Ideał życia chrześcijańskiego w świetle wybranych pism św. Grzegorza Wielkiego
W niniejszym opracowaniu zostały przedstawione poglądy św. Grzegorza Wielkiego
dotyczące ideału życia chrześcijańskiego opartego na trzech filarach: życia
duchowego, moralnego i prawego. Nauczanie papieża wskazuje na współzależność
wszystkich elementów składających się na ideał życia chrześcijańskiego. Owa współzależność
pozwala określić Grzegorzową wizję życia jako harmonijnie zwartą.
Jednym z celów podjętej pracy było ukazanie pontyfikatu jednego z największych
papieży, który otrzymał od historii przydomek Wielkiego. Jego czasy to przełom starożytności
i średniowiecza. W celu należytego przedstawienia programu papieża trzeba było sięgnąć
do ówczesnych dziejów, które przybliżyły nam epokę tkwiącą jeszcze – a
przynajmniej korzystającą z poglądów starożytnych, które Kościół usiłował
odrzucić, by nowe czasy były prawdziwie chrześcijańskie.
Pontyfikat Grzegorza Wielkiego jest jednym z lepiej znanych, w dużej mierze dzięki
bogatej korespondencji papieża, z której zachowało się ponad osiemset listów. Chociaż
jest to ogromny zbiór, jest pewne, że stanowi on zaledwie część pism przezeń
napisanych. Pisma papieskie są kopalnią wiedzy dla badacza wczesnego średniowiecza,
ponieważ poruszany w nich zakres problemów daleko wykracza poza sprawy religii i Kościoła.
Z tego powodu były już analizowane na dziesiątki sposobów. Warto było przyjrzeć się
im raz jeszcze, w kontekście znaczenia życia duchowo-moralnego i prawnego w okresie
pontyfikatu Grzegorza Wielkiego. Jednakże spuścizna pisarka papieża jest o wiele większa,
dlatego w pracy odwołano się do różnych dzieł Grzegorza, aby ukazać pogłębiony
pogląd na ideał życia chrześcijańskiego.
WYKAZ SKROTOW / 9
WSTĘP / 11
ROZDZIAŁ I. CZAS PONTYFIKATU – TŁO EPOKI / 19
1. Sytuacja Kościoła / 19
2. Rys biograficzny Grzegorza Wielkiego / 23
3. Przyczynek do epistolografii papieża / 27
4. Troska o życie chrześcijańskie / 31
ROZDZIAŁ II. ŻYCIE DUCHOWE / 35
1. Powołanie do świętości / 36
2. Człowiek w zamyśle Bożym i grzech pierworodny / 43
3. Dzieło zbawcze / 44
4. Droga do świętości przez cnoty wlane / 46
4.1. Wiara / 47
4.2. Nadzieja / 51
4.3. Miłość / 55
5. Zjednoczenie z Bogiem / 58
5.1. Naśladowanie Chrystusa / 59
5.2. Uległość wobec woli Bożej / 60
5.3. Cierpliwość / 61
6. Wyrzeczenie się świata i siebie / 62
7. Modlitwa, kontemplacja i życie aktywne / 65
ROZDZIAŁ III. ŻYCIE MORALNE / 71
1. Odrzucić grzech i zło / 72
1.1. Grzech bałwochwalstwa / 74
1.2. Walka z pychą i zgorszeniem / 78
1.3. Symonia / 81
2. Pragnienie cnót moralnych / 83
2.1. Pokuta i jałmużna / 84
2.2. Pragnienie miłości / 90
2.3. Pragnienie pokory i cierpliwości / 93
2.4. Pragnienie innych cnót moralnych / 96
ROZDZIAŁ IV. PRAWE ŻYCIE / 101
1. Prawo do rozwoju duchowego / 102
2. Prawo boskie i ludzkie / 105
3. Obecność prawa ludzkiego w normowaniu życia moralnego / 107
4. Prawo w małżeństwie / 115
ZAKOŃCZENIE / 121
BIBLIOGRAFIA / 127
STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM / 131
THE IDEAL OF CHRISTIAN LIFE IN THE LIGHT OF CHOSEN WORKS OF SAINT GREGORY THE GREAT
(SUMMARY) / 135
142 strony, Format: 16.0x23.0cm, oprawa miękka
