.1. Charakterystyka próby badawczej
9.2. Wskaźniki pozycji konkurencyjnej analizowanych przedsiębiorstw
9.3. Wskaźniki konkurencyjności czynnikowej analizowanych przedsiębiorstw
9.4. Poziom internacjonalizacji analizowanych przedsiębiorstw
9.5. Zewnętrzne uwarunkowania działalności analizowanych przedsiębiorstw
9.6. Wewnętrzne uwarunkowania działalności analizowanych przedsiębiorstw
9.7. Pozycja konkurencyjna przedsiębiorstw w okresie globalnego kryzysu gospodarczego i
po jego wystąpieniu - model regresji wielorakiej
Podsumowanie
10. Wpływ globalnego kryzysu gospodarczego na działalność polskich firm -
studia przypadków
Katarzyna Mroczek-Dąbrowska, Piotr Trąpczyński
10.1. Wpływ kryzysu na działalność firmy z branży usługowej - przykład F-Secure
10.1.1. Sytuacja branży w Polsce
10.1.2. Internacjonalizacja działalności przedsiębiorstwa
10.1.3. Otoczenie w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa
10.1.4. Wpływ globalnego kryzysu na działalność przedsiębiorstwa
10.2. Wpływ kryzysu na działalność firmy z branży handlowej - przykład CDRL S.A.
10.2.1. Sytuacja branży odzieżowej w warunkach kryzysu
10.2.2. Internacjonalizacja działalności CDRL S.A.
10.2.3. Otoczenie a funkcjonowanie CDRL S.A. w warunkach kryzysu
Podsumowanie
Zakończenie
Spis tabel, rysunków i wykresów
Bibliografia
326 stron, Format: 15.9x22.9, oprawa miękka
