Dziennik młodego Niemca Wspomnienia 1939-1940
W 1939 r. wskutek ustaleń paktu Ribbentrop-Mołotow, który włączał państwa bałtyckie
w sowiecką sferę wpływów, jednocześnie gwarantując Niemcom prawo do ewakuacji
rdzennej ludności niemieckiej z tych terenów, m.in. na Łotwie i w Estonii rozpoczęła
się wielka akcja przesiedleńcza, opatrzona hasłem Heim ins Reich (pol. Z powrotem do
Rzeszy). Dotknęła ona w sumie kilkadziesiąt tysięcy tzw. Niemców bałtyckich, których
nazistowska Rzesza Hitlera zmusiła do opuszczenia dotychczasowej ojczyzny i osiedlenia się
w nieznanym im Kraju Warty i w Prusach Zachodnich. Wśród tych Bałtów znalazł się także
trzynastoletni Walter Neumann, urodzony 23 czerwca 1926 r. w Rydze, pełen młodzieńczego
zapału, ale i pozbawiony empatii dla polityki salonowej, dla którego przymus opuszczenia
ojczystej ziemi był zarówno okrucieństwem, jak i wyzwaniem. W 1940 r. rodzina Neumannów
po krótkim pobycie w Stargardzie osiedliła się w okupowanym przez Niemców Toruniu w
Prusach Zachodnich, gdzie spędziła kilka kolejnych lat swojego życia. Walter uczęszczał
tu do gimnazjum, znajdującego się na dzisiejszej lokalnych oddziałów Hitlerjugend. W
1944 r. powołany został do wojska, by wiosną kolejnego roku znaleźć się w niewoli
amerykańskiej, gdzie pod wpływem bieżących doświadczeń pisał swoje pierwsze
wiersze.
Przekład i redakcja naukowa – Liliana Lewandowska
Przedmowa / 7
Nota edytorska / 11
1. Przesiedlenie / 17
2. Ogólny opis Rygi / 29
3. Stargard / 35
4. Toruń / 75
Wyjaśnienie do poszczególnych stron / 119
[2016] Toruń / 121
Literatura pomocnicza / 143
144 stron, Format: 22.0x14.5, oprawa miękka