Pamiêæ o nie-swojej przesz³o¶ci
Przypadek Bieszczadów
Ksi±¿ka zosta³a po¶wiêcona problemowi pamiêci kulturowej w tym szczególnym
przypadku, kiedy owa pamiêæ dotyczy przesz³o¶ci „nale¿±cej” do kogo¶ innego
ni¿ wspólnota pamiêtaj±cych. Odnosi siê to do wielu regionów Polski zamieszkanych
przez spo³eczno¶ci postmigracyjne, m.in. Ziem Zachodnich i Pó³nocnych czy Bieszczadów.
W³a¶nie w Bieszczadach, zasiedlonych po II wojnie ¶wiatowej i wysiedleniach ludno¶ci
bojkowskiej (ukraiñskiej) na nowo, mo¿na dzi¶ zaobserwowaæ praktyki kulturowe
polegaj±ce na siêganiu po cudz± przesz³o¶æ, swoistym „opracowywaniu” jej i
dopasowywaniu do wspó³czesnych potrzeb mieszkañców oraz turystów. Bieszczady
powojenne i powysiedleñcze maj± tak¿e swoj± now± mito-historiê, w³asne pionierskie
i zakapiorskie narracje pamiêci, które koegzystuj± z pamiêci± o nie-swojej
przesz³o¶ci, wci±¿ nieco niewygodnej, ale uznanej ju¿ za w³a¶ciwo¶æ miejsca.
Patrycja Trzeszczyñska, etnolo¿ka i ukrainoznawczyni, adiunkt w
Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagielloñskiego. Zajmuje siê
antropologi± pamiêci i przestrzeni, zwi±zkami antropologii i literaturoznawstwa
(narracja, literatura dokumentu osobistego, proza niefikcjonalna) oraz antropologi±
etniczno¶ci.
W Polsce i na Ukrainie prowadzi badania nad kulturow± autoprezentacj± mniejszo¶ci,
folkloryzmem, ekspresjami kulturowymi, regionalizmem i konstruowaniem wizerunku regionów.
W Kanadzie bada pamiêæ kulturow± Ukraiñców, którzy wyjechali z Polski po II wojnie
¶wiatowej i w latach pó¼niejszych, ich postawê wobec wspó³czesnej Ukrainy i Polski
oraz ¿ycie w zró¿nicowanym etnicznie spo³eczeñstwie.
Autorka ksi±¿ki £emkowszczyzna zapamiêtana. Opowie¶ci o przesz³o¶ci i przestrzeni
(Kraków 2013) oraz artyku³ów po¶wiêconych ³emkowskiej pamiêci zbiorowej, praktykom
autoprezentacyjnym, mityzacji przestrzeni, folkloryzmowi. Stypendystka Ministerstwa Nauki
i Szkolnictwa Wy¿szego, Univeristy of Toronto oraz University of Alberta (Kanada).
233 strony, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miêkka