Wenecja
Arcydzieła malarstwa
W największych i najsłynniejszych miastach świata jednym z bardzo istotnych czynników,
określających kulturalną atmosferę miejsca, są muzea, które się z nimi
nierozłącznie kojarzą. W Paryżu jest to Luwr, w Londynie British Museum, w Nowym Jorku
Metropolitan Museum, w Rzymie Muzea Watykańskie, we Florencji Uffizi. Inaczej jest w
przypadku Wenecji, która, będąc największą chyba skarbnicą obrazów na świecie, nie
ma jednego takiego muzeum.
Swoje olbrzymie dziedzictwo artystyczne prezentuje w rozmaitych zbiorach i siedzibach
– od Gallerie dell’Accademia po Palazzo Ducale (Pałac Dożów), od Ca’ Rezzonico po
Museo Correr, od Ca’ d’Oro po Scuola di San Rocco. Liczne niezrównane arcydzieła nie
zostały przeniesione do muzeów i przetrwały w miejscach swego pierwotnego
przeznaczenia, w weneckich kościołach, będących autentycznymi pinakotekami o ogromnym
znaczeniu, jak Santa Maria dei Frari z obrazami Tycjana i Giovanniego Belliniego, Santi
Giovanni e Paolo, SanZaccaria, Santa Maria della Salute, San Giorgio Maggiore, aż po San
Sebastiano z obrazami Paola Veronesego.
Osobny fenomen stanowi szczególna galeria weneckiego malarstwa renesansowego, jaką
jest dekoracja Palazzo Ducale, zbiór najwspanialszych arcydzieł Giovanniego Belliniego i
Tycjana, Tintoretta i Veronesego, niedościgły cykl alegorii i scen mitologicznych
opiewających chwałę Wenecji. Dlatego też obrazów znajdujących się w Wenecji nie
można zaprezentować omawiając jedno tylko, wybrane wielkie muzeum, jak Gallerie dell’Accademia.
Aby je poznać, koniecznie trzeba odwiedzić liczne muzea i galerie, kościoły, siedziby
bractw ( ) i scuole oratoria, w których
znajdują się dzieła najwybitniejszych przedstawicieli malarstwa weneckiego – od
Carpaccia po Bellinich, od Tycjana po Tintoretta i Veronesego, od Tiepola po Piazzettę i
wielkich pejzażystów osiemnastowiecznych. Można tam też podziwiać dzieła niektórych
spośród najznakomitszych artystów każdej epoki działających w Italii lub w Europie
– od Tury po Ercole de’ Roberti, od Savolda po Lotta, od Sassetty po Piera di Cosimo,
od Piera della
Francesca po Pontorma, a także Memlinga, Boscha, Quentina Massysa aż po van Dycka i
wspaniałych siedemnastowiecznych holenderskich malarzy scen rodzajowych.
Prawdziwą niespodzianką w Wenecji, wyjątkową we Włoszech, są obrazy wszystkich
największych przedstawicieli sztuki nowoczesnej – Klimta, Picassa, Braque’a, Légera,
Kandinsky’ego, Mondriana, Klee, Chagalla, Maxa Ernsta, Magritte’a, Bacona, wreszcie
futurystów i reprezentantów malarstwa metafizycznego, ustanawiających złotą epokę w
nowoczesnej sztuce włoskiej. To zjawisko rozproszenia dzieł, typowe dla Wenecji, próbowały
naśladować także inne wielkie ośrodki artystyczne.
Nowy Jork otworzył Cloisters, aby zgromadzić tam obiekty, dla których takie
otoczenie jest bardziej naturalne niż muzealne sale Metropolitan; podobnie uczyniono też
w Monachium z Schleissheim czy w Berlinie z Charlottenburgiem i Poczdamem. Ale Wenecja
jest niepowtarzalna i ten tom pokazuje to w pełni. Zaprezentowano w nim osiem wieków
malarstwa, ale także historię, obyczaje, kulturę – nie tylko Wenecji, lecz całej
Europy. Jest to wielki atlas, w którym wyznaczono kurs owej długiej żeglugi,
prowadzący do portu, gdzie króluje piękno.
608 stron, Format: 25.0x30.0cm, oprawa twarda z obwolutą,
album