ZAKAZ DYSKRYMINACJI W PRAWIE PRACY WUJCZYK M. Księgarnia

Zakaz dyskryminacji w prawie pracy

Rozważania porównawcze de lege lata i de lege ferenda na gruncie polskich i brytyjskich przepisów antydyskryminacyjnych

Niniejsza monografia stanowi efekt rocznych badań prowadzonych na Uniwersytecie Oksfordzkim w zakresie brytyjskich regulacji antydyskryminacyjnych w prawie pracy. Analiza nie została ograniczona do interpretacji przepisów obowiązujących w Wielkiej Brytanii ale obejmuje również bardzo obszerne orzecznictwo. Odwołano się również do stanowisk wypracowanych przez Trybunał Sprawiedliwości.

Przeprowadzone badania stały się punktem wyjścia do interpretacji polskich regulacji zakazu nierównego traktowania w stosunkach pracy. Autor porusza szereg problemów, które dotąd nie były analizowane w polskiej doktrynie prawa pracy, odnoszących się do zakresu przedmiotowego i podmiotowego zakazu dyskryminacji. Wiele miejsca poświęcono kryteriom niedozwolonego różnicowania. Sformułowano również szereg postulatów de lege ferenda w odniesieniu do treści zakazu dyskryminacji, jak i ochrony jaka powinna przysługiwać pracownikom.

Wykaz skrótów
Bibliografia
Wykaz orzecznictwa
Przedmowa

Rozdział 1. Wstęp

Rozdział 2. Aksjologiczne podstawy zakazu dyskryminacji

Rozdział 3. Podstawy prawne zakazu dyskryminacji w stosunkach pracy
1. Polska
2. Wielka Brytania

Rozdział 4. Niedozwolone kryteria różnicowania
1. Polska
2. Wielka Brytania
3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 5. Formy dyskryminacji
1. Dyskryminacja bezpośrednia
1.1. Polska
1.2. Wielka Brytania
1.2.1. Mniej korzystne traktowanie
1.2.2. Prawidłowy komparator
1.2.3. Identyfikowanie różnic pomiędzy dyskryminowanym a komparatorem
1.2.4. Komparator hipotetyczny
1.2.5. Różnicowanie "z powodu" cechy prawnie chronionej
1.2.6. Dyskryminacja asocjacyjna
1.2.7. Dyskryminacja percepcyjna
1.2.8. Intencja osoby dyskryminującej
1.2.9. Dyskryminacja złożona
1.2.10. Dozwolone różnicowanie ze względu na wiek
1.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
2. Dyskryminacja pośrednia
2.1. Polska
2.2. Wielka Brytania
2.2.1. Pojęcie dyskryminacji pośredniej
2.2.2. Pozornie neutralne kryterium różnicowania
2.2.3. Dyskryminacja pośrednia a dyskryminacja bezpośrednia
2.2.4. Niekorzystna sytuacja pracownika
2.2.5. Oddziaływanie niekorzystnej sytuacji na grupę osób
2.2.6. Grupa porównawcza
2.2.7. Zamiar lub motyw dyskryminacji pośredniej
2.2.8. Dane statystyczne jako źródło ustalenia, czy miało miejsce nieuprawnione różnicowanie
2.2.9. Proporcjonalny charakter zastosowanego różnicowania
2.2.10. Przykłady kryteriów różnicowania uznanych za proporcjonalne
2.2.11. Przykłady dyskryminacji pośredniej
2.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
3. Molestowanie
3.1. Polska
3.2. Wielka Brytania
3.2.1. Odwołanie się do niedozwolonych kryteriów różnicowania
3.2.2. Zachowanie niepożądane
3.2.3. Zachowanie niepożądane "ze swojej natury"
3.2.4. Zachowanie sprowokowane
3.2.5. Naruszenie godności lub stworzenie wrogiej atmosfery
3.2.6. Naruszenie godności jako cel lub skutek
3.2.7. Zachowanie o charakterze seksualnym
3.2.8. Odpowiedzialność pracodawcy
3.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
4. Wiktymizacja
4.1. Polska
4.2. Wielka Brytania
4.2.1. Czynność chroniona
4.2.2. Błędne przekonanie o dokonaniu czynności chronionej
4.2.3. Brak ochrony
4.2.4. Niekorzystne traktowanie pracownika
4.2.5. Związek między czynnością chronioną a niekorzystnymi konsekwencjami wobec pracownika
4.2.6. Ochrona pracownika po ustaniu stosunku pracy
4.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 6. Niedozwolone kryteria różnicowania
1. Płeć
1.1. Polska
1.2. Wielka Brytania
1.2.1. Definicja płci
1.2.2. Prawidłowy komparator
1.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
2. Wiek
2.1. Polska
2.2. Wielka Brytania
2.2.1. Dyskryminacja ze względu na wiek lub na przynależność do grupy wiekowej
2.2.2. Różnicowanie ze względu na nabycie uprawnień emerytalnych
2.2.3. Cele uzasadniające różnicowanie ze względu na wiek
2.2.4. Staż pracy
2.2.5. Nabór do pracy
2.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
3. Niepełnosprawność
3.1. Polska
3.2. Wielka Brytania
3.2.1. Dyskryminacja bezpośrednia
3.2.2. Uchybienie obowiązkowi dokonania zmian dostosowawczych dla niepełnosprawnych w miejscu pracy
3.2.3. Dyskryminacja wynikająca z okoliczności będących konsekwencją niepełnosprawności
3.2.4. Dyskryminacja pośrednia
3.2.5. Pytanie o niepełnosprawność kandydatów do pracy
3.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
4. Rasa, narodowość, pochodzenia etniczne, kolor skóry
4.1. Polska
4.2. Wielka Brytania
4.2.1. Pochodzenie etniczne
4.2.2. Pochodzenie narodowe a narodowość
4.2.3. Złożone pochodzenie narodowe lub etniczne
4.2.4. Przynależność do kasty jako przesłanka dyskryminacyjna.
4.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
5. Religia i wyznanie
5.1. Polska
5.2. Wielka Brytania
5.2.1. Pojęcie religii
5.2.2. Pojęcie przekonań
5.2.3. Przekonania religijne a religia
5.2.4. Brak wyznawania religii lub przekonań
5.2.5. Uzewnętrznianie religii lub przekonań
5.2.6. Umożliwienie uczestnictwa w praktykach religijnych
5.2.7. Wymogi co do stroju służbowego
5.2.8. Dyskryminacja ze względu na przekonania religijne
a dyskryminacja ze względu na wyrażanie przekonań religijnych
5.2.9. Konflikt pomiędzy wyznawaną religią a podstawowymi obowiązkami pracowniczymi
5.2.10. Odstępstwa od zakazu niedyskryminacji
5.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
6. Orientacja seksualna
6.1. Polska
6.2. Wielka Brytania
6.2.1. Asseksualizm i transseksualizm
6.2.2. Ujawnienie orientacji seksualnej
6.2.3. Odpowiedni komparator
6.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
7. Zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony
7.1. Polska
7.2. Wielka Brytania
7.2.1. Zatrudnienie na czas określony
7.2.2. Odpowiedni komparator
7.2.3. Niekorzystne traktowanie
7.2.4. Pisemne oświadczenie
7.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
8. Zatrudnienia w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy
8.1. Polska
8.2. Wielka Brytania
8.2.1. Właściwy komparator
8.2.2. Brak konieczności wskazania komparatora
8.2.3. Niekorzystne traktowanie
8.2.4. Reguła pro rata
8.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
9. Transseksualizm
9.1. Polska
9.2. Wielka Brytania
9.2.1. Proces zmiany płci
9.2.2. Nieobecność związana z procesem zmiany płci
9.2.3. Komparator
9.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
10. Pozostawanie w związku małżeńskim lub związku cywilnoprawnym
10.1. Polska
10.2. Wielka Brytania
10 2.1. Dyskryminacja bezpośrednia
10 2 2. Rozwód lub rozwiązanie związku cywilnoprawnego
10.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
11. Przekonania polityczne i przynależność związkowa
11.1. Polska
11.2. Wielka Brytania
11.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 7. Zakres zakazu dyskryminacji
1. Zakres podmiotowy zakazu dyskryminacji
1.1. Polska
1.2. Wielka Brytania
1.2.1. Podmioty chronione przed dyskryminacją
1.2.2. Podmioty odpowiedzialne za przeciwdziałanie dyskryminacji
1.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
2. Zakres przedmiotowy zakazu dyskryminacji
2.1. Polska
2.2. Wielka Brytania
2.2.1. Dostęp do szkoleń
2.2.2. Warunki pracy
2.2.3. Świadczenia
2.2.4. Awansowanie, szkolenie i zmiana miejsca pracy
2.2.5. Pojęcie negatywnych konsekwencji
2.2.6. Zwolnienia grupowe
2.2.7. Dyskryminacja w toku procesu rekrutacji
2.2.8. Rekrutacja a pytanie o stan zdrowia i niepełnosprawność
2.2.9. Rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn uznanych za dyskryminujące
2.2.10. Dyskryminacja po ustaniu stosunku pracy
2.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 8. Zakaz dyskryminacji w zakresie wynagrodzenia
1. Polska
2. Wielka Brytania
2.1. Zakres nakazu równego traktowania w zakresie wynagrodzenia
2.2. Praca jednakowa
2.3. Praca ta sama
2.4. Praca oceniana jako taka sama
2.5. Praca jednakowej wartości
2.6. Zakres podmiotowy porównania
2.7. Brak wymogu jednoczesnego zatrudnienia jako warunku dokonania porównania
2.8. Zakres ochrony zasady równości wynagrodzenia
2.9. Brak roszczenia o proporcjonalną część wynagrodzenia
2.10. Sposób dokonania porównania wynagrodzenia
2.11. Prawidłowy komparator
2.12. Czynniki uzasadniające różnicowanie wynagrodzenia
2.13. Staż pracy jako czynnik uzasadniający różnicowanie wynagrodzenia
2.14. Warunki rynku pracy jako czynnik uzasadniający różnicowanie wynagrodzenia
2.15. Rokowania zbiorowe jako czynnik uzasadniający różnicowanie wynagrodzenia
2.16. Poziom wykonywanych obowiązków jako czynnik uzasadniający różnicowanie wynagrodzenia
2.17. Red cirding jako czynnik uzasadniający różnicowanie wynagrodzenia
2.18. Warunki organizacyjne jako czynnik uzasadniający różnicowanie wynagrodzenia
2.19. Błąd jako czynnik uzasadniający różnicowanie wynagrodzenia
2.20. Środki ułatwiające dochodzenie odszkodowań z tytułu naruszenia zasady równego wynagrodzenia
3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 9. Działania wyrównawcze
1. Polska
2. Wielka Brytania
2.1. Akcje wyrównawcze jako odpowiedź na niedogodność, potrzebę lub niski stopień partycypacji
2.2. Akcje wyrównawcze w toku rekrutacji
2.3. Akcje wyrównawcze a pozytywna dyskryminacja
2.4. Dobrowolny charakter działań wyrównawczych
2.5. Rozsądne przekonanie, że podejmowane działanie wyrównuje szansę
2.6. Proporcjonalność
3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 10. Obowiązki pracodawców państwowych w zakresie przestrzegania zasady równości w zatrudnieniu
1. Polska
2. Wielka Brytania
2.1. Wyjątki od zakazu dyskryminacji
2.2. Należyte rozważenie zasady równości
2.3. Ocena wpływu decyzji na przestrzeganie zasady równości
2.4. Obowiązki władz w razie zidentyfikowania negatywnego wpływu decyzji na równouprawnienie pracowników
2.5. Zakres dopuszczalnego różnicowania pracowników
2.6. Obowiązek rozważenia konsekwencji socjalno-ekonomicznych
3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 11. Rozkład ciężaru dowodu
1. Polska
2. Wielka Brytania
2.1. Element dyskryminacyjny
2.2. Oczywistość dyskryminacji
2.3. Ryzyko mechanicznego stosowania zasady rozkładu ciężaru dowodów
2.4. Uprawdopodobnienie zarzutu dyskryminacji (prima facie case)
2.5. Obowiązek pracodawcy udowodnienia, że dyskryminacja nie miała miejsca
2.6. Zaniechanie pracodawcy a przyjęcie występowania działań dyskryminujących
2.7. Przerzucenie ciężaru dowodu bez uprawdopodobnienia występowania nierównego traktowania
2.8. Wymagany stopień udowodnienia podnoszonych twierdzeń
2.9. Ciężar dowodu w sprawach o dyskryminację pośrednią
2.10. Ciężar dowodu w sprawach o molestowanie
2.11. Ciężar dowodu w sprawach o wiktymizację
3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 12. Kontratypy zakazu dyskryminacji
1. Polska
2. Wielka Brytania
2.1. Kontratypy zakazu dyskryminacji wynikające z wymogów związanych z rodzajem wykonywanej pracy i warunkami jej wykonywania
2.2. Zakres przedmiotowy kontratypów zakazu dyskryminacji związanych z wymaganiami zawodowymi
2.3. Agencje zatrudnienia
2.4. Kontratypy zakazu dyskryminacji związane z bezpieczeństwem narodowym
2.5. Kontratypy zakazu dyskryminacji związane z religią lub wyznaniem
2.6. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący podmiotów opartych na etosie religijnym lub dotyczących wyznania
2.7. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący wieku
2.8. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący stażu pracy
2.9. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący minimalnego wynagrodzenia wypłacanego pracownikom
2.10. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący odpraw z tytułu zwolnień
2.11. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący opłacania przez pracodawcę ubezpieczenia
2.12. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczących przyznawania świadczeń w związku z opieką nad dzieckiem
2.13. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczących dostępu do pracowniczych programów emerytalnych
2.14. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący wypłaty świadczeń w okresie urlopu macierzyńskiego
2.15. Kontratypy zakazu dyskryminacji dotyczący świadczeń uzależnionych od stanu cywilnego
2.16. Kontratyp zakazu dyskryminacji dotyczący zatrudnienia w szkołach prowadzonych przez organizacje kościelne
2.17. Kontratyp zakazu dyskryminacji związane z działaniami wyrównawczymi
3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 13. Zakres odpowiedzialności za dykryminację
1. Podmiot odpowiedzialny za dyskryminację
1.1. Polska
1.2. Wielka Brytania
1.2.1. Odpowiedzialność pracodawcy za zachowanie pracowników
1.2.2. Pojęcie "w ramach zatrudnienia"
1.2.3. Rozsądne środki prewencyjne
1.2.4. Odpowiedzialność pracodawcy za molestowanie pracowników przez osoby trzecie
1.2.5. Odpowiedzialność za polecenia i zachęcanie do popełniania aktu dyskryminacji
1.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda
2. Uprawnienia pracownika w razie dyskryminacji
2.1. Polska
2.2. Wielka Brytania
2.2.1. Oświadczenie
2.2.2. Rekomendacje
2.2.3. Odszkodowanie
2.2.4. Straty finansowe
2 2 5. Dyskryminacja a zwolnienie z powodów dyskryminacyjnych
2.2.6. Krzywda
2.2.7. Kwalifikowane zadośćuczynienie
2.2.8. Szkody będącej efektem pogorszenia sytuacji pracownika
2.2.9. Odszkodowanie mające dać przykład (exemplary damages)
2.2.10. Odszkodowanie z tytułu doznania negatywnych konsekwencji na rynku pracy
2.2.11. Odszkodowanie z tytułu stygmatyzacji
2.2.12. Utrata świadczeń emerytalnych
2.2.13. Stopień przyczynienia się a wysokość odszkodowania
2.2.14. Ciężar dowodu w zakresie wysokości odszkodowania
2.2.15. Eąuality and Human Rights Comission
2.3. Wnioski i uwagi de lege ferenda

Rozdział 14. Procesowe aspekty dyskryminacji
1. Polska
2. Wielka Brytania
2.1. Termin do wniesienia skargi

Rozdział 15. Zakończenie

278 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka

Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy,
czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.