Dysfunkcjonalność szwajcarskiej demokracji bezpośredniej
W książce zostały przedstawione przykłady dysfunkcjonalności demokracji
bezpośredniej wobec problemów społeczno-politycznych, gospodarczych i kulturowych
Szwajcarii.
Szczególnie dokładnie przeanalizowane zostały dysfunkcjonalne skutki federalnego
referendum dotyczącego przystąpienia Szwajcarii do Europejskiego Obszaru Gospodarczego w
1992 roku oraz kantonalne referenda dotyczące integracji mniejszości muzułmańskiej w
Szwajcarii, jak również referendum federalne „Stop minaretom”.
Omówiony został również dysfunkcjonalny wymiar innych rozstrzygnięć federalnych,
takich jak referendum w sprawie przystąpienia Szwajcarii do instytucji Bretton Woods oraz
ustawa Lex USA.
Osobno przedstawiono wprowadzenie prawa wyborczego dla kobiet i jego wpływ na
funkcjonowanie systemu demokracji w wydaniu szwajcarskim.
Przykłady te potwierdzają tezę, że niektóre rozstrzygnięcia z zastosowaniem
instrumentów demokracji bezpośredniej mają charakter dysfunkcjonalny i wpływają
negatywnie na politykę społeczno-polityczną, gospodarczą i kulturową w tym kraju,
jednak nie stanowią zagrożenia dla funkcjonowania całości systemu.
Od autora
Wykaz skrótów 7
Wstęp 9
Rozdział I
Modele i rozwiązania ustrojowe współczesnej demokracji 19
1 1 Pojęcie, zasady i funkcje demokracji 19
1 2 Wybrane koncepcje demokracji 25
1 3 Modele ustrojowe państw demokratycznych 29
1 4 Instytucje demokracji bezpośredniej i ich funkcje polityczne 33
1 5 Dysfunkcjonalność rozwiązań ustrojowych w systemach demokratycznych 39
1 6 Podsumowanie 48
Rozdział II
Geneza, uwarunkowania i instytucje systemu politycznego 50
2 1 Uwarunkowania historyczne i instytucjonalne 50
2 2 Podziały socjopolityczne 59
2 3 Założenia i funkcjonowanie szwajcarskiego federalizmu 63
2 4 System partyjny i „formuła magiczna” 71
2 5 Główne instytucje ustrojowe 81
2 6 Podsumowanie 86
Rozdział III
Mechanizmy i konsekwencje systemu demokracji bezpośredniej 88
3 1 Geneza i ewolucja 88
3 2 Instytucje i procedury 92
3 3 Doświadczenia demokracji bezpośredniej 100
3 4 Problem funkcjonalności i dysfunkcjonalności 107
3 5 Podsumowanie 118
Rozdział IV
Przykłady dysfunkcjonalności demokracji bezpośredniej wobec problemów
społeczno-politycznych, gospodarczych i kulturowych 119
4 1 Referendum dotyczące przystąpienia do Europejskiego Obszaru Gospodarczego z 1992
roku 119
4 2 Referenda dotyczące integracji mniejszości muzułmańskiej 127
4 3 Dysfunkcjonalny wymiar innych rozstrzygnięć 137
4 4 Wprowadzenie prawa wyborczego dla kobiet i jego wpływ na funkcjonalność i
dysfunkcjonalność systemu demokracji143
4 5 Podsumowanie 148
Zakończenie 149
Bibliografia 159
Wykaz tabel 173
Wykaz rysunków 174
Aneksy 175
Aneks I
Konstytucja Federalna Konfederacji Szwajcarskiej (wybrane fragmenty) 175
Aneks II
Europejski Obszar Gospodarczy (EOG), Szwajcaria i kraje Północy 205
212 stron, Format: 16.0x22.0cm, oprawa miękka
