Polacy wobec przemocy politycznej
Studium typów postaw i ocen moralnych
Książka zawiera refleksje, analizy i próby odpowiedzi między innymi na
następujące pytania:
* Czym jest przemoc polityczna? W jaki sposób się ona manifestuje, to jest w jakich
typowych, historycznie ukształtowanych i odrębnych formach ona występuje?
* Ilu spośród Polaków to pacyfiści, „gołębie”, a ilu to gloryfikatorzy przemocy
politycznej – „jastrzębie”? Kim są Polacy potępiający, a kim Polacy aprobujący
użycie przemocy politycznej? W jakim stopniu różne grupy społeczne akceptują przemoc
polityczną?
* Jakie akty przemocy politycznej i wśród jakich grup społecznych zyskują aprobatę
moralną, a które są bezwzględnie potępiane? Co sądzą Polacy o zabójstwie
politycznym, terroryzmie, zamachu stanu, wojnie domowej? Czy Polacy skłonni są
zaakceptować tyranobójstwo? Czy uznają obronę ojczyzny przed najeźdźcą lub walkę z
okupantem za dopuszczalne moralnie?
* Jakich wartości Polacy są skłonni bronić z użyciem przemocy: swojego życia, życia
swoich bliskich i rodaków, a może swojej własności? Czy zakaz używania języka
polskiego lub wyznawania religii jest wystarczającym powodem do podjęcia przemocy
politycznej? A może takim bodźcem byłyby zbyt wysokie podatki lub zrzeczenie się przez
Polskę suwerenności? Odebranie jakich wolności politycznych byłoby wystarczające dla
użycia przemocy? Czy wprowadzenie autorytaryzmu lub totalitaryzmu mogłoby się
skończyć krwawym buntem? A może wystarczyłoby sfałszowanie wyborów lub udowodniona
korupcja władzy?
* W jaki sposób Polacy skłonni są usprawiedliwiać akty przemocy politycznej?
Wprowadzenie
ROZDZIAŁ I. Analiza i konstrukcja pojęcia przemocy politycznej
I.1. Sens teoretyczny pojęcia przemocy politycznej
I.2. Założenia teoretyczne i metodologiczne klasyfikacji form przemocy politycznej
I.3. Regulująca hierarchiczna klasyfikacja form przemocy politycznej
I.3.1. Przemoc polityczna o niskim poziomie natężenia
Przemoc autodestrukcyjna
Przemoc werbalna i parawerbalna
I.3.2. Przemoc polityczna o˙średnim poziomie natężenia
Naruszenie nietykalności cielesnej
Zamieszki
I.3.3. Przemoc polityczna o wysokim poziomie natężenia
Porwanie
Terroryzm i zabójstwo polityczne
Zamach stanu
Partyzantka
Rewolucja
Wojna domowa
ROZDZIAŁ II. Założenia teoretyczne i metodologiczne badania ocen moralnych
przemocy politycznej
II.1. Przemoc polityczna a moralność - przegląd koncepcji badawczych
II.2. Sformułowanie problemu i hipotez badawczych
Aspekt deskryptywny: typologia postaw Polaków wobec przemocy politycznej
Aspekt strukturalny: hierarchia ocen moralnych przemocy politycznej
Aspekt przyczynowy (kauzalny): stymulatory (induktory) przemocy politycznej
Aspekt hermeneutyczny: moralne legitymizowanie przemocy politycznej
II.3. Założenia metodologiczne badania ocen moralnych przemocy politycznej
II.3.1. Procedura badania ocen moralnych przemocy politycznej
II.3.2. Charakterystyka wykorzystanych technik badawczych
Analiza danych zastanych (secondary data anlysis)
Ankieta
Indywidualne wywiady pogłębione (Individual In-Depth
Interviews, IDI)
Wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo (Computer
Assisted Telephone Inter views, CATI)
II.3.3. Dobór próby i selekcja przypadków
Dobór próby w badaniu ankietowym
Selekcja przypadków w badaniu metodą indywidualnych wywiadów pogłębionych (IDI)
Dobór próby w badaniu metodą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI)
ROZDZIAŁ III. Typologia postaw Polaków wobec przemocy politycznej - od pacyfizmu
do gloryfikacji przemocy w polityce
III.1. Typologia ocen moralnych przemocy politycznej
Postawa pacyfistyczna
Postawa religijno-świadomościowa
Postawa pragmatyczno-racjonalna
Postawa makiaweliczna
Postawa radykalna
III.2. Procedura analizy typów empirycznych ocen moralnych przemocy politycznej
Testowanie różnic międzygrupowych
Testowanie związków pomiędzy zmiennymi
III.3. Analiza postaw moralnych wobec przemocy politycznej
III.3.1. Analiza porównawcza postaw wobec przemocy politycznej
III.3.1.1. Postawy pacyfistyczne
Analiza porównawcza cech społeczno-demograficznych
Analiza porównawcza cech psychograficznych i behawioralnych
Analiza segmentacyjna i eksplanacyjna
III.3.1.2. Postawy religijno-świadomościowe
Analiza porównawcza cech społeczno-demograficznych
Analiza segmentacyjna i eksplanacyjna
III.3.1.3. Postawy pragmatyczno-racjonalne
Analiza porównawcza cech społeczno-demograficznych
Analiza porównawcza cech psychograficznych i behawioralnych
Analiza segmentacyjna i eksplanacyjna
III.3.1.4. Postawy makiaweliczne
Analiza porównawcza cech społeczno-demograficznych
Analiza porównawcza cech psychograficznych i behawioralnych
Analiza segmentacyjna i eksplanacyjna
III.3.1.5. Postawy radykalne
Analiza porównawcza cech społeczno-demograficznych
Analiza porównawcza cech psychograficznych i behawioralnych
Analiza segmentacyjna i eksplanacyjna
III.3.2. Analiza korelacyjna i eksploracyjna zależności postaw wobec przemocy
politycznej od wybranych czynników socjodemograficznych, psychograficznych i
behawioralnych
III.4. Polacy - heterogeniczność czy homogeniczność ocen moralnych przemocy
politycznej?
ROZDZIAŁ IV. Dylematy moralne użycia przemocy politycznej. W poszukiwaniu
kryteriów i hierarchii ocen przemocy politycznej
IV.1. Konceptualizacja kategorii pojęciowej dylematu moralnego
IV.2. Operacjonalizacja kategorii pojęciowej dylematu moralnego
IV.3. Procedury analizy
IV.4. Analiza frekwencyjna i korelacyjna rozstrzygania dylematów moralnych użycia
przemocy politycznej
IV.4.1. Rozstrzyganie dylematów moralnych związanych z kontekstem aktu przemocy
politycznej
IV.4.2. Rozstrzyganie dylematów moralnych związanych z czynnikami inicjującymi
(wywołującymi) przemoc polityczną
IV.4.3. Rozstrzyganie dylematów moralnych związanych z rodzajem (formą) aktu przemocy
IV.4.4. Struktury moralnych ocen przemocy politycznej przez Polaków - synteza
IV.5. Rekonstrukcja hierarchii ocen moralnych przemocy politycznej
ROZDZIAŁ V. Aksjonormatywne uwarunkowania przemocy politycznej. Kiedy przemoc
polityczna wydaje się moralnie uzasadniona?
V.1. Próba klasyfikacji aksjonormatywnych uwarunkowań przemocy politycznej
Wartości witalne
Wartości ekonomiczne
Wartości kulturowe
Wartości polityczne
V.2. Procedura generowania listy i plan analizy aksjonormatywnych uwarunkowań przemocy
politycznej
V.3. Rekonstrukcja hierarchii wartości indukujących przemoc polityczną
V.3.1. Wartości witalne a przemoc polityczna
V.3.2. Wartości ekonomiczne a przemoc polityczna
V.3.3. Wartości kulturowe a przemoc polityczna
V.3.4. Wartości polityczne a przemoc polityczna
ROZDZIAŁ VI. Moralne legitymizowanie przemocy politycznej. Ekwilibrystyka moralna
Polaków
VI.1. Klasyfikacje technik samousprawiedliwiania działań społecznych
VI.2. Próba adaptacji skali samousprawiedliwiania działań społecznych do pomiaru
zjawiska usprawiedliwiania przemocy politycznej
VI.3. Procedura analizy
VI.4. Analiza wyników pomiaru moralnego legitymizowania przemocy politycznej
Zakończenie. Polacy - gołębie czy jastrzębie?
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków, schematów i wykresów
Aneksy
538 stron, Format: 16.5x23.9, oprawa kartonowa foliowana
