Cyberprzestrzeń Człowiek Edukacja Tom 1
Cyfrowa przestrzeń kształcenia.
Pod koniec XX wieku zaszły dwa procesy: konwergencja mediów cyfrowych oraz połączenie
komputerów w sieci. Sprawiły one, że powstały równoległe do świata naturalnego
cyberprzestrzeń i rzeczywistość wirtualna.
Przez „cyberprzestrzeń” (cyberspace) zwykło się rozumieć w węższym znaczeniu
słowo „Internet”, a w szerszym – przestrzeń tworzoną przez komputery i łączące
je sieci. Chociaż określenie to wciąż uważa się za nowoczesne, jego historia ma już
kilkadziesiąt lat.
Rzeczywistość wirtualna jest interaktywnym, sztucznym środowiskiem symulującym
świat realny lub wyobrażany; niekiedy także rozumie się ją jako technologię temu
służącą. Subiektywne wrażenie świata wirtualnego bywa wzmacniane przez odczucia
zmysłowe (smaku, wzroku, zapachu, dźwięku i dotyku).
Czytelnik usiłujący zgłębić problematykę pogranicza pedagogiki i technologii
informacyjno-komunikacyjnych przypomina żeglarza poruszającego się szlakiem wysp
znanych niewielu. Multi-, inter- czy może bardziej transdyscyplinarność prac z zakresu
pedagogiki medialnej ma bowiem poważne konsekwencje. Ich lektura wymaga pewnej
znajomości literatury przedmiotu z licznych dyscyplin pedagogicznych, często też z
informatyki i technologii informatyczno-komunikacyjnych, jak również z antropologii i
kulturoznawstwa (traktowanego jako filozoficzna refleksja nad kulturą bądź – bardziej
współcześnie – jako cultural studies). Trudno też wyobrazić sobie rozumienie
omawianych zjawisk i procesów bez odniesień do wyników badań nauk społecznych:
psychologii i socjologii. Uwarunkowanie to jest wynikiem niespotykanego rozwoju wielu
dyscyplin naukowych zajmujących się człowiekiem funkcjonującym już nie tylko w
świecie realnym, ale także w cyberprzestrzeni i światach wirtualnych. Pedagogika
medialnamusi respektować wyniki badań innych nauk, podobnie jak medycyna, którą trudno
wyobrazić sobie z pominięciem badań realizowanych na gruncie fizyki, biologii, chemii i
pozostałych dziedzin wiedzy.
Rolę sternika w odkrywaniu dziewiczych wysp oceanu ludzkiej wiedzy pełnią
redaktorzy książki Cyfrowa przestrzeń kształcenia.
Rozpoczyna ona planowaną serię wydawniczą: „Cyberprzestrzeń – Człowiek –
Edukacja”. Tom pierwszy składa się z trzech części, zatytułowanych: Człowiek w
świecie technologii cyfrowych, Technologie cyfrowe jako źródło informacji dla i o
edukacji oraz Edukacja w cyberprzestrzeni. Przewodnikami umożliwiającymi poznanie terenu
wspomnianych trzech wysp są autorzy poszczególnych rozdziałów. Po części pierwszej z
wprawą prawdziwych mistrzów wiodą: Andrzej Hankała, Mirosława Wawrzak-Chodaczek i
Arkadiusz Urbanek, a także Marta Wrońska oraz Sylwia Jaskuła. Na kolejną prowadzą:
Włodzimierz Gogołek, Małgorzata Makiewicz, Zbigniew Łęski, Katarzyna
Bocheńska-Włostowska i Sergo Kuruliszwili. Trzecią, ostatnią w tym archipelagu,
ukazują: Agnieszka Piejka, Tomasz Huk, Zbigniew Ledóchowski, Izabela Mikołajewska,
Natalia Bednarska oraz Ewelina Majewska-Pyrkosz. Podejmowane tematy obrastają niczym
barwna rafa koralowa atolu – w kształcie pierścienia zbiornik ożywczej wody. W
złotym piasku myśli kreślonych sprawnymi piórami tkwi zaczyn nowych spostrzeżeń o
człowieku zaplątanym w świat mediów cyfrowych, o jego umiłowaniu wolności i wiedzy,
o przestrzeni kultury i konstruowanych narzędziach, o fotografii cyfrowej inspirującej i
rozwijającej matematyczne myślenie, o odwiecznej roli nauczyciela w najbardziej ludzkim
sposobie dziedziczenia międzypokoleniowego, nazywanym szkołą. Karty książki wabią
myślą mądrą i atrakcyjną poznawczo. Za podróż w krainę pedagogicznej refleksji nad
człowiekiem i jego edukacją w cyberprzestrzeni oraz światach wirtualnych redaktorzy
tomu pragną serdecznie i szczerze podziękować. Czynią to zauroczeni głęboką wiedzą
autorów poszczególnych rozdziałów, wiedzą ożywczą i tak bardzo potrzebną.
Maciej Tanaś
Prolegomena do pedagogiki medialnej
Część I Człowiek w świecie technologii cyfrowych
Andrzej Hankała
Autonomia uczenia się człowieka w świecie technologii informatycznej
Mirosława Wawrzak-Chodaczek, Arkadiusz Urbanek
Wybrane nowe trendy w badaniach nad mediami z perspektywy pedagogiki
międzykulturowej
Marta Wrońska
Od kultury nadmiaru poprzez kulturę wyrzucania do kultury medialnej
Sylwia Jaskuła
Pedagogika przestrzeni informacyjnej
Część II Technologie cyfrowe jako źródło informacji dla i o edukacji
Włodzimierz Gogołek
Big Data. Sieciowe źródło informacji dla edukacji
Małgorzata Makiewicz
Fotografia dla kultury matematycznej ucznia. Raport z badań
Zbigniew Łęski
Zastosowanie analizy transakcyjnej w badaniu cyberprzestrzeni
Katarzyna Bocheńska-Włostowska
Nowoczesne zarządzanie wiedzą w kształceniu akademickim
Sergo Kuruliszwili
Internet - wielość narzędzi, bogactwo danych, siła przekazu Szanse i
zagrożenia
Część III Edukacja w cyberprzestrzeni
Agnieszka Piejka
Edukacja dla obywatelskiej kultury uczestnictwa (nie tylko w Sieci)
Tomasz Huk
Od tradycji do nowej idei harcerskiego wychowania opartego na światach: realnym i
wirtualnym
Zbigniew Ledóchowski
O potrzebie powszechnego kształcenia informatycznego
Izabela Mikołajewska
Kompetencje społeczne a kompetencje medialne
Natalia Bednarska
Uczenie się za pomocą wyszukiwania internetowego
Ewelina Majewska-Pyrkosz
Multibook - nowe narzędzie nauczyciela i ucznia na pierwszym etapie edukacji.
Potencjał nowoczesnych technologii w opinii nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej
Sylwia Galanciak
Zamiast zakończenia
Humanistyczne przesłanki pedagogiki medialnej
260 stron, Format: 16.5x23.5cm, oprawa miękka