Dietetyka i sztuka kulinarna antyku i wczesnego Bizancjum (II-VII w.)
Cz. III. Jajka mleko i produkty mleczne w medycynie i w sztuce kulinarnej (I-VII w.)
Byzantina Lodziensia XXVIII,
Niniejsza publikacja jest kontynuacją wieloletnich, wspólnie prowadzonych przez
Autorów badań nad dietą, dietetyką, farmakologią i gastronomią późnego antyku i
wczesnego Bizancjum. Powstała ona głównie na bazie greckich traktatów medycznych
skomponowanych w okresie od I do VII w., ale uwzględnia także dane pochodzące spoza
tego kanonu.
Zamiarem Autorów było przekazanie w przystępny sposób wiedzy antyku i Bizancjum na
temat jaj i produktów mlecznych.
W tym celu starali się oni przetłumaczyć na współczesny język sposób myślenia
ówczesnych lekarzy, a także zaprezentować główne założenia propagowanej przez nich
teorii. W szczególności zwrócili uwagę na ukazanie sposobów wykorzystywania
wspomnianych produktów spożywczych jako pokarmu i lekarstwa. Dlatego też świadomie
wkraczali na obszar historii gastronomii i farmakologii. Choć natura badań skłaniała
Autorów do formułowania wniosków przede wszystkim z zakresu dziejów wyżywienia oraz
medycyny, to niekiedy podejmowali też kwestie powiązane z historią gospodarczą i
społeczną tego okresu.
Wstęp – Zofia Rzeźnicka, Maciej Kokoszko 1
1. Struktura rozważań 1
2. Apendyks humoralny 5
Rozdział I. Jajka w dietetyce, farmakologii, procedurach terapeutycznych i
sztuce kulinarnej – Zofia Rzeźnicka 9
1. Jajka – wiadomości ogólne 9
2. Charakterystyka dietetyczna jajek 12
3. Charakterystyka farmakologiczna jajek 17
4. Zastosowanie jajek w procedurach terapeutycznych 20
5. Zastosowanie kulinarne jajek 49
Rozdział II. Mleko i produkty mleczne – Zofia Rzeźnicka, Maciej
Kokoszko 59
1. Kilka słów o mleku i jego przetworach – Zofia Rzeźnicka 59
2. Nauka o mleku i jego pochodnych przed Galenem. Celsus i Dioskurydes. Wybrane aspekty
– Maciej Kokoszko 63
2.1. Wstęp do galaktologii 63
2.2. Mleko i przetwory mleczne w O medycynie Aulusa Korneliusza Celsusa 64
2.3. Nauka o mleku i jego pochodnych w traktacie O sztuce medycznej Diosku- rydesa 85
2.4. Konkluzje na temat galaktologii Celsusa i Dioskurydesa 94
3. Mleko w dietetyce, farmakologii, procedurach terapeutycznych i sztuce kulinarnej –
Zofia Rzeźnicka, Maciej Kokoszko 96
4. Oksýgala w dietetyce, farmakologii, procedurach terapeutycznych i sztuce kulinarnej
– Zofia Rzeźnicka 128
5. Ser w dietetyce, farmakologii, procedurach terapeutycznych i sztuce kulinarnej –
Zofia Rzeźnicka 134
6. Masło w dietetyce, farmakologii, procedurach terapeutycznych i sztuce kulinarnej –
Zofia Rzeźnicka 170
Wnioski końcowe – Zofia Rzeźnicka 183
Słowniczek podstawowych terminów greckich – Zofia Rzeźnicka 197
Wykaz skrótów 205
Bibliografia 207
Źródła 207
Opracowania 217
Summary 243
Indeks osób 253
Indeks nazw geograficznych i etnicznych 256
260 stron, Format: 17.0x24.0cm, oprawa miękka