Dokąd nam iść nie wypada?
Mesjanizm polski a prawda dziejów
Wojciech Dzieduszycki (1848-1909) był jednym z najważniejszych polskich myślicieli
drugiej połowy XIX i początku XX wieku.
Ten wszechstronnie wykształcony erudyta zdobył uznanie jako filozof i znawca sztuki,
ale najważniejsze w jego dorobku pozostają pisma, w których zajął się kwestiami
politycznymi i kulturowymi, ściśle ze sobą je łącząc. Snuł bowiem Dzieduszycki
rozważania o cywilizacji europejskiej, ukazując jej korzenie i ewolucję, a także
zastanawiając się – z pesymistycznymi konkluzjami – dokąd ona zmierza. Dał temu
wyraz zwłaszcza w pośmiertnie wydanym opus magnum „Dokąd iść nam wypada?” (1910).
To niezwykłe w polskiej tradycji dzieło zawiera wszechstronną analizę głównych prądów
ideowych epoki i trafnie przewiduje dalszy rozwój niektórych z nich, zwłaszcza
komunizmu. Nie jest to wszakże wyraz profetyzmu autora, ale przejaw dużej klasy jego
myślenia, wspartego na wielkiej wiedzy – zwłaszcza znajomości historii, z której
potrafił znakomicie skorzystać. Niewiele jest w historii polskiej kultury równie
śmiałych i owocnych projektów intelektualnych. Równie ważna jest praca „Mesjanizm
polski a prawda dziejów” (1902), w której Dzieduszycki podjął namysł nad rodzimą
tradycją, konfrontując ją z głównymi wątkami myśli niemieckiej, francuskiej i
angielskiej. W tym sensie jest to dzieło na wskroś europejskie, ale zarazem bardzo
związane z rodzimym dziedzictwem. Refleksje lwowskiego myśliciela o romantyzmie i
mesjanizmie stanowią jedne z najciekawszych ujęć tych kluczowych dla zrozumienia myśli
dziewiętnastowiecznej zjawisk.
Wojciech Dzieduszycki
(1848-1909) - Wojciech Dzieduszycki (1848-1909),
filozof, polityk i myśliciel konserwatywny. Urodził się 13 lipca 1848 r., studiował
prawo i filozofię na Uniwersytecie Wiedeńskim. Stopień doktora filozofii otrzymał w
1871 roku, zaś prawo ukończył rok później. Po studiach wrócił do rodzinnych majątków
na Podolu. Aktywnie uczestniczył w życiu publicznym, szybko zyskując sławę jednej z
najbarwniejszych postaci w Polsce tej epoki (mówiono o nim, iż jest polskim Oskarem
Wilde). Brał udział w pracach Towarzystwa Gospodarczego we Lwowie oraz Rad Powiatowych w
Stanisławowie i Tłumaczu. W 1876 r. zasiadł w Sejmie Krajowym we Lwowie, stając się
jednym z czołowych reprezentantów nurtu konserwatywnego, tzw. środowiska „Podolaków”.
W latach 1879-1885 i 1895-1909 był posłem w wiedeńskiej Radzie Państwa, odgrywając
doniosłą rolę w funkcjonowaniu Koła Polskiego (był m.in. jego wiceprezesem 1900-04 i
1907-09 oraz prezesem 1904-06). Ceniony przez cesarza Franciszka Józefa I, który mianował
go tajnym radcą dworu w 1898 r., pełnił funkcję ministra dla Galicji w latach
1906-1907, a w 1907 r. odznaczony został Orderem Żelaznej Korony I klasy. Ostatnie lata
życia spędził w Wiedniu. Mimo zaangażowania w życie polityczne wiele pisał,
dowodząc niepospolitej wszechstronności: pozostawił po sobie powieści (m.in. Święty
Ptak, Aurelian), dramaty (np. Bohdan Chmielnicki), tłumaczenia Sofoklesa i Szekspira,
prace z dziedziny historii sztuki (Historia malarstwa we Włoszech, 1892), historii
kultury (Ateny, 1878), filozofii i myśli politycznej (Rozstrząsania filozoficzne o
podstawach pewności ludzkiej, 1893; Historia filozofii, 1894; Mesjanizm polski a prawda
dziejów, 1902; Dokąd nam iść wypada?, 1910). Zaangażowany był także w prace
instytucji kulturalnych i społecznych Galicji. Wykładał na Uniwersytecie we Lwowie,
gdzie uzyskał tytuł docenta historii filozofii, etyki i estetyki (1894), zaś w 1896 r.
został profesorem nadzwyczajnym estetyki. Jego wykłady i odczyty publiczne cieszyły
się wielką popularnością. Zmarł w Wiedniu 23 marca 1909 r. Ośrodek Myśli
Politycznej wydał w Bibliotece Klasyki Polskiej Myśli Politycznej dwa klasyczne dzieła
Dzieduszyckiego "Dokąd nam iść wypada?" (1910) i "Mesjanizm polski a
prawda dziejów" (1902).
688 stron, Format: 13.0x19.5cm, oprawa twarda