|
PARYŻ/ARTAUD/BALI ANTONIN ARTAUD OGLĄDA TEATR BALIJSKI NA WYSTAWIE KOLONIALNEJ W PARYŻU W 1931 ROKU
SAVARESE N. wydawnictwo: WYD UW , rok wydania 2018, wydanie Icena netto: 42.55 Twoja cena 40,42 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Paryż/Artaud/Bali
Antonin Artaud ogląda teatr balijski na Wystawie Kolonialnej w Paryżu w 1931 roku
Książka Nicoli Savaresego to rzecz niezwykła z paru powodów.
Przede wszystkim dlatego, że na początku wcale nie była
książką, tylko rodzajem widowiska. Autor, który nie tylko jest znanym badaczem teatru,
ale też próbował sił jako reżyser teatralny i aktor, osobiście występował przed
zgromadzoną publicznością, przedstawiając znalezione i zebrane materiały. Część
odczytywał na głos, część wyświetlał na ekran z rzutnika, tak żeby widzowie sami
je sobie przeczytali, wyświetlał też z projektora filmy i puszczał z gramofonu płyty
z piosenkami albo ze słuchowiskiem. Widowisko, jakie w ten sposób tworzył, było
multimedialne i oddziaływało na różne zmysły. Rozbrzmiewał w nim głos prelegenta
– historyka i antropologa teatru i może nade wszystko historyka kultury – i
rozbrzmiewał wielogłos cytowanych źródeł. Historia ożywała we wszystkich
rejestrach, uobecniana w ciele badacza-prelegenta czy też, jak by powiedziano dziś,
performera. Teraz książka, wskutek swej wybitnie heterogenicznej budowy, stanowi próbę
ewokowania tamtej polifonii głosów i symfonii zmysłów. Dzięki zaklętej w niej
dramaturgii wyjściowego widowiska nosi ona w sobie niecodzienny potencjał performatywny:
to archiwum, które jest czynne – pracuje, wywołuje reakcję.
Książka ta jest rzeczą niezwykłą również i dlatego, że
pewien drobny i, wydawałoby się, niewiele znaczący epizod – olśnienie Antonina
Artauda tańcami balijskimi, ujrzanymi na pewnej wystawie w 1931 roku, i wynikły z tego
olśnienia artykuł – prezentuje wszechstronnie i przekonująco, strona po stronie, jako
jedno z kluczowych wydarzeń w dziejach teatru i kultury XX wieku. Bo to właśnie w tym
momencie historycznym taniec – i w ogóle widowisko – na dobre zastępuje i wypiera
teatr dramatyczny, neoawangarda zaczyna się wyodrębniać z awangardy, konteksty
społeczne sztuki zaczynają przeważać nad jej estetyczną autonomią, sztuka odzyskuje
wymiar metafizyczny i wchodzi na miejsce religii, jednocześnie głębiej zanurzając się
w życiu społeczeństw, wreszcie Zachód, łącząc się z Orientem, zaczyna swą
postkolonialną pokutę.
Zawrotny moment, z maestrią uchwycony przez Savaresego.
Leszek Kolankiewicz
322 strony, Format: 16.3x16.5, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|