Imię róży inaczej...
W tajemniczym świecie pisarzy i rękopisów klasztoru cystersów w Mogile do początków
XVI wieku
W prezentowanej publikacji przedstawiono dzieje skryptorium cystersów w Mogile do
początku XVI w.
Autorzy jako źródło do tych dziejów analizują powstałą w środowisku klasztornym
w początkach XVI w. kronikę Mikołaja z Krakowa, która zawiera m.in. bogaty przekaz o
skrybach oraz o efektach twórczości pisarskiej. W części II czytelnicy znajdą
imienną listę osób pracujących w skryptorium XIII do XVI w. i odtworzony katalog ich
dzieł. Autorzy zrekonstruowali ich życiorysy, zwłaszcza dane dotyczące wykształcenia,
pochodzenia, aktywności naukowej, dydaktycznej, poglądów. Na podstawie przebadanych źródeł
omawiają nie tylko dzieje opactwa, ale i charakter, organizację oraz rolę skryptorium
klasztornego, przedstawiając przy tym nowe ustalenia badawcze, np. o funkcjonowaniu już
w XIII w. dwóch specjalistycznych kręgów pisarzy dokumentowych i kodeksowych. Obecne
opracowanie (wydanie pierwsze i drugie) należy traktować jako zapowiedź szerszej i
pełnej pozycji. Następne ukażą się po udostępnieniu i zbadaniu całego klasztornego
archiwum. Zgodnie z dalszymi planami, celem autorów pozostaje opracowanie i wydanie
drukiem pełnej monografii skryptorium do początków wieku XVI. Wraz ze wzrostem
zainteresowania badaniami skryptoriów niniejsza książka z pewnością zachęci, szczególnie
młodych badaczy, do zgłębiania losów bibliotek i skryptoriów średniowiecznych
klasztorów.
Charta Agendi Gratiarum 7
Skróty 9
Wprowadzenie 11
Część I
Kronika Mikołaja z Krakowa jako źródło do dziejów skryptorium klasztoru
cystersów w Mogile 15
Wstęp 17
1. Sytuacja klasztoru w drugiej połowie XV i na początku wieku XVI 24
2. Środowisko powstania kroniki – skryptorium klasztoru cystersów w Mogile w drugiej
połowie wieku XV 34
3. Twórca kroniki klasztoru cystersów w Mogile – Mikołaj z Krakowa 37
4. Kronika brata Mikołaja z Krakowa 40
5. Wątki dotyczące skryptorium i ksiąg zawarte w kronice Mikołaja z Krakowa 64
6. Informacje dotyczące skryptorium pominięte w kronice Mikołaja z Krakowa 87
Zakończenie 90
Część II
Personel skryptorium klasztoru cystersów w Mogile do początku wieku XVI 95
Wstęp 97
1. Zarys dziejów opactwa cystersów w Mogile do początków wieku XVI 105
2. Skryptorium – definicja, organizacja i jego rola 114
3. Osoby pracujące w średniowiecznym skryptorium w Mogile 118
3.1. Herman, opat klasztoru cystersów w Mogile 118
3.2. Brat Ludwik 122
3.3. Engelbert, mnich lubiąski, opat klasztorów cysterskich w Mogile i Byszewie –
Koronowie 123
3.4. Brat Jan Wartenberg 127
3.5. Brat Arnold 131
3.6. Doktor Jakub z Paradyża 132
3.7. Mikołaj Brygier 145
3.8. Brat N – kopista 148
3.9. Brat Jerzy z Sambora. 149
3.10. Brat Mikołaj, iluminator 152
3.11. Opat Piotr Hirszberg 153
3.12. Brat Mikołaj z Krakowa, kronikarz klasztorny 155
3.13. Podsumowanie 157
Zakończenie 159
To nie jest ostatnie słowo. 161
Bibliografia 163
Zusammenfassung 173
Indeks osobowy 181
Indeks geograficzny 187
O Autorach 189
190 stron, Format: 17.0x24.0cm. oprawa miękka