Kompetencje społeczne i obywatelskie w podstawach programowych kształcenia ogólnego
Analiza krytyczna
„[…] książka jest niewątpliwie ważną pozycją
wpisującą się w dyskurs dotyczący związków edukacji i demokracji, poszukiwania
modelu zaangażowania obywatelskiego poprzez edukację, demokratyzacji edukacji i przyczyn
jego nieobecności w codzienności edukacyjnej. Prezentowane w monografii badania są
ukierunkowane na identyfikację i ocenę kompetencji społecznych i obywatelskich
zawartych w podstawach programowych kształcenia ogólnego oraz próbę określenia,
poprzez analizę krytyczną, potencjalnych skutków dla realizowanej edukacji”.
Z recenzji prof. dr hab. Ewy Filipiak
Wprowadzenie / 9
Hanna Solarczyk-Szwec
„Stara” versus „nowa” podstawa programowa – o aktualności analiz / 15
Kompetencje społeczne i obywatelskie – rama teoretyczna
Hanna Solarczyk-Szwec
1. Kompetencje – uwagi ogólne / 23
1.1. Ekonomiczna perspektywa rozumienia kompetencji / 26
1.2. Społeczna perspektywa rozumienia kompetencji / 28
1.3. Kompetencje społeczne i obywatelskie / 32
2. Funkcje edukacji a kompetencje społeczne i obywatelskie / 39
3. Standardy rozwoju społecznego a kompetencje społeczne i obywatelskie w edukacji
szkolnej / 49
Violetta Kopińska
4. Perspektywy rozumienia obywatelstwa a kompetencje obywatelskie / 57
Violetta Kopińska, Hanna Solarczyk-Szwec
5. Dokumenty polityczno-oświatowe jako źródło społecznie konstruowanej wiedzy o
kompetencjach społecznych i obywatelskich w edukacji szkolnej / 65
5.1. Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie
kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie – Kompetencje kluczowe
w uczeniu się przez całe życie – Europejskie Ramy Odniesienia / 65
5.2. Europejska i Polska Rama Kwalifikacji / 72
5.3. Podstawy programowe kształcenia ogólnego / 76
Hanna Solarczyk-Szwec
6. Konkluzja / 85
Kompetencje społeczne i obywatelskie w podstawach programowych – raport z badań
Violetta Kopińska
7. Metodologia badań / 91
8. Kompetencje społeczne i obywatelskie na etapach edukacyjnych / 115
Izabela Symonowicz-Jabłońska, Elżbieta Wieczór
8.1. Kompetencje społeczne i obywatelskie w podstawach programowych I etapu edukacyjnego
/ 115
Kinga Majchrzak, Agata Szwech
8.2. Kompetencje społeczne i obywatelskie w podstawach programowych II etapu edukacyjnego
/ 133
Iwona Murawska, Beata Przyborowska
8.3. Kompetencje społeczne i obywatelskie w podstawach programowych III etapu
edukacyjnego / 147
Hanna Solarczyk-Szwec, Anna Matusiak
8.4. Kompetencje społeczne i obywatelskie w podstawach programowych IV etapu edukacyjnego
/ 161
Hanna Solarczyk-Szwec
9. Standardy rozwoju społecznego a kompetencje społeczne w podstawach programowych kształcenia
ogólnego / 179
Violetta Kopińska
10. Typy obywatelstwa a kompetencje obywatelskie w podstawach programowych kształcenia ogólnego
/ 199
Hanna Solarczyk-Szwec, Violetta Kopińska
11. Analiza porównawcza i wnioski końcowe / 215
Równość i sprawiedliwość rodzajowa w edukacji społecznej i obywatelskiej –
założenia podstaw programowych
Wstęp / 233
Dorota Pankowska, Mariola Chomczyńska-Rubacha
12. Formalne podstawy edukacji a polityka gender mainstreaming / 235
Mariola Chomczyńska-Rubacha
13. Standardy rozwojowe edukacji seksualnej a podstawa programowa wychowania do życia w
rodzinie / 257
Zakończenie – metaorientacja podstaw programowych / 277
Bibliografia / 283
296 stron, Format: 16.0x22.4, oprawa miękka