Kodeks Pracy 2017
Praktyczny komentarz z przykładami
Od 1 stycznia 2017 r. weszły w życie zmiany w Kodeksie pracy. Dotyczą one nowych
zasad wydawania świadectw pracy. Po zmianie przepisów obowiązkiem pracodawcy jest –
podobnie jak dotychczas – niezwłoczne wydanie pracownikowi świadectwa pracy w związku
z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. Wyjątkiem od tej zasady są przypadki
zawarcia z tym samym pracownikiem kolejnej umowy o pracę w ciągu 7 dni od dnia
rozwiązania lub wygaśnięcia poprzedniej umowy. Wówczas pracodawca ma obowiązek
wydania pracownikowi świadectwa pracy tylko na jego wniosek. Ponadto od 1 stycznia 2017
r. zmienione zostały przepisy dotyczące wprowadzania regulaminów pracy i wynagradzania.
Dotychczas konieczność ich posiadania dotyczyła pracodawców zatrudniających
przynajmniej 20 pracowników. Po zmianach regulamin pracy i wynagradzania muszą
wprowadzać pracodawcy zatrudniający co najmniej 50 pracowników.
Od 1 stycznia 2017 r. pracownicy zyskali też dłuższy termin na odwołanie do sądu
pracy od rozwiązania umowy o pracę. Po zmianach przepisów na odwołanie od
wypowiedzenia umowy o pracę oraz na odwołanie od rozwiązania umowy bez wypowiedzenia
przysługuje 21 dni. Dotychczas pracownicy mieli 7 dni na odwołanie od wypowiedzenia
umowy o pracę oraz 14 dni na zakwestionowanie rozwiązania umowy bez wypowiedzenia.
Publikacja „Kodeks pracy 2017 z komentarzem” zawiera aktualną treść ustawy oraz
praktyczny komentarz do każdego działu Kodeksu pracy ze szczególnym uwzględnieniem
najnowszych zmian wchodzących w życie w 2017 r.
Komentarz został przygotowany przez autorów-praktyków.
Pomocą w zrozumieniu i stosowaniu nowych rozwiązań prawnych są liczne przykłady,
wzory dokumentów oraz zestawienia tabelaryczne.
DZIAŁ PIERWSZY. Przepisy ogólne
Rozdział I. Przepisy wstępne
Rozdział II. Podstawowe zasady prawa pracy
Rozdział IIa.Równe traktowanie w zatrudnieniu
Rozdział IIb. Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy
Rozdział III. (uchylony)
KOMENTARZ. Dział I. Przepisy ogólne
Zagadnienia ogólne
Pracodawca
Pracownik
Akty prawa wewnątrzzakładowego
Zawieszenie prawa wewnątrzzakładowego
Warunki zawieszenia przepisów prawa pracy
Jakie przepisy można zawiesić
Okres trwania porozumienia
Warunki, na jakich są zatrudniani pracownicy w czasie zawieszenia przepisów
Zawieszenie zapisów umowy o pracę
Podstawowe zasady prawa pracy
Równe traktowanie w zatrudnieniu
Zróżnicowanie wynagrodzeń a dyskryminacja
Dodatkowe świadczenia po ustaniu stosunku pracy a dyskryminacja
Co powinien zrobić pracodawca, aby uniknąć zarzutu dyskryminacji płacowej
Różnice między dyskryminacją a nierównym traktowaniem
Ochrona pracowników w razie dochodzenia roszczeń
Obowiązek udostępnienia pracownikom przepisów o równym traktowaniu
Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy
DZIAŁ DRUGI. Stosunek pracy
Rozdział I. Przepisy ogólne
Rozdział II. Umowa o pracę
Oddział 1. Zawarcie umowy o pracę
Oddział 2. Przepisy ogólne o rozwiązaniu umowy o pracę
Oddział 3. Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem
Oddział 4. Uprawnienia pracownika w razie nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem
wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę
Oddział 5. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
Oddział 6. Uprawnienia pracownika w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez
pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia
Oddział 6a. Uprawnienia pracodawcy w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika
umowy o pracę bez wypowiedzenia
Oddział 7. Wygaśnięcie umowy o pracę
Rozdział IIa. (uchylony)
Rozdział IIb. Zatrudnianie pracowników w formie telepracy
Rozdział III. Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej
umowy o pracę
Oddział 1. Stosunek pracy na podstawie powołania
Oddział 2. Stosunek pracy na podstawie wyboru
Oddział 3. Stosunek pracy na podstawie mianowania
Oddział 4. Stosunek pracy na podstawie spółdzielczej umowy o pracę
KOMENTARZ. Dział II. Stosunek pracy
Zagadnienia ogólne
Stosunek pracy
Udostępnianie danych osobowych
Kwestionariusz osobowy
Umowa o pracę
Elementy umowy o pracę
Określenie stron umowy o pracę
Data zawarcia umowy o pracę
Rodzaj pracy
Miejsce wykonywania pracy
Wynagrodzenie za pracę
Wymiar czasu pracy
Termin rozpoczęcia pracy
Limit godzin ponadwymiarowych
Systemy czasu pracy w umowie o pracę
Wskazanie okoliczności zawarcia umowy terminowej powyżej limitów
Nieobowiązkowe elementy umowy o pracę
Rodzaje umów
Umowa na okres próbny
Ponowne zawieranie umowy na okres próbny
Skutki zawarcia umowy na okres próbny dłuższy niż 3 miesiące.
Umowa o pracę na czas określony
Brak limitów w zawieraniu umów na czas określony
Wypowiedzenie umowy na czas określony
Przepisy przejściowe
Umowa na czas wykonania określonej pracy
Umowa na zastępstwo
Umowa na czas nieokreślony
Informacja o warunkach zatrudnienia
Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę
Przejęcie praw i obowiązków przez nowego pracodawcę
Pracownicy zatrudnieni na innej podstawie niż umowa o pracę
Osoby zatrudnione na innej podstawie niż stosunek pracy
Tryb przejścia zakładu i związane z tym obowiązki wobec pracowników
Uprawnienia pracowników
Rozwiązanie umowy o pracę
Porozumienie stron
Rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem
Okresy wypowiedzenia umów o pracę
Liczenie terminów
Przyczyna wypowiedzenia umowy
Konsultacje zamiaru wypowiedzenia umowy ze związkami zawodowymi
Wręczenie wypowiedzenia pracownikowi
Wydłużenie okresu wypowiedzenia
Skrócenie okresu wypowiedzenia
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia
Zwolnienie dyscyplinarne pracownika
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia i bez winy pracownika
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia przez pracownika
Wygaśnięcie stosunku pracy
Śmierć pracownika
Śmierć pracodawcy
Tymczasowe aresztowanie
Niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy
Umowa na czas nieokreślony
Umowa na okres próbny
Umowa na czas określony
Niezgodne z prawem rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia
Przywrócenie do pracy
Telepraca
Rozpoczęcie pracy w formie telepracy
Zaprzestanie wykonywania telepracy
Obowiązki pracodawcy
Dodatkowa umowa
Kontrola telepracownika
Dokumentacja pracownicza i obowiązki pracodawcy w zakresie bhp
Delegowanie pracowników
DZIAŁ TRZECI. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
Rozdział I. Ustalanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracą
Rozdział Ia. Wynagrodzenie za pracę
Rozdział II. Ochrona wynagrodzenia za pracę
Rozdział III. Świadczenia przysługujące w okresie czasowej niezdolności do pracy
Rozdział IIIa. Odprawa rentowa lub emerytalna
Rozdział IV. Odprawa pośmiertna
KOMENTARZ. Dział III. Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia
Zagadnienia ogólne
Regulamin wynagradzania
Regulamin wynagradzania a układ zbiorowy pracy
Zasady tworzenia regulaminu wynagradzania
Jakie postanowienia powinien zawierać regulamin
Najczęściej popełniane błędy w regulaminie wynagradzania
Jak prawidłowo określić datę wejścia w życie regulaminu
Jak podać regulamin do wiadomości pracowników
Jak zmieniać postanowienia regulaminu
Podróż służbowa
Dieta krajowa
Dieta zagraniczna
Podróż pracowników mobilnych
Nocleg w kabinie samochodu
Trybunał Konstytucyjny o podróżach służbowych kierowców
Wynagrodzenie za wykonaną pracę
Przestój
Przestój z powodu warunków atmosferycznych
Ochrona wynagrodzenia za pracę
Prawo niezbywalne
Wypłata wynagrodzenia za pracę
Forma i sposób wypłaty wynagrodzenia
Potrącenia z wynagrodzenia
Granice potrąceń i kwota wolna
Wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy
Odprawa rentowa lub emerytalna
Odprawa pośmiertna
DZIAŁ CZWARTY. Obowiązki pracodawcy i pracownika
Rozdział I. Obowiązki pracodawcy
Rozdział II. Obowiązki pracownika
Rozdział IIa. Zakaz konkurencji
Rozdział III. Kwalifikacje zawodowe pracowników
Rozdział IV. Regulamin pracy
Rozdział V. Nagrody i wyróżnienia
Rozdział VI. Odpowiedzialność porządkowa pracowników
KOMENTARZ. Dział IV. Obowiązki pracodawcy i pracownika
Zagadnienia ogólne
Zakres obowiązków pracownika
Mobbing
Świadectwo pracy
Termin wydania
Szczególne zasady wypełniania i wydawania świadectwa pracy.
Najczęstsze błędy w świadectwach pracy
Sprostowanie świadectwa pracy
Zakaz konkurencji
Wskazówki dla pracodawcy zawierającego umowę o zakazie konkurencji
Odpowiedzialność materialna pracownika za złamanie zakazu konkurencji podczas
zatrudnienia
Odszkodowanie z klauzuli konkurencyjnej
Sposób obliczania odszkodowania
Kwalifikacje zawodowe pracowników
Skierowanie lub zgoda pracodawcy na dokształcanie
Uprawnienia pracowników podnoszących kwalifikacje
Umowa pracodawcy z pracownikiem podnoszącym kwalifikacje
Indywidualny czas pracy
Świadczenia dobrowolne
Dokształcanie niezwiązane z zatrudnieniem
Regulamin pracy
Zasady przyznawania środków ochrony indywidualnej
Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe
Pora nocna
Termin i miejsce wypłaty wynagrodzenia
Wykaz prac wzbronionych młodocianym i kobietom
Obowiązki bhp
Sposób potwierdzania przybycia i obecności w pracy
Informacja o karach porządkowych
Inne postanowienia zamieszczone w regulaminie pracy
Ustalenie i wejście w życie regulaminu pracy
Odpowiedzialność porządkowa pracowników
Procedura stosowania kar
Odwołanie od zastosowanej kary
Zatarcie kary
DZIAŁ PIĄTY. Odpowiedzialność materialna pracowników
Rozdział I. Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy
Rozdział II. Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi
KOMENTARZ. Dział V. Odpowiedzialność materialna pracowników
Zagadnienia ogólne
Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną pracodawcy
Granice odpowiedzialności
Wysokość odszkodowania
Ciężar dowodu
Szkoda wyrządzona osobie trzeciej
Przyczynienie się do powstania szkody
Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi
Wspólna odpowiedzialność za powierzone mienie
Inwentaryzacja
Wypowiedzenie i odstąpienie od umowy
Nieobecność pracownika
Rozwiązanie umowy o pracę
Ustanie umowy o odpowiedzialności materialnej
Udział pracowników w inwentaryzacji
DZIAŁ SZÓSTY. Czas pracy
Rozdział I. Przepisy ogólne
Rozdział II. Normy i ogólny wymiar czasu pracy
Rozdział III. Okresy odpoczynku
Rozdział IV. Systemy i rozkłady czasu pracy
Rozdział V. Praca w godzinach nadliczbowych
Rozdział VI. Praca w porze nocnej
Rozdział VII. Praca w niedziele i święta
KOMENTARZ. Dział VI. Czas pracy
Zagadnienia ogólne
Doba pracownicza i tydzień pracy
Normy czasu pracy i okres rozliczeniowy
Normy czasu pracy
Pięciodniowy tydzień pracy
Okres rozliczeniowy
Wymiar czasu pracy
Rozkład czasu pracy
Prawo pracownika do odpoczynku
Odpoczynek dobowy
Odpoczynek tygodniowy
Przerwa w pracy
Systemy czasu pracy
System podstawowy
System równoważny z przedłużeniem normy dobowej do 12 godzin
System równoważny z przedłużeniem normy dobowej do 16 lub 24 godzin
System przerywanego czasu pracy
System zadaniowego czasu pracy
System pracy weekendowej
System skróconego tygodnia pracy
Ruchomy czas pracy
Czas pracy kadry kierowniczej
Ewidencja czasu pracy
Praca w godzinach nadliczbowych
Odrabianie wyjść prywatnych
Limit pracy nadliczbowej (dobowy, tygodniowy, roczny)
Rekompensata pracy w godzinach nadliczbowych
Praca w niedziele i święta
Praca w placówkach handlowych
Rekompensata za pracę w niedzielę i święto
DZIAŁ SIÓDMY. Urlopy pracownicze
Rozdział I. Urlopy wypoczynkowe
Rozdział II. Urlopy bezpłatne
KOMENTARZ. Dział VII. Urlopy wypoczynkowe
Zagadnienia ogólne
Nabycie prawa do urlopu
Wymiar urlopu wypoczynkowego
Udzielanie urlopu
Urlop pracowników pracujących w równoważnym systemie
czasu pracy
Urlop proporcjonalny
Urlop po okresie niewykonywania pracy
Zwiększenie wymiaru urlopu
Termin wykorzystania urlopu
Przerwanie urlopu
Odwołanie z urlopu
Przesunięcie terminu urlopu
Zwrot kosztów odwołania i przesunięcia urlopu pracownika
Dzielenie urlopu na części
Urlop na żądanie
Ekwiwalent za urlop
Wynagrodzenie urlopowe
DZIAŁ ÓSMY. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem
KOMENTARZ. Dział VIII. Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem
Zakaz zatrudniania kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla
zdrowia
Ochrona stosunku pracy kobiet w ciąży
Zakaz wypowiadania i rozwiązywania umowy o pracę z pracownicą w ciąży
Wyjątki od zakazu wypowiadania umów pracownicom w ciąży
Obowiązek przedłużania umów terminowych
Uprawnienia związane z rodzicielstwem
Pracownica w ciąży
Pracownica karmiąca dziecko piersią
Pracownica wychowująca dziecko w wieku do 4 lat
Pracownica wychowująca dziecko w wieku do 14 lat
Urlop macierzyński
Przejęcie urlopu przez samotnego ojca
Przejęcie urlopu w razie śmierci matki
Podjęcie pracy przez ubezpieczoną matkę
Rozpoczęcie urlopu macierzyńskiego
Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego
Urlop rodzicielski
Tak zwany długi wniosek o urlop rodzicielski
Łączenie urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy
Rezygnacja z urlopu rodzicielskiego
Urlop rodzicielski dla rodziców adopcyjnych
Urlop ojcowski
Warunki zatrudnienia pracownika powracającego z urlopu macierzyńskiego
Urlop wychowawczy
Pomniejszanie liczby części urlopu wychowawczego ze względu na wykorzystany urlop
rodzicielski
Zakaz rozwiązywania i wypowiadania umowy o pracę w czasie urlopu wychowawczego
Podjęcie pracy na urlopie wychowawczym
Przerwanie urlopu wychowawczego
Dopuszczenie pracownika do pracy po urlopie wychowawczym
Obniżenie wymiaru czasu pracy zamiast urlopu wychowawczego
DZIAŁ DZIEWIĄTY. Zatrudnianie młodocianych
Rozdział I. Przepisy ogólne
Rozdział II. Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę w celu przygotowania zawodowego
Rozdział III. Dokształcanie
Rozdział IIIa. Zatrudnianie młodocianych w innym celu niż przygotowanie zawodowe
Rozdział IV. Szczególna ochrona zdrowia
Rozdział V. Urlopy wypoczynkowe
Rozdział VI. Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe
KOMENTARZ. Dział IX. Zatrudnianie młodocianych
Zagadnienia ogólne
Umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego
Rozwiązanie umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego
Ochrona pracowników młodocianych
Czas pracy młodocianych
Zatrudnianie pracowników przy pracach lekkich
Urlopy wypoczynkowe młodocianych
DZIAŁ DZIESIĄTY. Bezpieczeństwo i higiena pracy
Rozdział I. Podstawowe obowiązki pracodawcy
Rozdział II. Prawa i obowiązki pracownika
Rozdział III. Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy
Rozdział IV. Maszyny i inne urządzenia techniczne
Rozdział V. Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia
lub życia
Rozdział VI. Profilaktyczna ochrona zdrowia
Rozdział VII. Wypadki przy pracy i choroby zawodowe
Rozdział VIII. Szkolenie
Rozdział IX. Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze
Rozdział X. Służba bezpieczeństwa i higieny pracy
Rozdział XI. Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz komisja
bezpieczeństwa i higieny pracy
Rozdział XII. Obowiązki organów sprawujących nadzór nad przedsiębiorstwami lub
innymi jednostkami
organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi
Rozdział XIII. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące wykonywania prac w różnych
gałęziach pracy
KOMENTARZ. Dział X. Bezpieczeństwo i higiena pracy
Zagadnienia ogólne
Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie bhp
Osoba do udzielania pierwszej pomocy i ochrony przeciwpożarowej
Informowanie o ryzyku zawodowym
Badania lekarskie
Szkolenia bhp
Odzież i obuwie robocze
Pranie odzieży roboczej
Środki ochrony indywidualnej
Informowanie o wypadkach przy pracy i chorobach zawodowych
DZIAŁ JEDENASTY. Układy zbiorowe pracy
Rozdział I. Przepisy ogólne
Rozdział II. Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy
Rozdział III. Zakładowy układ zbiorowy pracy
KOMENTARZ. Dział XI. Układy zbiorowe pracy
Zagadnienia ogólne
Zawarcie układu
Układ zbiorowy a treść stosunku pracy
Zawieszenie stosowania układu
DZIAŁ DWUNASTY. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy
Rozdział I. Przepisy ogólne
Rozdział II. Postępowanie pojednawcze
Rozdział III. Sądy pracy
KOMENTARZ. Dział XII. Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy
Zagadnienia ogólne
Sąd pracy
Ugoda z pracownikiem
Terminy dochodzenia roszczeń
DZIAŁ TRZYNASTY. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika
Rozdział II. (uchylony)
KOMENTARZ. Dział XIII. Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom
pracownika
Zagadnienia ogólne
Katalog wykroczeń
Zawarcie umowy cywilnoprawnej zamiast umowy o pracę
Niepowiadomienie PIP o zawarciu umowy na czas określony przekraczającej dopuszczalną
długość i liczbę takich umów
Niepotwierdzenie umowy o pracę na piśmie
Wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy z rażącym naruszeniem przepisów
Stosowanie kar porządkowych innych niż przewidziane w Kodeksie pracy
Naruszenie przepisów o czasie pracy, uprawnieniach związanych z rodzicielstwem,
zatrudnianiu młodocianych
Nieprowadzenie dokumentacji pracowniczej
Pozostawienie dokumentacji pracowniczej w warunkach grożących jej uszkodzeniem lub
zniszczeniem
Wykroczenia związane z podstawowymi prawami pracowniczymi
Wynagrodzenia i świadczenia
Urlopy wypoczynkowe
Niewydanie świadectwa pracy
Niewykonanie orzeczenia sądu pracy
Odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy
Projekt budowlany niespełniający wymagań bhp
Urządzenia i środki ochrony niespełniające wymagań dotyczących oceny zgodności
Szkodliwe procesy technologiczne i substancje chemiczne
Ukrywanie wypadków lub chorób zawodowych
Niewykonanie decyzji inspektora pracy
Utrudnianie kontroli
Niedozwolona praca dzieci
Wysokość kary
DZIAŁ CZTERNASTY. Przedawnienie roszczeń
KOMENTARZ. Dział XIV. Przedawnienie roszczeń
Zagadnienia ogólne
Terminy przedawnienia
DZIAŁ CZTERNASTYA. (uchylony)
DZIAŁ PIĘTNASTY. Przepisy końcowe
KOMENTARZ. Dział XV. Przepisy końcowe
Zagadnienia ogólne
Warunki bhp dla osób niebędących pracownikami
Praca dzieci
Zgoda inspektora i cofnięcie wniosku przez rodziców
Odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu cywilnego
Wykaz dyrektyw Wspólnot Europejskich, których wdrożenia dokonuje
Kodeks pracy
488 stron, Format: 15.5x23.5cm, oprawa miękka
